Η οικιακή μύγα είναι μέσου μεγέθους (6 έως 14 χιλιοστά,), γενικά γκρίζα στο χρώμα, με τέσσερις χαρακτηριστικές πιο σκούρες λωρίδες στο θώρακα και το θηλυκό συνήθως πιο μεγάλο από το αρσενικό.
Η οικιακή μύγα περνά μέσω των γνωστών σταδίων στον κύκλο ζωής της,όπως τα περισσότερα έντομα, αυγό, προνύμφη νύμφη και ενήλικο.Γεννά τα αυγά της σε κάθε ουσία που βρίσκεται σε αποσύνθεση και με την οποία τρέφεται η προνύμφη της(περιττώματα ανθρώπων και ζώων, σκουπίδια, υποπροϊόντα κλπ). Στην διάρκεια ζωής της, μια θηλυκή οικιακή μύγα μπορεί να γεννήσει μέχρι 900 αυγά. .Είναι αναπαραγωγικά ώριμα μετά από 2-4 ημέρες και συνήθως ζουν μέχρι 2 μήνες.Η θηλυκή μύγα αρχίζει να γεννά τα αυγά της από 4 έως 12 ημέρες από την ανάδυσή της σε τέλειο έντομο.