Η δύναμη του συνειδητού καταναλωτή
Αρκετοί από εμάς γνωρίζουν ότι οι καθημερινές καταναλωτικές μας επιλογές συμβάλλουν (σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό) στην υποβάθμιση του περιβάλλοντος και του πλανήτη μας.Τι κάνουμε όμως όταν φτάσει η στιγμή να επιλέξουμε;
Σίγουρα, όλοι μας μπορούμε να κάνουμε κάποιες περισσότερο υπεύθυνες καταναλωτικές επιλογές, οι οποίες θα είναι φιλικότερες προς το περιβάλλον.
Όμως, οι σωστές (ή οι σωστότερες) επιλογές προϋποθέτουν αυξημένη συμμετοχή από τη μεριά του πολίτη-καταναλωτή. Άλλωστε, μόνο οι ενημερωμένοι και ενεργοί πολίτες μπορούν να διασφαλίσουν την προστασία του περιβάλλοντος και ένα βιώσιμο μέλλον.
Η πρόκληση ισχύει για όλους μας. Ας σεβαστούμε επιτέλους τον πλανήτη μας. Είναι αναμφίβολα στο χέρι μας!
Συνειδητός είναι ο ενημερωμένος καταναλωτής
Πώς μπορεί να κάνει κανείς τις σωστότερες επιλογές όταν «βομβαρδίζεται» από διαφήμισεις και κατακλύζεται από χιλιάδες προϊόντα; Πώς μπορεί να νοιώθει κανείς σίγουρος ότι δε βλάπτει το περιβάλλον και δε θέτει σε κίνδυνο την υγεία του με τις επιλογές του; Μόνο η ενημέρωση των ευαισθητοποιημένων πολιτών μπορεί να εγγυηθεί κάτι τέτοιο.
Συνειδητός είναι ο ενημερωμένος καταναλωτής
Πώς μπορεί να κάνει κανείς τις σωστότερες επιλογές όταν «βομβαρδίζεται» από διαφήμισεις και κατακλύζεται από χιλιάδες προϊόντα; Πώς μπορεί να νοιώθει κανείς σίγουρος ότι δε βλάπτει το περιβάλλον και δε θέτει σε κίνδυνο την υγεία του με τις επιλογές του; Μόνο η ενημέρωση των ευαισθητοποιημένων πολιτών μπορεί να εγγυηθεί κάτι τέτοιο.
Κριτήρια επιλογής προϊόντων: Τι να προσέξω;
Η επιλογή φιλοπεριβαλλοντικών προϊόντων δεν είναι ούτε εύκολη ούτε αυτονόητη.
Για να αποφύγει κανείς υποκειμενικές ή/και άδικες κρίσεις, δεν μπορεί παρά να
βασιστεί σε κανόνες και διαδικασίες που έχουν με τον καιρό αποκτήσει την έξωθεν
καλή μαρτυρία. Κανόνες και κριτήρια που προέρχονται από αναγνωρισμένους
εθνικούς και διακρατικούς φορείς ή και από ανεξάρτητους μη κυβερνητικούς φορείς.
βασιστεί σε κανόνες και διαδικασίες που έχουν με τον καιρό αποκτήσει την έξωθεν
καλή μαρτυρία. Κανόνες και κριτήρια που προέρχονται από αναγνωρισμένους
εθνικούς και διακρατικούς φορείς ή και από ανεξάρτητους μη κυβερνητικούς φορείς.
Ένα ασφαλές κριτήριο είναι μια φιλοπεριβαλλοντική διαπίστευση ή μια
οικολογική σήμανση. Στην περίπτωση αυτή, έχει ιδιαίτερη σημασία η σήμανση αυτή να μην είναι αυθαίρετη.
οικολογική σήμανση. Στην περίπτωση αυτή, έχει ιδιαίτερη σημασία η σήμανση αυτή να μην είναι αυθαίρετη.
Κάποιες εταιρίες βαφτίζουν π.χ. τα προϊόντα τους οικολογικά και συχνά τα συνοδεύουν μάλιστα και από κάποιο σήμα δικής τους
επινόησης που δεν είναι φυσικά ευρέως αποδεκτό (χαρακτηριστικά παραδείγματα η
αυθαίρετη χρήση του όρου «οικολογικό» για ορισμένα ψυκτικά [HFCs] που παρόλα αυτά καταστρέφουν το κλίμα της Γης ή ο προσδιορισμός «φιλικό προς το περιβάλλον» για πλαστικά πλαίσια παραθύρων από PVC ή η χρήση του όρου «οικολογικό καθάρισμα» σε στεγνοκαθαριστήρια που χρησιμοποιούν καρκινογόνες ουσίες!). Η όποια σήμανση λοιπόν θα πρέπει να προέρχεται από αναγνωρισμένους φορείς και να πληροί μία σειρά από κανόνες.
επινόησης που δεν είναι φυσικά ευρέως αποδεκτό (χαρακτηριστικά παραδείγματα η
αυθαίρετη χρήση του όρου «οικολογικό» για ορισμένα ψυκτικά [HFCs] που παρόλα αυτά καταστρέφουν το κλίμα της Γης ή ο προσδιορισμός «φιλικό προς το περιβάλλον» για πλαστικά πλαίσια παραθύρων από PVC ή η χρήση του όρου «οικολογικό καθάρισμα» σε στεγνοκαθαριστήρια που χρησιμοποιούν καρκινογόνες ουσίες!). Η όποια σήμανση λοιπόν θα πρέπει να προέρχεται από αναγνωρισμένους φορείς και να πληροί μία σειρά από κανόνες.
Οικολογική σήμανση
Παραδείγματα οικολογικής σήμανσης από αναγνωρισμένους φορείς είναι:
Το «Οικολογικό Σήμα» της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Ο «Γαλάζιος Άγγελος» της Γερμανίας
Ο «Κύκνος» των σκανδιναβικών χωρών
Το «Green Seal» στις ΗΠΑ
Το σήμα του «Forest Stewardship Council» (FSC) για πιστοποιημένη
αειφορική ξυλεία
Ο «Ενεργειακός Αστέρας» (Energy Star) για προϊόντα χαμηλής ενεργειακής κατανάλωσης
Να σημειώσουμε εδώ πως η απόκτηση κάποιου γενικού σήματος πιστοποίησης ποιότητας, π.χ. κάποιου ISO, δεν διασφαλίζει ταυτόχρονα και την περιβαλλοντική ποιότητα του προϊόντος.
Ο «Γαλάζιος Άγγελος» της Γερμανίας
Ο «Κύκνος» των σκανδιναβικών χωρών
Το «Green Seal» στις ΗΠΑ
Το σήμα του «Forest Stewardship Council» (FSC) για πιστοποιημένη
αειφορική ξυλεία
Ο «Ενεργειακός Αστέρας» (Energy Star) για προϊόντα χαμηλής ενεργειακής κατανάλωσης
Να σημειώσουμε εδώ πως η απόκτηση κάποιου γενικού σήματος πιστοποίησης ποιότητας, π.χ. κάποιου ISO, δεν διασφαλίζει ταυτόχρονα και την περιβαλλοντική ποιότητα του προϊόντος.
Τι γίνεται όμως στην περίπτωση των προϊόντων που δεν διαθέτουν κάποια οικολογική σήμανση;
Πώς επιλέγει κανείς τα καταλληλότερα από αυτά;
Για την επιλογή των πιο κατάλληλων (από περιβαλλοντικής σκοπιάς) υλικών, μία δόκιμη μεθοδολογία που ακολουθείται τα τελευταία χρόνια είναι αυτή της «Περιβαλλοντικής Προτίμησης». Η μεθοδολογία αυτή εφαρμόζεται με επιτυχία σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες που επιλέγουν και προωθούν την οικολογική δόμηση.
Η «Περιβαλλοντική Προτίμηση» βασίζεται στην αξιολόγηση των υλικών
κατασκευής με βάση το συνολικό κύκλο ζωής τους. Στη συνέχεια, υπολογίζεται το «οικολογικό τους αποτύπωμα» και βαθμολογούνται ανάλογα. Με βάση αυτή τη βαθμολογία κατατάσσονται σε κατηγορίες, οι οποίες δηλώνουν και το βαθμό περιβαλλοντικής προτίμησης για το κάθε προϊόν.
Η «Περιβαλλοντική Προτίμηση» βασίζεται στην αξιολόγηση των υλικών
κατασκευής με βάση το συνολικό κύκλο ζωής τους. Στη συνέχεια, υπολογίζεται το «οικολογικό τους αποτύπωμα» και βαθμολογούνται ανάλογα. Με βάση αυτή τη βαθμολογία κατατάσσονται σε κατηγορίες, οι οποίες δηλώνουν και το βαθμό περιβαλλοντικής προτίμησης για το κάθε προϊόν.
Παραπλανητική σήμανση
Υπάρχει κίνδυνος κάποια σήματα να παραπλανήσουν τον καταναλωτή.
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του σήματος της ανακύκλωσης. Τα παρακάτω δύο σήματα αν και μοιάζουν μεταξύ τους, διαφέρουν πολύ στην ουσία τους.
Το πρώτο αφορά προϊόντα που προέρχονται από ανακυκλωμένη πρώτη ύλη, ενώ το δεύτερο διατείνεται απλώς πως το προϊόν είναι «ανακυκλώσιμο» (πράγμα που σημαίνει πως το προϊόν αυτό χρησιμοποιεί παρθένες πρώτες ύλες και η μελλοντική
ανακύκλωσή του επαφίεται στην καλή βούληση του καταναλωτή).
ανακύκλωσή του επαφίεται στην καλή βούληση του καταναλωτή).
Ποιος μπορεί να χρησιμοποιεί τον όρο «οικολογικό»;
Ήδη από το 1998, η νομοθεσία απαγορεύει «τη χρήση του επιθετικού προσδιορισμού οικολογικό ή οικο στα ελληνικά ή σε ξένη γλώσσα, κατά τη διάθεση στην κατανάλωση, πώληση και διαφήμιση κάθε είδους προϊόντος, εφόσον
σε αυτό δεν έχει εκχωρηθεί ο παραπάνω όρος ή οικολογικό σήμα, είτε βάσει του Κανονισμού ΕΟΚ 880/92, είτε βάσει ιδιωτικού ή δημοσίου συστήματος εκχώρησης που ισχύει νόμιμα… Στους παραβάτες εφαρμόζονται τα προβλεπόμενα από τον ισχύοντα αγορανομικό κώδικα και τα προϊόντα δεσμεύονται» (ΦΕΚ 139Β, 18-2-1998).
Ήδη από το 1998, η νομοθεσία απαγορεύει «τη χρήση του επιθετικού προσδιορισμού οικολογικό ή οικο στα ελληνικά ή σε ξένη γλώσσα, κατά τη διάθεση στην κατανάλωση, πώληση και διαφήμιση κάθε είδους προϊόντος, εφόσον
σε αυτό δεν έχει εκχωρηθεί ο παραπάνω όρος ή οικολογικό σήμα, είτε βάσει του Κανονισμού ΕΟΚ 880/92, είτε βάσει ιδιωτικού ή δημοσίου συστήματος εκχώρησης που ισχύει νόμιμα… Στους παραβάτες εφαρμόζονται τα προβλεπόμενα από τον ισχύοντα αγορανομικό κώδικα και τα προϊόντα δεσμεύονται» (ΦΕΚ 139Β, 18-2-1998).
Η μαύρη λίστα της Greenpeace
Αποφύγετε προϊόντα που περιέχουν υλικά και ουσίες όπως:
Προϊόντα βινυλίου (χλωριωμένα πλαστικά PVC)
Προϊόντα πολυουρεθάνης
Προϊόντα εξηλασμένης πολυστερίνης (XPS)
Προϊόντα που περιέχουν ενώσεις μολύβδου
Προϊόντα που περιέχουν κρεωζοτέλαιο
Προϊόντα αμιάντου
Προϊόντα που περιέχουν φορμαλδεΰδη
Προϊόντα που περιέχουν ενώσεις του χλωρίου
Προϊόντα (όπως πλαστικά, χρώματα, καλλυντικά) που περιέχουν φθαλικές ενώσεις
Προϊόντα (όπως απορρυπαντικά, ρούχα, χρώματα) που περιέχουν ενεανυλφαινόλες και συγγενείς ενώσεις
Προϊόντα (όπως καλλυντικά και απορρυπαντικά) που περιέχουν μοσχοξυλένιο ως αρωματικό πρόσθετο
Απορρυπαντικά και προϊόντα καθαρισμού με φωσφορικά άλατα
Προϊόντα (υφάσματα, χαλιά, έπιπλα, ηλεκτρονικές συσκευές, καλώδια) που περιέχουν βρωμιούχους επιβραδυντές καύσης
Προϊόντα (όπως καλλυντικά, οδοντόκρεμες, καθαριστικά) που περιέχουν triclosan ως αντιβακτηριακό παράγοντα
Προϊόντα (όπως ρούχα, υφάσματα, χαλιά, παιδικές πάνες, αθλητικά παπούτσια, υφαλοχρώματα, προϊόντα περιποίησης προσώπου) που περιέχουν οργανικές ενώσεις του κασσιτέρου
Προϊόντα που περιέχουν φθοριούχες ενώσεις
Προϊόντα που περιέχουν ουσίες με ιδιαίτερα υψηλό ‘δυναμικό υπερθέρμανσης’
(Global Warming Potential –GWP), όπως είναι για παράδειγμα το εξαφθοριούχο θείο [SF6] σε ηλεκτρικές εγκαταστάσεις και οι υδροφθοράνθρακες [HFCs] σε συστήματα ψύξης και κλιματισμού
Προϊόντα που περιέχουν γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς
Προϊόντα βινυλίου (χλωριωμένα πλαστικά PVC)
Προϊόντα πολυουρεθάνης
Προϊόντα εξηλασμένης πολυστερίνης (XPS)
Προϊόντα που περιέχουν ενώσεις μολύβδου
Προϊόντα που περιέχουν κρεωζοτέλαιο
Προϊόντα αμιάντου
Προϊόντα που περιέχουν φορμαλδεΰδη
Προϊόντα που περιέχουν ενώσεις του χλωρίου
Προϊόντα (όπως πλαστικά, χρώματα, καλλυντικά) που περιέχουν φθαλικές ενώσεις
Προϊόντα (όπως απορρυπαντικά, ρούχα, χρώματα) που περιέχουν ενεανυλφαινόλες και συγγενείς ενώσεις
Προϊόντα (όπως καλλυντικά και απορρυπαντικά) που περιέχουν μοσχοξυλένιο ως αρωματικό πρόσθετο
Απορρυπαντικά και προϊόντα καθαρισμού με φωσφορικά άλατα
Προϊόντα (υφάσματα, χαλιά, έπιπλα, ηλεκτρονικές συσκευές, καλώδια) που περιέχουν βρωμιούχους επιβραδυντές καύσης
Προϊόντα (όπως καλλυντικά, οδοντόκρεμες, καθαριστικά) που περιέχουν triclosan ως αντιβακτηριακό παράγοντα
Προϊόντα (όπως ρούχα, υφάσματα, χαλιά, παιδικές πάνες, αθλητικά παπούτσια, υφαλοχρώματα, προϊόντα περιποίησης προσώπου) που περιέχουν οργανικές ενώσεις του κασσιτέρου
Προϊόντα που περιέχουν φθοριούχες ενώσεις
Προϊόντα που περιέχουν ουσίες με ιδιαίτερα υψηλό ‘δυναμικό υπερθέρμανσης’
(Global Warming Potential –GWP), όπως είναι για παράδειγμα το εξαφθοριούχο θείο [SF6] σε ηλεκτρικές εγκαταστάσεις και οι υδροφθοράνθρακες [HFCs] σε συστήματα ψύξης και κλιματισμού
Προϊόντα που περιέχουν γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς
Πενήντα απλές συμβουλές για τη σωτηρία του πλανήτη
1. Αποφεύγετε τις συσκευασίες μιας χρήσης.
2. Αποφύγετε όλα τα προϊόντα αμιάντου.
3. Χρησιμοποιήστε επαναφορτιζόμενες μπαταρίες.
4. Αντικαταστήστε τους κοινούς λαμπτήρες πυρακτώσεως με νέους λαμπτήρες χαμηλής κατανάλωσης.
5. Προτιμήστε ανεμιστήρες οροφής αντί των ενεργοβόρων κλιματιστικών.
6. Χρησιμοποιήστε στα ψώνια σας μία πάνινη τσάντα αντί για πλαστική.
7. Αντικαταστήστε το συμβατικό σας ντους με ένα μοντέλο μικρότερης ροής νερού.
8. Ανακυκλώστε το λάδι μηχανής του αυτοκινήτου σας. Δώστε το στο συνεργείο και μην το ρίχνετε στην αποχέτευση.
9. Προτιμάτε να αγοράζετε αναψυκτικά σε επιστρεφόμενα γυάλινα μπουκάλια.
10. Αν χρειάζεστε είδη ξυλείας απαιτείστε πιστοποιητικά που να βεβαιώνουν ότι δεν προέρχονται από αρχέγονα δάση.
11. Χρησιμοποιήστε απορρυπαντικά που δεν περιέχουν φωσφορικά άλατα.
12. Τοποθετήστε ένα πλαστικό μπουκάλι στο καζανάκι της τουαλέτας σας, για να μειώσετε την ποσότητα νερού που κατακρατάται στο καζανάκι.
13. Βάλτε ηλιακό θερμοσίφωνα.
14. Προσπαθήστε να χρησιμοποιείτε εναλλακτικούς τρόπους μετακίνησης:λεωφορεία, τρένα, μετρό, τραμ, τρόλεϊ, ποδήλατα ή ...περπάτημα.
15. Υποστηρίξτε τις τοπικές αγορές αγροτικών προϊόντων.
16. Χρησιμοποιήστε μη λευκασμένα φίλτρα καφέ.
17. Πειραματισθείτε με τα χορτοφαγικά γεύματα κατά προτίμηση βιολογικής προέλευσης.
18. Μειώστε τα απορρίμματα προτού ακόμη αγοράσετε τα προϊόντα, προτιμώντας αυτά με μικρή και φιλική προς το περιβάλλον συσκευασία.
19. Προτιμήστε τα οικονομικά “πράσινα” ψυγεία. Σώστε το όζον και το κλίμα της Γης.
20. Εάν σχεδιάζετε ένα καινούργιο σπίτι, συμπεριλάβετε στα κατασκευαστικά σχέδια συστήματα εξοικονόμησης ενέργειας.
21. Αναζητήστε το λογότυπο της ανακύκλωσης στα προϊόντα που αγοράζετε.
22. Αποφύγετε τα χλωριωμένα πλαστικά PVC
23. Μαζέψτε το νερό της βροχής σε κουβάδες και χρησιμοποιήστε το για πότισμα των φυτών σας. Έτσι, εξοικονομείτε νερό είτε από το δημοτικό δίκτυο είτε από πηγάδια.
24. Προτιμήστε τα καταστήματα που προωθούν συγκεκριμένα προγράμματα ανακύκλωσης.
25. Μην αγοράζετε προϊόντα που προέρχονται από ζώα ή φυτά που κινδυνεύουν με εξαφάνιση (www.cites.org).
26. Τα βράδια του χειμώνα κλείνετε τα πατζούρια και τις κουρτίνες για να κρατήσετε τη ζέστη στο χώρο.
2. Αποφύγετε όλα τα προϊόντα αμιάντου.
3. Χρησιμοποιήστε επαναφορτιζόμενες μπαταρίες.
4. Αντικαταστήστε τους κοινούς λαμπτήρες πυρακτώσεως με νέους λαμπτήρες χαμηλής κατανάλωσης.
5. Προτιμήστε ανεμιστήρες οροφής αντί των ενεργοβόρων κλιματιστικών.
6. Χρησιμοποιήστε στα ψώνια σας μία πάνινη τσάντα αντί για πλαστική.
7. Αντικαταστήστε το συμβατικό σας ντους με ένα μοντέλο μικρότερης ροής νερού.
8. Ανακυκλώστε το λάδι μηχανής του αυτοκινήτου σας. Δώστε το στο συνεργείο και μην το ρίχνετε στην αποχέτευση.
9. Προτιμάτε να αγοράζετε αναψυκτικά σε επιστρεφόμενα γυάλινα μπουκάλια.
10. Αν χρειάζεστε είδη ξυλείας απαιτείστε πιστοποιητικά που να βεβαιώνουν ότι δεν προέρχονται από αρχέγονα δάση.
11. Χρησιμοποιήστε απορρυπαντικά που δεν περιέχουν φωσφορικά άλατα.
12. Τοποθετήστε ένα πλαστικό μπουκάλι στο καζανάκι της τουαλέτας σας, για να μειώσετε την ποσότητα νερού που κατακρατάται στο καζανάκι.
13. Βάλτε ηλιακό θερμοσίφωνα.
14. Προσπαθήστε να χρησιμοποιείτε εναλλακτικούς τρόπους μετακίνησης:λεωφορεία, τρένα, μετρό, τραμ, τρόλεϊ, ποδήλατα ή ...περπάτημα.
15. Υποστηρίξτε τις τοπικές αγορές αγροτικών προϊόντων.
16. Χρησιμοποιήστε μη λευκασμένα φίλτρα καφέ.
17. Πειραματισθείτε με τα χορτοφαγικά γεύματα κατά προτίμηση βιολογικής προέλευσης.
18. Μειώστε τα απορρίμματα προτού ακόμη αγοράσετε τα προϊόντα, προτιμώντας αυτά με μικρή και φιλική προς το περιβάλλον συσκευασία.
19. Προτιμήστε τα οικονομικά “πράσινα” ψυγεία. Σώστε το όζον και το κλίμα της Γης.
20. Εάν σχεδιάζετε ένα καινούργιο σπίτι, συμπεριλάβετε στα κατασκευαστικά σχέδια συστήματα εξοικονόμησης ενέργειας.
21. Αναζητήστε το λογότυπο της ανακύκλωσης στα προϊόντα που αγοράζετε.
22. Αποφύγετε τα χλωριωμένα πλαστικά PVC
23. Μαζέψτε το νερό της βροχής σε κουβάδες και χρησιμοποιήστε το για πότισμα των φυτών σας. Έτσι, εξοικονομείτε νερό είτε από το δημοτικό δίκτυο είτε από πηγάδια.
24. Προτιμήστε τα καταστήματα που προωθούν συγκεκριμένα προγράμματα ανακύκλωσης.
25. Μην αγοράζετε προϊόντα που προέρχονται από ζώα ή φυτά που κινδυνεύουν με εξαφάνιση (www.cites.org).
26. Τα βράδια του χειμώνα κλείνετε τα πατζούρια και τις κουρτίνες για να κρατήσετε τη ζέστη στο χώρο.
27. Χρησιμοποιήστε επαναχρησιμοποιούμενα δοχεία για την αποθήκευση τροφών στο ψυγείο σας αντί να τις καλύπτετε με αλουμινόχαρτο.
28. Η ποδηλασία βοηθάει στη διατήρηση καλής φυσικής κατάστασης, συμβάλλει στη μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και επιβραδύνει το “φαινόμενο του θερμοκηπίου”.
29. Φυτέψτε ένα δέντρο.
30. Ανακυκλώστε τις εφημερίδες και τα περιοδικά.
31. Εάν αποφασίσετε να φάτε σε εστιατόρια γρήγορου φαγητού (fast food), ζητάτε πάντα επαναχρησιμοποιούμενα πιάτα και ποτήρια. Ούτως ή άλλως πάντως, ξανασκεφτείτε το αν βρίσκεστε στον κατάλληλο χώρο.
32. Χρησιμοποιήστε λεβάντα για το σκώρο. Αποφύγετε τα τοξικά εντομοκτόνα.
33. Επιλέξτε, όπου είναι δυνατόν, υδροχρώματα και όχι λαδομπογιές.
34. Μειώστε, επαναχρησιμοποιήστε, ανακυκλώστε.
35. Αποφύγετε τα χημικά εντομοκτόνα. Χρησιμοποιείστε λεβάντα για την καταπολέμηση του σκώρου.
36. Μη ξεχνάτε να σβήνετε όσα φώτα δεν σας χρειάζονται.
37. Αντί για κλιματιστικές συσκευές, αξιοποιήστε τις δυνατότητες φυσικού δροσισμού.
38. Προτιμάτε χαρτιά που δεν έχουν προηγουμένως υποστεί λεύκανση με χλώριο.
39. Προτιμάτε να αγοράζετε πιστοποιημένα βιολογικά προϊόντα.
40. Μην αφήνετε άσκοπα τις εστίες της ηλεκτρικής κουζίνας ανοιχτές.
41. Μην αφήνετε την τηλεόραση, το στερεοφωνικό ή άλλες ηλεκτρικές συσκευές σε κατάσταση αναμονής (stand-by). Θα εκπλαγείτε εάν μάθετε πόση ενέργεια καταναλώνουν σε αυτή την κατάσταση.
42. Μην αγοράζετε ψάρια πολύ μικρού μεγέθους. Δώστε μία ευκαιρία στη φύση να αναπαραχθεί.
43. Φροντίστε για τη συντήρηση του λέβητα-καυστήρα στο σπίτι σας δυο φορές
το χρόνο. Εξοικονομήστε ενέργεια και χρήματα.
44. Προτιμήστε «έξυπνα» παράθυρα με διπλά τζάμια για εξοικονόμηση ενέργειας.
45. Μειώστε, όσο αυτό είναι δυνατό, την κατανάλωση χαρτιού και υλικών συσκευασίας.
46. Προτιμήστε το ντους από το μπάνιο στην μπανιέρα.
47. Αν ασχολείστε με την καλλιέργεια της γης, αποφύγετε τη χρήση του βρωμιούχου μεθυλίου.
48. Αποφύγετε όλα τα προϊόντα που περιέχουν χλώριο ή παράγωγά του.
49. Διαμαρτυρηθείτε και μποϋκοτάρετε τις εταιρίες που προβάλλουν οικολογικό προσωπείο, συχνά διαφημίζοντας δήθεν «πράσινα» προϊόντα, ενώ η πραγματικότητα είναι πολύ διαφορετική.
50. Υποστηρίξτε τη Greenpeace.
28. Η ποδηλασία βοηθάει στη διατήρηση καλής φυσικής κατάστασης, συμβάλλει στη μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και επιβραδύνει το “φαινόμενο του θερμοκηπίου”.
29. Φυτέψτε ένα δέντρο.
30. Ανακυκλώστε τις εφημερίδες και τα περιοδικά.
31. Εάν αποφασίσετε να φάτε σε εστιατόρια γρήγορου φαγητού (fast food), ζητάτε πάντα επαναχρησιμοποιούμενα πιάτα και ποτήρια. Ούτως ή άλλως πάντως, ξανασκεφτείτε το αν βρίσκεστε στον κατάλληλο χώρο.
32. Χρησιμοποιήστε λεβάντα για το σκώρο. Αποφύγετε τα τοξικά εντομοκτόνα.
33. Επιλέξτε, όπου είναι δυνατόν, υδροχρώματα και όχι λαδομπογιές.
34. Μειώστε, επαναχρησιμοποιήστε, ανακυκλώστε.
35. Αποφύγετε τα χημικά εντομοκτόνα. Χρησιμοποιείστε λεβάντα για την καταπολέμηση του σκώρου.
36. Μη ξεχνάτε να σβήνετε όσα φώτα δεν σας χρειάζονται.
37. Αντί για κλιματιστικές συσκευές, αξιοποιήστε τις δυνατότητες φυσικού δροσισμού.
38. Προτιμάτε χαρτιά που δεν έχουν προηγουμένως υποστεί λεύκανση με χλώριο.
39. Προτιμάτε να αγοράζετε πιστοποιημένα βιολογικά προϊόντα.
40. Μην αφήνετε άσκοπα τις εστίες της ηλεκτρικής κουζίνας ανοιχτές.
41. Μην αφήνετε την τηλεόραση, το στερεοφωνικό ή άλλες ηλεκτρικές συσκευές σε κατάσταση αναμονής (stand-by). Θα εκπλαγείτε εάν μάθετε πόση ενέργεια καταναλώνουν σε αυτή την κατάσταση.
42. Μην αγοράζετε ψάρια πολύ μικρού μεγέθους. Δώστε μία ευκαιρία στη φύση να αναπαραχθεί.
43. Φροντίστε για τη συντήρηση του λέβητα-καυστήρα στο σπίτι σας δυο φορές
το χρόνο. Εξοικονομήστε ενέργεια και χρήματα.
44. Προτιμήστε «έξυπνα» παράθυρα με διπλά τζάμια για εξοικονόμηση ενέργειας.
45. Μειώστε, όσο αυτό είναι δυνατό, την κατανάλωση χαρτιού και υλικών συσκευασίας.
46. Προτιμήστε το ντους από το μπάνιο στην μπανιέρα.
47. Αν ασχολείστε με την καλλιέργεια της γης, αποφύγετε τη χρήση του βρωμιούχου μεθυλίου.
48. Αποφύγετε όλα τα προϊόντα που περιέχουν χλώριο ή παράγωγά του.
49. Διαμαρτυρηθείτε και μποϋκοτάρετε τις εταιρίες που προβάλλουν οικολογικό προσωπείο, συχνά διαφημίζοντας δήθεν «πράσινα» προϊόντα, ενώ η πραγματικότητα είναι πολύ διαφορετική.
50. Υποστηρίξτε τη Greenpeace.
