Η λεμονιά είναι ένα καρποφόρο δέντρο χαρακτηριστικό των κήπων στις παραμεσόγειες χώρες. Οι καρποί του στολίζουν το δένδρο και συνιστούν εξαιρετική πηγή τροφής, ενώ τα εύοσμα άνθη του κατακλύζουν με τη διαπεραστική μυρωδιά τους τον περιβάλλοντα τόπο δημιουργώντας ένα θαυμάσιο αίσθημα ευεξίας.
Όπως όλα τα φυτά στον κήπο χρειάζεται περιποίηση. Στην ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ έχουμε δεχθεί πολλά ερωτήματα σχετικά με το κλάδεμα του συγκεκριμένου δένδρου το οποίο πολύ συχνά το βλέπουμε κατακρεουργημένο από περίεργες και άκαιρες επεμβάσεις.
Η πανέμορφη λεμονιά στους κήπους μας δεν ενδείκνυται να υφίσταται κλάδεμα όπως συμβαίνει με άλλα καρποφόρα δένδρα. Βεβαίως, αυτό δε σημαίνει ότι πρέπει να την εγκαταλείψουμε.
Αντιθέτως πρέπει να επεμβαίνουμε προσεκτικά προκειμένου να διατηρούμε το σκελετό, την κόμη και τους καρπούς της σε ικανοποιητικά αισθητικά πρότυπα.
Το κλάδεμα παραγωγής στα υγιή δένδρα γίνεται στο διάστημα που μεσολαβεί ανάμεσα στη συλλογή των καρπών και τη νέα άνθηση ή αργότερα και συνήθως το συγκεκριμένο διάστημα ταυτίζεται με την περίοδο που ακολουθεί το τέλος χειμώνα. Πρακτικά, όμως, σε γενικές γραμμές στους ιδιωτικούς κήπους οι υγιείς καλλωπιστικές λεμονιές πρέπει να κλαδεύονται αργά την άνοιξη ή καλύτερα το θέρος και τούτο συμβαίνει διότι η λεμονιά προσβάλλεται πάρα πολύ εύκολα από την κορυφοξήρα η οποία είναι ένας τρομακτικά καταστροφικός μύκητας για το φυτό.
Η χειμωνιάτικη περίοδος συνιστά χρονικό διάστημα κατά το οποίο ο μύκητας είναι πολύ δραστήριος και τα δένδρα χαρακτηρίζονται από αυξημένη ευπάθεια σε αντίθεση με τους επόμενους ανοιξιάτικους μήνες κατά τους οποίους η βλαστική ικανότητα λεμονιών είναι έντονη περιορίζοντας την ευπάθειά τους. Επίσης, μετά το κλάδεμα χρειάζεται να απολυμαίνονται οι τομές με κατάλληλο μυκητοκτόνο σκεύασμα (πχ χαλκούχο) και όταν στεγνώσει να επαλείφονται όπου είναι δυνατό με ειδική πάστα.
Με το κλάδεμα κόβονται κλάδοι προς το εσωτερικό τμήμα του δένδρου και όπου το φύλλωμα είναι πολύ πυκνό ώστε να κυκλοφορεί καλύτερα ο αέρας και το φως. Επίσης, ιδιαίτερα σε υγρές περιοχές πρέπει να κλαδεύονται τα στελέχη στη βάση της λεμονιάς ώστε να μην προσεγγίζουν το έδαφος παρέχοντας τη δυνατότητα σε φυτοπαθογόνους οργανισμούς να μεταβούν εύκολα σε διάφορα σημεία της.
Απομακρύνονται οι λαίμαργοι βλαστοί, αλλά εάν χρειαστεί μπορεί να αφεθούν κάποιοι όταν κριθεί ότι η παρουσία τους είναι αναγκαία προκειμένου στο μέλλον να συμπληρώσουν την ισορροπία του σκελετού της λεμονιάς ο οποίος συνιστάται να σχηματίζει περίπου νοητό ανεστραμμένο κώνο.
Επίσης, αφαιρούνται τα κλαδιά που μπλέκονται αναμεταξύ τους, καθώς και αυτά που είναι ξηρά, σπασμένα ή άρρωστα. Οι λαίμαργοι όταν χρειάζεται κλαδεύονται από τη βάση τους. Αξίζει να τονίσουμε ότι οι λαίμαργοι βλαστοί που μπορούν να παρατηρηθούν παντού σε μία λεμονιά κρύβουν κάποιες παγίδες στην κοπή τους. Χρειάζεται περίσκεψη και προσοχή ποιοι, πότε και πόσο κλαδεύονται γιατί αυτοί που βρίσκονται στις άκρες των κλάδων αφ’ ενός μπορούν να λάβουν ενεργό μέρος στο σχηματισμό της κόμης και αφ’ ετέρου μπορούν να γίνουν γρήγορα καρποφόροι.
Ένας σοβαρός λόγος που δικαιολογεί το κλάδεμα στη λεμονιά είναι η καθ’ ύψος συγκράτησή της. Το μεγάλο ύψος του φυτού προκαλεί προβλήματα στη συγκομιδή καρπών, αλλά και έντονη σκίαση στο εσωτερικό του γεγονός που αυξάνει τις πιθανότητες αναπτύξεως φυτοπαθολογικών προβλημάτων. Έτσι, επιβάλλεται να αποκόπτονται οι πολύ υψηλοί κλάδοι και οι πολύ εύρωστοι κατακόρυφοι βλαστοί που ξεφεύγουν προς τον ουρανό.
Πρέπει να διευκρινίσουμε ότι η διαδικασία του κλαδέματος της λεμονιάς είναι ατέρμονη. Δεν πρέπει να γίνεται με μεγάλη ένταση κάθε φορά ώστε να κλαδεύονται πολλά τμήματα του φυτού διότι κάτι τέτοιο θα σοκάρει και θα εξαναγκάζει τη λεμονιά να αντιδράει παράγοντας υπερβολικά πολλούς και άχρηστους λαίμαργους βλαστούς. Αντιθέτως, απαιτείται χρόνος και υπομονή με σκοπό το δένδρο να αποκτήσει μία συγκεκριμένη εμφάνιση η οποία ταυτοχρόνως θα ικανοποιεί τις προσδοκίες μας και θα το βοηθάει στην επιβίωσή του.
Ο έμπειρος και ευσυνείδητος κλαδευτής πρώτα πάντοτε παρατηρεί τη λεμονιά και επισημαίνει τις αδυναμίες ή τα προβλήματά της. Κλαδεύει με φειδώ και φρόνηση. Ενδιαφέρεται για την υγεία, την ευημερία και μακροζωία του δένδρου διαθέτοντας υπομονή και επιμονή. Στο τέλος το αποτέλεσμα όχι απλώς θα τον δικαιώσει, αλλά θα νοιώθει υπερήφανος για το γλυπτό της Φύσης που δημιούργησε.
http://www.anthanassa.gr/articles/article.aspx?id=39