Οι ερευνητές ανακάλυψαν τις οσμές του ανθρώπινου σώματος που έλκουν
τα κουνούπια. Βρήκαν επίσης έναν τρόπο να αποτρέπουν τα κουνούπια απ’ το
να μας τσιμπούν. Οι ανακαλύψεις αυτές μπορεί να έχουν μεγάλη σημασία
για τη δημιουργία αποτελεσματικών μέσων καταπολέμησης των κουνουπιών
ώστε να σταματήσει η μετάδοση του κίτρινου πυρετού, του δάγγειου πυρετού
και τηςελονοσίας.
Το κουνούπι είναι από τα πιο επικίνδυνα έντομα, ειδικά στις τροπικές περιοχές όπου αποτελεί φορέα πολλών νοσογόνων μικροοργανισμών. Μεταδίδει, για παράδειγμα, το παράσιτο της ελονοσίας και τους ιούς που προξενούν δάγγειο και κίτρινο πυρετό, οι οποίοι κάθε χρόνο προσβάλλουν εκατομμύρια ανθρώπους και οδηγούν στο θάνατο ένα εκατομμύριο από αυτούς, κατά κύριο λόγο παιδιά.
Στους τροπικούς γίνονταν για δεκαετίες προσπάθειες προστασίας του πληθυσμού από τα επικίνδυνα τσιμπήματα των κουνουπιών – ύπνος κάτω από κουνουπιέρα, άλειμμα με αντικουνουπικό υγρό, ψέκασμα σπιτιών και δημόσιων χώρων με ισχυρά, επικίνδυνα για την υγεία χημικά. Ωστόσο όλες αυτές οι μέθοδοι δεν ήταν αρκετές για να κρατηθούν μακριά τα τόσο ανθεκτικά έντομα. Αυτό, εκτός των άλλων, οφείλεται στο γεγονός ότι διαθέτουν ευαίσθητη όσφρηση.
Επίσης αποτελούσε για πολύ καιρό μυστήριο το πώς έβρισκαν με τόση ακρίβεια το θύμα τους μέσα από τα νέφη των διαφορετικών οσμών. Πρόσφατα οι ερευνητές έφτασαν πιο κοντά στην απάντηση του ερωτήματος αυτού, ανοίγοντας έτσι το δρόμο για νέους τρόπους καταπολέμησης των μικρών αιμοδιψών πλασμάτων.
Το οσφρητικό όργανο του κουνουπιού αποτελείται από εκατοντάδες ανθεκτικές, τριχοειδείς δομές που βρίσκονται στο κάτω χείλος, το οποίο σχηματίζει κάτι σαν περίβλημα της προβοσκίδας, στις κεραίες και στις γναθικές προσακτρίδες, δομές που αποτελούν ένα είδος στόματος. Κάθε τρίχα διαθέτει νεύρα, τα cpA, που είναι ευαίσθητα σε μυρωδιές και στέλνουν σήμα στον εγκέφαλο όταν επηρεάζονται από μια αρωματική ουσία. Ενώ οι κεραίες μπορούν να αντιλαμβάνονται πολλές μυρωδιές, οι γναθικές προσακτρίδες καταγράφουν κυρίως την ύπαρξη διοξειδίου του άνθρακα.
Οι καθοριστικές παράμετροι στην αναζήτηση της λείας των κουνουπιών είναι η ζέστη, η υγρασία και το διοξείδιο του άνθρακα. Οι άνθρωποι και άλλα θηλαστικά τραβούν σταθερά την προσοχή πάνω τους γιατί εκπέμπουν διοξείδιο του άνθρακα κάθε φορά που εκπνέουν. Ο άνεμος σπάει τις ριπές αυτές σε μια σειρά νεφών διοξειδίου του άνθρακα που τα χωρίζει μεταξύ τους ο αέρας.
Ακόμα και από μεγάλη απόσταση η μύτη των κουνουπιών είναι πολύ ευαίσθητη στη δομή των νεφών αυτών. Όταν ένα νεύρο cpA αντιλαμβάνεται αυτές τις σειρές των νεφών διοξειδίου του άνθρακα, στέλνει στον εγκέφαλο του κουνουπιού μικρούς παλμούς. Το κουνούπι λαμβάνει έτσι μήνυμα σχετικά με την ύπαρξη ενός γεύματος σε εφικτά όρια και κατευθύνεται με μεγάλη ταχύτητα προς το στόχο.
http://www.scienceillustrated.gr
