Μορφές, διάγνωση, θεραπεία
Κλινική εικόνα: Αφνίδια έναρξη πυρετού, ρίγους και πόνου στην περιοχή του νεφρού. Δυνατόν να συνυπάρχουν συμπτώματα απο το κατώτερο ουροποιητικό (δυσουρία, συχνουρία, τσούξιμο κτλ).
Διάγνωση: Γενική άιματος δείχνει σχεδόν πάντα αύξηση των λευκών αιμοσφαιρίων και η γενική ούρων συνήθως (αλλά ΟΧΙ πάντα) δείχνει πυοσφαίρια. Απεικονιστικές εξετάσεις σπάνια χρειάζονται (70% των ασθενών με πυελονεφρίτιδα έχουν φυσιολογικό υπερηχογράφημα) παρά μόνο για να αποκλείσουν πιθανότητα απόφραξης του νεφρού. Το υπερηχογράφημα σε αυτήν την περίπτωση είναι πολύ βοηθητικό και σπάνια χρειάζεται να καταφύγουμε σε αξονική τομογραφία.
Θεραπεία: Αν ο ασθενής είναι αφυδατωμένος ή σε βαρειά γενική κατάσταση μπορεί να χρειαστεί παραμονή στο νοσοκομείο. Αν όμως είναι σε κατάσταση να λάβει αγωγή απο το στόμα τότε συνήθως χορηγούμε ειδική αντιβίωση (αμινογλυκοσίδη και αμπικιλλίνη ή κινολόνες) για τουλάχιστον 10 μέρες και σίγουρα για 24 ώρες μετά την ύφεση του πυρετού.
• Χρόνια Πυελονεφρίτις: Όταν οι μολύνσεις του νεφρού υποτροπιάζουν αυτό τελικά οδηγεί σε δημιουργία ουλών στο νεφρό και στην ατροφία αυτού. Αυτό συνήθως συμβαίνει σε ασθενέις οι οποίοι έχουν απόφραξη λόγω λιθίασης, σακχαρώδη διαβήτη ή νεφροπάθεια από υπερβολική χρήση αναλγητικών. Μια ειδική μορφή χρόνιας πυελονεφρίτιδος είναι επίσης σε παιδιά με κυστεοουρητηρική παλινδρόμηση. Η θεραπεία της χρόνιας πυελονεφρίτιδας είναι πολύ πιο σύνθετη και περιλαμβάνει καταρχίν άρση των επιβαρυντικών παραγόντων κυρίως της απόφραξης (αφαίρεση λίθων) ή της κυστεοουρητηρικής παλινδρόμησης σε παιδιά. Στη συνέχεια συνήθως χρειάζεται μακροχρόνια χορήγηση αντιβιοτικών. Δυστυχώς αν προκληθεί νεφρική ανεπάρκεια αυτή είναι μη αναστρέψιμη. Κάποιες φορές χρειάζεται να αφαιρεθεί χειρουργικά ενά μικρό ατροφικό νεφρό που προκαλεί υπέρταση ή ένα κατεστραμένο νεφρό με πύον και πέτρες.
• Άλλες μορφές πυελονεφρίτιδας:
Εμφυσηματική πυελονεφρίτιδα: Πρόκειται για νεκρωτική νεφρική μόλυνση κατά την οποία μικρόβια παράγουν αέρια εντός του νεφρού. Είναι μια βερειά κατάσταση η οποία αντιμετωπίζεται με ενδοφλέβια ενυδάτωση και χορήγηση ισχυρής ενδοφλέβιας αντιβίωσης. Απο πολλούς γιατρούς συνιστάται άμεση νεφρεκτομή ή παρακέντηση νεφρού για παροχέτευση.
Νεφρικό απόστημα: Παρατηρείται κυρίως σε αιματογενή πυελονεφρίτιδα. Είναι πιο συχνή σε διαβητικούς, ασθενείς σε αιμοκάθαρση και χρήστες ενδοφλέβιων ουσιών. Η διάγνωση συνήθως τίθεται με αξονική τομογραφία. Η θεραπεία συνίσταται αρχικά στη χορήγηση ειδικής αντιβίωσης και στη συνέχεια επι εμμονής των συμτωμάτων παρακέντηση και παροχέτευση του αποστήματος.
Ξανθοκοκκιωματώδης Πυελονεφρίτιδα: Σπάνια μορφή χρόνιας φλεγμονής που παρατηρείται κυρίως σε γυναίκες μέσης ηλικίας. Η διάγνωση γίνεται κι εδώ με αξονική τομογραφία και η θεραπεία είναι μόνο η νεφρεκτομή αφού ο νεφρός σχεδόν πάντα είναι κατεστραμμένος. http://www.urology.com.gr/C260203D.el.aspx
Η πυελονεφρίτιδα είναι μόλυνση των νεφρών. Διακρίνεται σε οξεία και χρόνια, ενώ υπάρχουν και κάποιες ειδικές μορφές οι οποίες θα αναφερθούν εν συντομία στη συνέχεια.
• Οξεία Πυελονεφρίτις: Είναι η πιο συνήθης μορφή και συνήθως (80%) οφείλεται σε μόλυνση απο κολοβακτηρίδιο (E.Coli). Άλλοι μικροοργανισμοί που ενοχοποιούνται είναι η Κλεμπσιέλα, ο Πρωτέας, η Ψευδομονάδα και το Εντεροβακτηρίδιο. Η μόλυνση είναι συνήθως ανιούσα όπου μικρόβια "ανεβαίνουν" από την ουροδόχο κύστη. Υπάρχει όμως και η αιματογενής μόλυνση όπου συνήθως το μικρόβιο είναι ο σταφυλόκοκκος και πολλές φορές σχηματίζονται και αποστήματα νεφρού.
• Οξεία Πυελονεφρίτις: Είναι η πιο συνήθης μορφή και συνήθως (80%) οφείλεται σε μόλυνση απο κολοβακτηρίδιο (E.Coli). Άλλοι μικροοργανισμοί που ενοχοποιούνται είναι η Κλεμπσιέλα, ο Πρωτέας, η Ψευδομονάδα και το Εντεροβακτηρίδιο. Η μόλυνση είναι συνήθως ανιούσα όπου μικρόβια "ανεβαίνουν" από την ουροδόχο κύστη. Υπάρχει όμως και η αιματογενής μόλυνση όπου συνήθως το μικρόβιο είναι ο σταφυλόκοκκος και πολλές φορές σχηματίζονται και αποστήματα νεφρού.
Κλινική εικόνα: Αφνίδια έναρξη πυρετού, ρίγους και πόνου στην περιοχή του νεφρού. Δυνατόν να συνυπάρχουν συμπτώματα απο το κατώτερο ουροποιητικό (δυσουρία, συχνουρία, τσούξιμο κτλ).
Διάγνωση: Γενική άιματος δείχνει σχεδόν πάντα αύξηση των λευκών αιμοσφαιρίων και η γενική ούρων συνήθως (αλλά ΟΧΙ πάντα) δείχνει πυοσφαίρια. Απεικονιστικές εξετάσεις σπάνια χρειάζονται (70% των ασθενών με πυελονεφρίτιδα έχουν φυσιολογικό υπερηχογράφημα) παρά μόνο για να αποκλείσουν πιθανότητα απόφραξης του νεφρού. Το υπερηχογράφημα σε αυτήν την περίπτωση είναι πολύ βοηθητικό και σπάνια χρειάζεται να καταφύγουμε σε αξονική τομογραφία.
Θεραπεία: Αν ο ασθενής είναι αφυδατωμένος ή σε βαρειά γενική κατάσταση μπορεί να χρειαστεί παραμονή στο νοσοκομείο. Αν όμως είναι σε κατάσταση να λάβει αγωγή απο το στόμα τότε συνήθως χορηγούμε ειδική αντιβίωση (αμινογλυκοσίδη και αμπικιλλίνη ή κινολόνες) για τουλάχιστον 10 μέρες και σίγουρα για 24 ώρες μετά την ύφεση του πυρετού.
• Χρόνια Πυελονεφρίτις: Όταν οι μολύνσεις του νεφρού υποτροπιάζουν αυτό τελικά οδηγεί σε δημιουργία ουλών στο νεφρό και στην ατροφία αυτού. Αυτό συνήθως συμβαίνει σε ασθενέις οι οποίοι έχουν απόφραξη λόγω λιθίασης, σακχαρώδη διαβήτη ή νεφροπάθεια από υπερβολική χρήση αναλγητικών. Μια ειδική μορφή χρόνιας πυελονεφρίτιδος είναι επίσης σε παιδιά με κυστεοουρητηρική παλινδρόμηση. Η θεραπεία της χρόνιας πυελονεφρίτιδας είναι πολύ πιο σύνθετη και περιλαμβάνει καταρχίν άρση των επιβαρυντικών παραγόντων κυρίως της απόφραξης (αφαίρεση λίθων) ή της κυστεοουρητηρικής παλινδρόμησης σε παιδιά. Στη συνέχεια συνήθως χρειάζεται μακροχρόνια χορήγηση αντιβιοτικών. Δυστυχώς αν προκληθεί νεφρική ανεπάρκεια αυτή είναι μη αναστρέψιμη. Κάποιες φορές χρειάζεται να αφαιρεθεί χειρουργικά ενά μικρό ατροφικό νεφρό που προκαλεί υπέρταση ή ένα κατεστραμένο νεφρό με πύον και πέτρες.
• Άλλες μορφές πυελονεφρίτιδας:
Εμφυσηματική πυελονεφρίτιδα: Πρόκειται για νεκρωτική νεφρική μόλυνση κατά την οποία μικρόβια παράγουν αέρια εντός του νεφρού. Είναι μια βερειά κατάσταση η οποία αντιμετωπίζεται με ενδοφλέβια ενυδάτωση και χορήγηση ισχυρής ενδοφλέβιας αντιβίωσης. Απο πολλούς γιατρούς συνιστάται άμεση νεφρεκτομή ή παρακέντηση νεφρού για παροχέτευση.
Νεφρικό απόστημα: Παρατηρείται κυρίως σε αιματογενή πυελονεφρίτιδα. Είναι πιο συχνή σε διαβητικούς, ασθενείς σε αιμοκάθαρση και χρήστες ενδοφλέβιων ουσιών. Η διάγνωση συνήθως τίθεται με αξονική τομογραφία. Η θεραπεία συνίσταται αρχικά στη χορήγηση ειδικής αντιβίωσης και στη συνέχεια επι εμμονής των συμτωμάτων παρακέντηση και παροχέτευση του αποστήματος.
Ξανθοκοκκιωματώδης Πυελονεφρίτιδα: Σπάνια μορφή χρόνιας φλεγμονής που παρατηρείται κυρίως σε γυναίκες μέσης ηλικίας. Η διάγνωση γίνεται κι εδώ με αξονική τομογραφία και η θεραπεία είναι μόνο η νεφρεκτομή αφού ο νεφρός σχεδόν πάντα είναι κατεστραμμένος.
