Όλοι οι άνθρωποι, ύστερα από παρατεταμένη επαφή με το νερό, παρατηρούν ότι τα δάχτυλά τους αρχίζουν να εμφανίζουν ρυτίδες. Αυτό συμβαίνει διότι ένας από τους μηχανισμούς προστασίας του δέρματος αλλάζει τον τρόπο λειτουργίας τους.
Πρόκειται για την εξωτερική στιβάδα προστασίας, τη γνωστή σε όλους επιδερμίδα. Αυτή περιέχει φυσικά έλαια τα οποία λειτουργούν κρατώντας έξω το νερό.
Όταν η επιδερμίδα βρέχεται για μεγάλο χρονικό διάστημα, αρχίζει και μουλιάζει. Με τη βοήθεια των σαπουνιών και των αφρόλουτρων που χρησιμοποιούμε συνήθως στο μπάνιο, τα φυσικά έλαια απομακρύνονται και η επιδερμίδα απορροφά νερό.
Τότε διογκώνεται και σχηματίζει πτυχώσεις στα σημεία που δεν είναι συνδεδεμένη με την κατώτερη στιβάδα του δέρματος.
Οι γνωστές «ρυτίδες» που δημιουργούνται στα δάκτυλά μας, όπως είναι αυτές που...
δημιουργούνται όταν "μουλιάζουνε" τα χέρια μας στο νερό, φαίνεται να έχουν πολύ σοβαρό λόγο ύπαρξης. Για την ακρίβεια, σύμφωνα με αμερικανούς ειδικούς, «γεννιούνται» παροδικά προκειμένου να μας χαρίζουν πιο σταθερή λαβή όταν τα πράγματα είναι ολισθηρά.
Η νέα αυτή υπόθεση ανήκει στον εξελικτικό νευροβιολόγο Μαρκ Τσανγκίζι και τους συνεργάτες του από τα 2 ΑΙ Labs στο Άινταχο και έρχεται σε αντίθεση με την κοινή πεποίθηση ότι τα δάκτυλά μας ρυτιδιάζουν μόνο επειδή απορροφούν νερό.
Δάχτυλα – λάστιχα αυτοκινήτου
Ο Τσανγκίζι εξηγεί ότι οι ρυτίδες αυτές λειτουργούν όπως τα πέλματα των ελαστικών που είναι σχεδιασμένα ώστε να μη γλιστρούν τα λάστιχα των αυτοκινήτων στη βροχή. Ουσιαστικώς δημιουργούν κανάλια που επιτρέπουν στο νερό να φύγει καθώς πιέζουμε τις άκρες των δακτύλων μας σε υγρές επιφάνειες. Με αυτόν τον τρόπο τα δάκτυλα έχουν καλύτερη επαφή με τις επιφάνειες και το κράτημά μας είναι πιο δυνατό.
Οι επιστήμονες γνώριζαν ήδη από τα μέσα της δεκαετίας του 1930 ότι οι «ρυτίδες» δεν δημιουργούνται στα δάκτυλα όταν τα νεύρα σε αυτά έχουν υποστεί βλάβη. Το γεγονός αυτό μαρτυρεί ότι η δημιουργία τους ρυθμίζεται από το νευρικό σύστημα. Ο δρ Τσανγκίζι διάβασε αυτές τις μελέτες που μετρούν πλέον σχεδόν έναν αιώνα ζωής και αποφάσισε να διερευνήσει το θέμα.
Μακριά κανάλια, λόφοι και οροπέδια
Σε μελέτη που δημοσιεύεται στον δικτυακό τόπο του επιστημονικού εντύπου «Brain, Behavior and Evolution» ο Τσανκγίζι και η ομάδα του εξέτασαν φωτογραφίες 28 «ρυτιδιασμένων» δακτύλων. Όπως είδαν, όλα τα δάκτυλα εμφάνιζαν το ίδιο μοτίβο – μακριά κανάλια που δεν ενώνονταν μεταξύ τους και τα οποία ξεκινούσαν από ένα σημείο στην κορυφή του κάθε δακτύλου.
Όταν πιέζουμε το δάκτυλό μας η αριστερή και η δεξιά πλευρά μοιάζουν με «λόφους» από τους οποίους είναι εύκολο να φύγει το νερό. Ωστόσο το επίπεδο μέρος του δακτύλου μοιάζει με «οροπέδιο» όπου το νερό μπορεί να λιμνάσει. Ετσι οι «ρυτίδες» δημιουργούνται σε αυτήν ακριβώς την περιοχή αφού «εκεί χρειάζεται να γίνει δουλειά για να απομακρυνθεί το νερό» εξηγεί ο Τσανγκίζι.
Μελέτη σε θηλαστικά
Ο ερευνητής και η ομάδα του σχεδιάζουν τώρα να μελετήσουν θηλαστικά που ζουν σε υγρά περιβάλλοντα προκειμένου να ανακαλύψουν εάν έχουν μεγαλύτερη τάση να αναπτύσσουν «ρυτιδιασμένα» δάκτυλα. Ηδη στο πλαίσιο μιας πρώτης διερεύνησης ο επιστήμονας ανακάλυψε ότι το ίδιο ρυτίδιασμα εμφανίζουν και μακάκοι στην Ιαπωνία. Πιστεύει ότι τα είδη όμως με τα «ρυτιδιασμένα» δάκτυλα θα είναι τελικώς πολύ περισσότερα.
Βέβαια το τελικό τεστ της υπόθεσης θα πρέπει να γίνει σε ανθρώπους ώστε να αποδειχθεί εάν πράγματι οι ρυτίδες των δακτύλων προσφέρουν και καλύτερο κράτημα. Ο ερευνητής σημειώνει ότι έχει ήδη ξεκινήσει πιλοτικά πειράματα και τα πρώτα αποτελέσματα επιβεβαιώνουν τη θεωρία του.