Οι πατάτες, ως προς τον τόπο και το χρόνο παραγωγής, διακρίνονται με κριτήριο τον τόπο καλλιέργειάς τους (Λασιθιώτικες, Ορεστιάδας, Νάξου κλπ) και την εποχή του χρόνου που γίνεται η συγκομιδή τους (ανοιξιάτικες, καλοκαιρινές και φθινοπωρινές πατάτες).Οι ποικιλίες της πατάτας, ως προς το χρώμα τους, καθορίζονται κυρίως από το εξωτερικό χρώμα της φλούδας τους (κίτρινο, καφέ, ροζ, κόκκινο ή μοβ) και το χρώμα της σάρκας τους (κόκκινο, άσπρο, ελαφρά κίτρινο) και σε κάθε περιοχή του κόσμου έχουν αναπτυχθεί - επιλεγεί διαφορετικές ποικιλίες, οι οποίες ευδοκιμούν με τον καλύτερο τρόπο στις κατά τόπους εδαφολογικές και κλιματολογικές συνθήκες. Από τις ποικιλίες της πατάτας που καλλιεργούνται η κυριότερη είναι η κίτρινη πατάτα (με μεγάλους κονδύλους και με ελαφρά κίτρινη σάρκα). Οι κυριότερες ποικιλίες της πατάτας που καλλιεργούνται στην Κρήτη, σύμφωνα με τη Μπαμνιεδάκη Μαρία, είναι οι εξής:
• Kennebec: Είναι µέσης πρωϊµότητας ως όψιµη, µε καλή προσαρμογή και εξαιρετικές ιδιότητες αποθήκευσης. Οι κόνδυλοι έχουν σχήµα ελλειπτικό µέχρι επίµηκες, επιφανειακά µάτια και λευκή σάρκα . Η φύτευση πρέπει να γίνεται σε µικρές αποστάσεις (15-25 cm) µεταξύ των φυτών. Είναι ανθεκτική στους Α και Υ ιούς και στον όψιµο περονόσπορο στο φύλλωµα καθώς και µέτριας ανθεκτικότητας στη µελανή σήψη, στην ξηρή σήψη από φουζάριο, στη σήψη από φόµα, στον καρκίνο και στους ιούς S και Χ. Χώρες προέλευσης: Αγγλία, ∆ανία, Καναδάς, Ολλανδία. Αποδόσεις: 2.5 τον. /στρ.
• Spunta: Είναι µεσοπρώϊµη ποικιλία µε πολύ υψηλές αποδόσεις, καλοσχηµατισµένους κονδύλους µε κίτρινη επιδερµίδα, σάρκα ανοιχτού κίτρινου χρώµατος, αβαθή µάτια και οµοιόµορφου µεγέθους. Είναι ανθεκτική στην ξηρασία και έχει υψηλή προσαρµοστικότητα σε θερµά κλίµατα. Η ποικιλία αυτή δεν προσβάλλεται από την καρκίνωση, αλλά είναι ευαίσθητη στους νηµατώδεις. Είναι σχετικά ευπαθής στον περονόσπορο καθώς επίσης και στον ιό του καρουλιάσµατος των φύλλων.
Χρειάζεται μέτριες ποσότητες αζωτούχου λίπανσης και φύτευση σε μικρές αποστάσεις µεταξύ των φυτών. Αποδόσεις: 1.5-2.0 τον./στρ.
• Λιζέτα: Είναι µια ποικιλία που προήλθε από τη Spunta. Πρώϊµη-µεσοπρώϊµη ποικιλία µε ταχεία κονδυλοποίηση. Έχει µικρή περίοδο ληθάργου που µπορεί να χρησιμοποιηθεί και για φθινοπωρινή καλλιέργεια µε πολύ µεγάλες αποδόσεις. Οι κόνδυλοι είναι µεγάλοι, επιµηκείς, ωοειδείς, µε οµοιόµορφο σχήµα, ρηχά µάτια, ελαφριά κίτρινη σάρκα, µε ωραία κίτρινη επιδερµίδα. Η παραγωγή είναι πολύ υψηλή. Το φύλλωµα έχει καλή ανάπτυξη και πολύ καλή πυκνή κάλυψη του εδάφους. Η Λιζέτα είναι πολύ ανθεκτική στις ιώσεις, ανθεκτική στην ακτινοµύκωση, στον περονόσπορο των κονδύλων και στους χρυσονηµατώδεις, ενώ είναι ευαίσθητη στη φουζαρίωση και στον περονόσπορο των φύλλων. Λόγω της πρωιμότητας και της μεγάλης παραγωγής η Λιζέτα προσαρµόζεται εύκολα στις διάφορες κλιματολογικές συνθήκες και τύπους των εδαφών. Απαιτεί πλούσια, όχι όµως και υπερβολική δόση αζωτούχων λιπασμάτων και αραιό φύτεµα λόγω των πολλών κονδύλων. Η Λιζέτα µπορεί να αποθηκευτεί για µεγάλη περίοδο και να αναβλαστάνει γρήγορα µετά από κάψιµο και παγετό.
Σύμφωνα με το Κέντρο Πολλαπλασιαστικού Υλικού στη Νάξο, που υπάγεται στο Υπουργείο Γεωργίας, οι κύριες ποικιλίες είναι:
1) Σπούντα. Οι κόνδυλοι της είναι μεγάλοι, μακρουλοί με ελαφρά κίτρινη σάρκα.
2) Λιζέττα. Ποικιλία παρόμοια με τη Σπούντα που προήλθε από διασταύρωσή της. Οι κόνδυλοι της είναι ομοιόμορφοι.
3) Νίκολα. Είναι πατάτα κιτρινόσαρκη με γεύση γλυκιά, πολλαπλής χρήσης αλλά ιδανική για πατατοσαλάτα. Πολύ δημοφιλής στην Ευρώπη.
4) Agria. Οι κόνδυλοι είναι στρογγυλοί με βαθιά κίτρινη σάρκα.
5) Λόλα. Παρόμοια με τη Σπούντα και τη Λιζέττα αλλά με στρογγυλούς κονδύλους.
6) Τιμάτε. Σχετικά νέα ποικιλία. Είναι πιο μικρή από τις προηγούμενες αλλά με τα ίδια χαρακτηριστικά.
7) Ντάιαμοντ. Παράγει μέτριους προς μεγάλους κονδύλους σε σχήμα αχλαδιού. Είναι ευρείας χρήσης.
8) Σιαρλότ. Εχει χαρακτηριστικά παρόμοια με τη Νίκολα.
9) Κάρα. Είναι κατεξοχήν πατάτα εξαγωγής. Είναι λευκόσαρκη και έχει σχήμα στρογγυλό με κοκκινωπά μάτια.
10) Φιλέα. Είναι σαλατοπατάτα με αυγοειδείς κονδύλους, μέτριου μεγέθους με κίτρινη επιδερμίδα και βαθιά κίτρινη σάρκα.
11) Μάραμπελ. Είναι ποικιλία πλατιάς κατανάλωσης με πολύ καλή, λεπτή γεύση. Έχει κίτρινη σάρκα.
12) Ινόβα. Είναι πατάτα που προήλθε απο διασταύρωση της Νίκολα και της Ιμπάλα.
13) Μαρφόνα. Εχει μεγάλους κονδύλους με αυγοειδές σχήμα.
14) Σιηκλήντε. Έχει κονδύλους μικρούς έως μέτριους με κίτρινη σάρκα.http://www.krassanakis.gr/oropedio.htm
