Το αμπέλι όταν δεν κλαδεύεται αποκτά μεγάλες κληματίδες, τα τσαμπιά είναι μικρά όπως και οι ρόγες. Το κλάδεμα αφαιρεί μερικά τμήματα του φυτού, όπως κλάδους, βλαστούς, μάτια, φύλλα κλπ. και βοηθά στην αύξηση της παραγωγής, στην δημιουργία καλύτερης ποιότητας σταφυλιών και φυσικά παραγόμενων κρασιών. Παράλληλα το κλάδεμα δίνει σχήμα στο κλήμα και ρυθμίζει τη βλαστική του ανάπτυξη και ισορροπία.
Η ντεμπίνα δένεται γραμμικά(κορδόνια ή σύρματα) και όχι σε κυπελλοειδές σχήμα που εφαρμόζονταν παλιά σε απόσταση 50-120cm από το έδαφος (1 σιδερογωνία ανά 5-6 κλήματα). Το δέσιμο γίνεται συνήθως σε σύρμα με τη χρήση ειδικού μηχανίματος που ενώνει (συράφει) το κλήμα με το σύρμα με μία λεπτή ταινία που με τον καιρό κόβεται μόνη της. Εάν δέσετε το κλήμα με οποιοδήποτε άλλο τρόπο (σύρμα, πλαστικά δεματικά, σχοινί) και το δέσιμο αυτό γίνει σφιχτά, τότε υπάρχεί διπλός κίνδυνός: Ή το προς δέσιμο υλικό θα εμποδίζει την ανάπτυξει του κλήματος δημιουργώντας του θρόμβους, ή (περίπτωση σύρματος) θα αδωμειωθεί από το κλήμα (θα γίνει ένα με το κλήμα) αρρωσταίνωντάς το (ερρίνωση-λεπτές στρογγυλές πίκες στο φύλλωμα με λευκό χνούδι από τη μία μεριά) και χαλώντας το σιγά σιγά. Γι αυτό καλό είναι να μήν πειστρέφουμε το κλήμα γύρο από το σύρμα αλλά να το δένουμε με κατάλληλη λεπτή ταινία.
Για την Ντεμπίνα έχουμε τέσσερα είδη κλαδέματος:
- Αυστηρό χειμερινό κλάδεμα.
- Κόψιμο της Σαϊτας.
- Βλαστολόγημα.
- Πράσσινο (χλωρό κλάδεμα) ή κορφολόγημα.
Το χειμερινό κλάδεμα γίνεται το μήνα Φεβρουάριο (αρχές) η τις λεγόμενες και ώς αλκυωνίδες ημέρες (μέσα ή τέλη Ιανουαρίου, που ο καιρός είναι καλός σχετικά με τις υπόλοιπες μέρες του χειμώνα). Στο κλάδεμα αυτό αφαιρούνται όλα τα κλαριά του κλήματος (κληματσίδες) αφήνοντας 3-4 δεξιά και αριστερά του κορμού και σε μήκος από 3-4 μάτια. Κάποιοι βέβαια το χειμερινό κλάδεμα το κάνουν από 15-25 Φλεβάρη αφαιρώντας και τη σαϊτα (δηλαδή τα πάνω δύο μάτια από κάθε κληματόβεργα), αφήνοντας τελικά μόνο δύο μάτια στο κλήμα. Εκτελούν δηλαδή τα βήματα 1 και 2 με μία κίνηση (Αυστηρό χειμερινό κλάδεμα).
Στο παρακάτω σχήμα απεικονίζονται ο πεζός (το παλαιό κλήμα πάνω στο οποίο βίσκονταί οι κληματσίδες) και ο καβαλάρης (η καινούργια κληματσίδα που βγήκε από μάτι του παλαιού κλήματος). Ο βασικός κανόνας του κλαδέματος είναι: Κόβω τον πεζό και δένω τον καβαλάρη. Αυτό βέβαια δεν ισχύει πάντα. Είναι συνήθης πρακτική να κλαδεύουμε τον καβαλάρη στα δύο μάτια αφήμοντας τον πεζό να δυναμώσει (χοντρίνει). Ο κανόνας εφαρμόζεται όταν:
- Ο πεζός είναι αδύνατος και αφυδατωμένος (ξεραμένος). Τότε κρατάμε και δένουμε τον καβαλάρη που είναι πιό κοντα στον κορμό του κλήματος και κόβουμε τον πεζό
- Λόγω κακού κλαδέματος (εφαρμόζουμε τον κανόνα 1)
- Για επέκταση του κλήματος πάνω στη γραμμή σύρματος (δένουμε τον τελευταίο στον πεζό καβαλάτι κρατώντας 5-6 μάτια στην ίδια γραμμή με τον πεζό, δεν κόβουμε τον πεζό.
Το κλάδεμα της σαϊτας γίνεται περί τα τέλη Φεβρουαρίου και έχει να κάνει με την αφαίρεση των πάνω δύο ματιών από τα κλήματα (Συνήθως αυτό γίνεται όταν οι κληματόβεργες είναι γερές, αλλιώς κόβουμε μόνο το ένα μάτι).
Το βλαστολόγημα γίνεται συνήθως το Πάσχα (τέλη Απριλίου) και έχει να κάνει με την αφαίρεση των μή επιθυμητών βλαστών από τον κορμό καθώς και από τις κληματσίδες.
Το κορφολόγημα γίνεται συνήθως περί τα τέλη Μαϊου και συνεχίζεται μέχρι και τις αρχές του Σεπτέμβρη και έχει να κάνει με την αφαίρεση των άρρωστων φύλλων του κλήματος ή κάποιων από τα φύλλα αν είναι πολλά (ξεφύλλισμα), καθώς και το κορφολόγημα (δηλαδή το κόψιμο των κορυφών του κλήματος που προεξέχουν από το τελευταίο σύρμα της γραμμικής συστοιχίας της άμπελου.
Ακόμα καλό είναι τα διάφορα περιφερικά δέντρα να τα κλαδεύουμα για να μή σκιάζουν τα πρέμνα. Δώστε βάση στην παρακάτω διήγηση: Καταμεσής σε ένα αμπέλι που έχω υπάρχει μία μεγάλη αμυγδαλιά η οποία μου σκίαζε και μου χάλαγε την παραγωγή από περίπου 5-6 πρέμνα που ήταν από κάτω. Η πρώτη σκέψη ήταν βέβαια να την κόψω, αλλά μετά ώριμη θεώρηση σκέφτηκα μερικά δεδομένα όπως τα ποντίκια που με συμφέρει να χορταίνουν με αμύγδαλα, τα πουλιά που τρώνε τις σφήκες τα τζιτζικάκια, το λίπασμα που γίνεται με τα φύλλα και τα αμύγδαλα που πέφτουν και άλλα πολλά με κυριώτερο το γεγονός ότι απέφυγα να σκοτώσω κάτι που η φύση έκανε πάνω από 100 χρόνια να φτιάξει. Τελικά το δένδρο έμεινε κλαδεύτηκε λίγο αυστηρά και ψηλά αραίωσε και όλοι είμαστε ευχαριστημένοι. Παραθέτω και σχετική βιβλιογραφία: "Περιβαλλοντική γεωργία", Γιάννης Πολυράκης, Εκδ. Ψύχαλος.
http://www.ntebina.gr/kladema.html