Ανήκει στα περκοειδή και η επιστημονική ονομασία του είναι Epinephelus marginatus (επινέφελος). Ανήκει στην οικογένεια των Σερανιδών και πιο συγκεκριμένα στην υποοικογένεια Επινεφελιδών (epiphelinae).
Είναι το κυρίαρχο ψάρι στη Μεσόγειο ενώ συναντάται και στον Ανατολικό Ατλαντικό και σε πολλές περιοχές ανά τον κόσμο με διάφορες μορφές.
Ονομασία ανά την Ελλάδα:
* Ροφός: κοινή ονομασία ανά την Ελλάδα.
* Ορφός: στα Δωδεκάνησα
* Ρουφός: στις Κυκλάδες και βγαίνει από το ρουφάω. Ο ροφός λόγω της μεγάλης στοματικής του κοιλότητας έχει την τάση να καταβροχθίζει τα θηράματα του.
* Μαυρόψαρο-Μαύρο: κοινή ονομασία ανά την Ελλάδα λόγω του σκούρου χρώματός του. Στην γλώσσα του ψαροντούφεκου όταν λέμε «Πάω να ψαρέψω Μαύρα» εννοούμε ότι πάμε να κυνηγήσουμε ψάρια όπως ο ροφός, η στήρα ο βλάχος κ.α.
ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
Γενικά ο ροφός είναι ένα κοντόχοντρο ψάρι με πολύ μεγάλο κεφάλι το οποίο αποτελεί το 1/3 του συνολικού του μήκους. Στο κεφάλι του, αυτό που διακρίνεται πολύ έντονα είναι το πολύ μεγάλο στόμα του με τις πολύ σκληρές βρογχικές του πλάκες που καλύπτουν τα βράγχια. Ποτέ δεν πιάνουμε τον ροφό από τα βράγχια καθώς είναι εξαιρετικά κοφτερά. Το καλύτερο σημείο για να πιάσεις με τα χέρια ένα ροφό είναι τα μάτια.
Τα δόντια του είναι γενικά πολύ ψιλά και πριονωτά. Τα μάτια του είναι πολύ μεγάλα και επιβλητικά ενώ η σκληρότητα του κρανίου του διαπιστώνεται σε κάθε βολή με το ψαροντούφεκο. Δεν είναι λίγες φορές που βέργες σφηνώνουν στο κρανίο του ροφού δυσκολεύοντας το ξεβράχωμα. Ο όγκος του σώματός του αρχίζει να μειώνεται αισθητά μετά το κεφάλι προς την ουρά, ενώ τα πλευρικά του πτερύγια καθώς και η ουρά έχουν χαρακτηριστικό σχήμα βεντάλιας και είναι πολύ ισχυρά.Το χρώμα του ποικίλει ανάλογα με το περιβάλλον που ζει. Το πιο σύνηθες χρώμα είναι το σκούρο μαύρο-καφέ με έντονες πρασινόασπρες κηλίδες καθ’όλο το μήκος του σώματός του. Η κοιλιακή του χώρα έχει χρώμα ανοιχτό καφέ-κόκκινο και πλησιάζοντας την ουρά ασπρίζει τμηματικά.
ΔΙΑΤΡΟΦΗ
Γενικά ο ροφός είναι ένα ψάρι που καταβροχθίζει ότι ελκυστικό βρεθεί στην περιοχή της κυριαρχίας του. Συνήθως ειδικεύεται στο καρτέρι, όπως ένας καλός ψαροντουφεκάς και εκτινάσσεται ανοίγοντας διάπλατα το στόμα του και ρουφώντας το θήραμα του. Ο ροφός τρέφεται με κάθε λογής μικρότερα ψάρια όπως, σκορπίνες, σαργοί κ.α. ενώ το αγαπημένο του θήραμα είναι το χταπόδι και γενικά όλα τα μαλάκια, όπως σουπιές και καλαμάρια. Τα καβούρια , τα κυδώνια, τα στρείδια, μύδια και όλων των λογής οστρακοειδή αποτελούν μέρος της δίαιτας των ροφών. Επίσης καραβίδες, μικροί αστακοί και γαρίδες αποτελούν ελκυστικά μενού για τον λαίμαργο ροφό.
ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑ
rofos3Ο ροφός αποτελεί ένα πολύ δυνατό, άγριο και κυρίαρχο διεκδικητή της περιοχής του. Δεν επιτρέπει εύκολα την προσέγγιση κοντά στο θαλάμι του άλλων ομοίων ψαριών. Την περιοχή του την οριοθετεί προκειμένου να απομακρύνει άλλα μεγάλα ψάρια καθώς και να προσελκύσει τα θηλυκά κατά την περίοδο αναπαραγωγής. Παρόλα αυτά ο ροφός είναι πολύ πιο φιλικός και κοινωνικός με άλλα μικρότερα ψάρια πολλά εκ των οποίων ζουν μαζί του μέσα στο θαλάμι. Ένα ψάρι που επισημαίνει την παρουσία ροφού στην ευρύτερη περιοχή είναι ο σικυός. Δεν είναι λίγες φορές που συναντάμε σικυούς, σαργούς ή κακαρέλους στο θαλάμι του ροφού. Ο λόγος είναι η προστασία τους από μεγαλύτερους θηρευτές. Κατά την αναπαραγωγική περίοδο θα συναντήσουμε ροφούς να συγκατοικούν σε μεγάλα θαλάμια.
ΒΙΟΛΟΓΙΑ
Ο ροφός είναι ένα ψάρι ερμαφρόδιτο. Ο ροφός από τον πρώτο κιόλας χρόνο ζωής του ξεκινάει την παραγωγή αυγών. Παραμένει ως θηλυκό για τα πρώτα 10 έτη της ζωής του ενώ όταν ξεπεράσει τα 10 χρόνια ζωής(6-7 κιλά) αρχίζει να μετατρέπεται κατά ένα περίεργο τρόπο σε αρσενικό. Δηλαδή με την αύξηση του βάρους και ηλικίας ο ροφός μετατρέπεται σε αρσενικός. Είναι χαρακτηριστικό ότι εάν σε μία περιοχή υπάρχει ένα αρσενικό το οποίο για κάποιο λόγο ψοφήσει ή εγκαταλείψει την περιοχή τότε άμεσα ξεκινάει η μετατροπή ενός άλλου θηλυκού ροφού σε αρσενικό. Ποτέ στην ίδια περιοχή δεν συναντάμε πάνω από ένα αρσενικό ροφό.
ΤΟ ΨΑΡΕΜΑ ΤΟΥ ΡΟΦΟΥ ΜΕ ΨΑΡΟΝΤΟΥΦΕΚΟ
Ο πιο συνηθισμένος τρόπος για να ψαρέψεις τον ροφό με το ψαροντούφεκο είναι το ψαχτήρι. Ο ροφός ζει κυρίως σε ξέρες και βραχώδης βυθούς ενώ τα αγαπημένα του θαλάμια είναι μεγάλα μονόπετρα με περιτριγυρισμένες φυκιάδες που αποτελούν το καλύτερο καμουφλάζ κατά την διάρκεια της αναζήτησης τροφής. Επίσης είναι πολλές οι φορές που συναντάμε ροφούς μέσα σε σχισμές και τρύπες σε ρηχές ξέρες. rofos_sargosΈνα ψαροντούφεκο 90αρι με δυνατά λάστιχα είναι άξιο για την σύλληψη ενός μεγάλου θηράματος.
Ο ροφός όταν χτυπηθεί μέσα στο θαλάμι του ή όταν βρίσκεται κοντά στο θαλάμι έχει την τάση να βραχώνει εύκολα κάνοντας πολύ δύσκολο το ξεβράχωμα του. Τα βράγχια του είναι εξαιρετικά ογκώδη και με το άνοιγμά τους μέσα στην τρύπα γαντζώνουν οι σκληρές βρογχικές πλάκες στα βράχια. Είναι καλό όταν σκοπεύουμε να πάμε ψαροντούφεκο για ροφούς, να έχουμε εφεδρικά ψαροντούφεκα για δευτέρωμα και θανάτωση, καθώς και γάντζο και μπαλονάκι ξεβραχώματος. Επίσης ένας άλλος τρόπος για το ψάρεμα του ροφού είναι το καρτέρι ή το συρτό καρτέρι. Ο ροφός είναι ένα περίεργο ψάρι όπως ο χάνος.
Είναι ικανός να σε περιμένει να τον πλησιάσεις πολύ κοντά αλλά συνήθως στο τελευταίο δευτερόλεπτο πριν την βολή εξαφανίζεται αστραπιαία. Το καρτέρι μπορεί να κινήσει την περιέργεια του ροφού αλλά πρέπει να είμαστε σε αρκετά καλή φόρμα με υπομονή και αυτοσυγκράτηση. Πρέπει να είμαστε σίγουροι ότι η βολή θα είναι καίρια και σίγουρα στο κεφάλι.
Τέλος, δεν πρέπει να χτυπάμε ροφούς κάτω των 4-5 κιλών γιατί ο πληθυσμός τους έχει αρχίσει εδώ και χρόνια να μειώνεται αισθητά. Εμείς οι ψαροντουφεκάδες πρέπει να είμαστε αυτοί που θα εναντιωθούμε απέναντι στην παράνομη αλιεία του ροφού και να απομονώσουμε όλους αυτούς που δεν σέβονται τους νόμους της θάλασσας και τα ίδια τα ψάρια. Η απληστία και η ανευθυνότητα είναι δύο συναισθήματα τα οποία δεν πρέπει να κυριαρχούν σε κανένα ψαροντουφεκά.
Την θάλασσα και τα ψάρια πρέπει να τα σεβόμαστε με όλη μας την δύναμη.
ΠΗΓΗ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ Ο Ροφός στο ψαροντούφεκο
http://www.psaria.net/2010_07_01_archive.html#724349120080841792
