Η «πλασµατική» αύξηση στον βασικό µισθό, οι ανατροπές στην ιεραρχία και το κόλπο του πλαφόν στις συντάξεις του Δημοσίου
Η σύνδεση των αποδοχών με το νέο βαθμολόγιο και το πριμ παραγωγικότητας διαμορφώνουν ένα νεό τοπίο στον δημόσιο τομέα.
Τις 6 «παγίδες» του νέου µισθολογίου από τις οποίες εξαρτάται το ύψος των πραγµατικών αποδοχών των εργαζοµένων, τόσο στο στενό όσο και στον ευρύτερο δηµόσιο τοµέα, παρουσιάζει σήµερα «Το Βήµα».
Το νέο σύστηµα αµοιβών, παρ’ ότι συνιστά µία σηµαντική διαρθρωτική αλλαγή καθώς εξαλείφει τις κραυγαλέες µισθολογικές ανισότητες, σηµατοδοτεί τη µετάβαση σε µία νέα πραγµατικότητα.
Η κατάργηση των 101 ειδικών επιδοµάτων, η σύνδεση των αποδοχών µε το νέο βαθµολόγιο και η καθιέρωση του πριµ παραγωγικότητας σε επιλεγµένες οµάδες εργαζοµένων, διαµορφώνουν ένα νέο τοπίο.
1. Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι µε το νέο µισθολόγιο θα επέλθει µικρή αύξηση στις αποδοχές του 7,5% των υπαλλήλων. Ετσι, ο βασικός µισθός του νεοεισερχόµενου υπαλλήλου από 711 ευρώ που είναι σήµερα θα διαµορφωθεί στα 780 ευρώ. Οι αυξήσεις αυτές ωστόσο είναι κυρίως αυξήσεις... επί χάρτου. Για να µετεξελιχθούν και σε πραγµατικές αυξήσεις θα πρέπει να συντρέχουν µια σειρά προϋποθέσεις. Μία από αυτές είναι το ύψος του πριµ παραγωγικότητας όπως και όλων τα επιδοµάτων τα οποία θα διατηρηθούν και τα οποία θα λειτουργήσουν τρόπον τινά ως µηχανισµός αναπλήρωσης των καταργηθέντων 101 ειδικών επιδοµάτων.
2. Εκτίµηση του οικονοµικού επιτελείου είναι ότι µε το νέο µισθολόγιο δεν θα αλλάξει η µισθολογική κατάσταση για το 78% των υπαλλήλων. Είναι αλήθεια ότι σήµερα οι αµοιβές του 80% των εργαζοµένων στο ∆ηµόσιο φθάνουν ως τα 2.078 ευρώ. Είναι προφανές λοιπόν ότι το ανώτερο επίπεδο αµοιβών που θα διαµορφωθεί µε το νέο µισθολόγιο (2.200 ευρώ) υπερβαίνει τον µέσο όρο των υφιστάµενων πραγµατικών αµοιβών του 80% των υπαλλήλων. Παρά ταύτα, θα πρέπει να αναµένονται έντονες αναταράξεις στο υφιστάµενο µισθολογικό καθεστώς λόγω της αλλαγής στο βαθµολόγιο. Και αυτό γιατί καθιερώνονται έξι αντί για πέντε βαθµοί µε συνέπεια να αλλάζουν και τα µισθολογικά κλιµάκια τα οποία, κατά πάσα πιθανότητα, θα είναι 12 από 18 που είναι σήµερα.
3. Η ποσόστωση η οποία καθιερώνεται για δύο κυρίως βαθµούς (από τον Βαθµό Γ’ στον Βαθµό Β’ ως και 60% των κρινόµενων υπαλλήλων και από τον βαθµό Β’ στον Βαθµό Α’ ως και 20% των κρινόµενων υπαλλήλων) µειώνει σηµαντικά τη δηµοσιοϋπαλληλική ιεραρχία. Εκτιµάται ότι από 30.000 που είναι σήµερα οι γενικοί διευθυντές και οι διευθυντές θα µειωθούν στους 10.000. Η εξέλιξη αυτή θα έχει ως αποτέλεσµα να µειωθεί σηµαντικά ο αριθµός των δηµοσίων υπαλλήλων που θα λαµβάνουν το επίδοµα θέσης ευθύνης.
4. Η κυβέρνηση προσανατολίζεται να χορηγήσει ένα ενιαίο ποσό ως πριµ παραγωγικότητας στους δύο πρώτους βαθµούς (ΣΤ’ και Ε’). Το ποσό αυτό θα κλιµακώνεται στους βαθµούς ∆’, Γ’, Β’ και Α’. Η κλιµάκωση αυτή, που θα επιφέρει και τη µεγαλύτερη εξοικονόµηση στις µισθολογικές δαπάνες από το νέο έτος (κατά 1 δισ. ευρώ), θα έχει ως επακόλουθο οι υπάλληλοι µε χαµηλά προσόντα (ΥΕ και ∆Ε) να υποστούν περαιτέρω απώλειες στις αµοιβές τους σε σύγκριση µε τους υπαλλήλους των κατηγοριών ΤΕ και ΠΕ.
5. Το νέο σύστηµα αµοιβών θα επηρεάσει άµεσα και το ύψος των συντάξεων. Η µείωση του ανώτατου επιπέδου αποδοχών γύρω στα 2.700 ευρώ θα έχει ως επακόλουθο ένα παράλογο: συνταξιούχοι δηµόσιοι υπάλληλοι να αµείβονται µε υψηλότερες αποδοχές από τους εν ενεργεία υπαλλήλους. Και αυτό παρ’ ότι η αύξηση των βασικών µισθών θα επιφέρει και οριακά τουλάχιστον αύξηση των συντάξεων σε ορισµένες κατηγορίες υπαλλήλων. Προκειµένου να λυθεί αυτός ο... γρίφος, όπως εκτιµούν κυβερνητικά στελέχη, θα πρέπει να θεωρείται σίγουρη η καθιέρωση ανώτατου πλαφόν και στις συντάξεις, ένα µέτρο το οποίο θα «συµπληρώνει» τις πρόσφατες µειώσεις.
6. Η κυβέρνηση προτίθεται να επεκτείνει την ισχύ του νέου συστήµατος αµοιβών και στους εργαζοµένους των ∆ΕΚΟ. Επιπλέον, «για τους υπαλλήλους των νοµικών προσώπων ιδιωτικού δικαίου ΝΠΙ∆ που ανήκουν στο κράτος ή σε ΝΠ∆∆ ή σε ΟΤΑ, καθώς και για τους υπαλλήλους των δηµοσίων επιχειρήσεων, οργανισµών και ανώνυµων εταιρειών, θα οριστούν συγκεκριµένοι ανώτατοι µισθοί ανά εκπαιδευτική κατηγορία». Το νέο µισθολόγιο θα επιφέρει συρρίκνωση και στις αµοιβές των συµβασιούχων.
Το νέο σύστηµα αµοιβών, παρ’ ότι συνιστά µία σηµαντική διαρθρωτική αλλαγή καθώς εξαλείφει τις κραυγαλέες µισθολογικές ανισότητες, σηµατοδοτεί τη µετάβαση σε µία νέα πραγµατικότητα.
Η κατάργηση των 101 ειδικών επιδοµάτων, η σύνδεση των αποδοχών µε το νέο βαθµολόγιο και η καθιέρωση του πριµ παραγωγικότητας σε επιλεγµένες οµάδες εργαζοµένων, διαµορφώνουν ένα νέο τοπίο.
1. Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι µε το νέο µισθολόγιο θα επέλθει µικρή αύξηση στις αποδοχές του 7,5% των υπαλλήλων. Ετσι, ο βασικός µισθός του νεοεισερχόµενου υπαλλήλου από 711 ευρώ που είναι σήµερα θα διαµορφωθεί στα 780 ευρώ. Οι αυξήσεις αυτές ωστόσο είναι κυρίως αυξήσεις... επί χάρτου. Για να µετεξελιχθούν και σε πραγµατικές αυξήσεις θα πρέπει να συντρέχουν µια σειρά προϋποθέσεις. Μία από αυτές είναι το ύψος του πριµ παραγωγικότητας όπως και όλων τα επιδοµάτων τα οποία θα διατηρηθούν και τα οποία θα λειτουργήσουν τρόπον τινά ως µηχανισµός αναπλήρωσης των καταργηθέντων 101 ειδικών επιδοµάτων.
2. Εκτίµηση του οικονοµικού επιτελείου είναι ότι µε το νέο µισθολόγιο δεν θα αλλάξει η µισθολογική κατάσταση για το 78% των υπαλλήλων. Είναι αλήθεια ότι σήµερα οι αµοιβές του 80% των εργαζοµένων στο ∆ηµόσιο φθάνουν ως τα 2.078 ευρώ. Είναι προφανές λοιπόν ότι το ανώτερο επίπεδο αµοιβών που θα διαµορφωθεί µε το νέο µισθολόγιο (2.200 ευρώ) υπερβαίνει τον µέσο όρο των υφιστάµενων πραγµατικών αµοιβών του 80% των υπαλλήλων. Παρά ταύτα, θα πρέπει να αναµένονται έντονες αναταράξεις στο υφιστάµενο µισθολογικό καθεστώς λόγω της αλλαγής στο βαθµολόγιο. Και αυτό γιατί καθιερώνονται έξι αντί για πέντε βαθµοί µε συνέπεια να αλλάζουν και τα µισθολογικά κλιµάκια τα οποία, κατά πάσα πιθανότητα, θα είναι 12 από 18 που είναι σήµερα.
3. Η ποσόστωση η οποία καθιερώνεται για δύο κυρίως βαθµούς (από τον Βαθµό Γ’ στον Βαθµό Β’ ως και 60% των κρινόµενων υπαλλήλων και από τον βαθµό Β’ στον Βαθµό Α’ ως και 20% των κρινόµενων υπαλλήλων) µειώνει σηµαντικά τη δηµοσιοϋπαλληλική ιεραρχία. Εκτιµάται ότι από 30.000 που είναι σήµερα οι γενικοί διευθυντές και οι διευθυντές θα µειωθούν στους 10.000. Η εξέλιξη αυτή θα έχει ως αποτέλεσµα να µειωθεί σηµαντικά ο αριθµός των δηµοσίων υπαλλήλων που θα λαµβάνουν το επίδοµα θέσης ευθύνης.
4. Η κυβέρνηση προσανατολίζεται να χορηγήσει ένα ενιαίο ποσό ως πριµ παραγωγικότητας στους δύο πρώτους βαθµούς (ΣΤ’ και Ε’). Το ποσό αυτό θα κλιµακώνεται στους βαθµούς ∆’, Γ’, Β’ και Α’. Η κλιµάκωση αυτή, που θα επιφέρει και τη µεγαλύτερη εξοικονόµηση στις µισθολογικές δαπάνες από το νέο έτος (κατά 1 δισ. ευρώ), θα έχει ως επακόλουθο οι υπάλληλοι µε χαµηλά προσόντα (ΥΕ και ∆Ε) να υποστούν περαιτέρω απώλειες στις αµοιβές τους σε σύγκριση µε τους υπαλλήλους των κατηγοριών ΤΕ και ΠΕ.
5. Το νέο σύστηµα αµοιβών θα επηρεάσει άµεσα και το ύψος των συντάξεων. Η µείωση του ανώτατου επιπέδου αποδοχών γύρω στα 2.700 ευρώ θα έχει ως επακόλουθο ένα παράλογο: συνταξιούχοι δηµόσιοι υπάλληλοι να αµείβονται µε υψηλότερες αποδοχές από τους εν ενεργεία υπαλλήλους. Και αυτό παρ’ ότι η αύξηση των βασικών µισθών θα επιφέρει και οριακά τουλάχιστον αύξηση των συντάξεων σε ορισµένες κατηγορίες υπαλλήλων. Προκειµένου να λυθεί αυτός ο... γρίφος, όπως εκτιµούν κυβερνητικά στελέχη, θα πρέπει να θεωρείται σίγουρη η καθιέρωση ανώτατου πλαφόν και στις συντάξεις, ένα µέτρο το οποίο θα «συµπληρώνει» τις πρόσφατες µειώσεις.
6. Η κυβέρνηση προτίθεται να επεκτείνει την ισχύ του νέου συστήµατος αµοιβών και στους εργαζοµένους των ∆ΕΚΟ. Επιπλέον, «για τους υπαλλήλους των νοµικών προσώπων ιδιωτικού δικαίου ΝΠΙ∆ που ανήκουν στο κράτος ή σε ΝΠ∆∆ ή σε ΟΤΑ, καθώς και για τους υπαλλήλους των δηµοσίων επιχειρήσεων, οργανισµών και ανώνυµων εταιρειών, θα οριστούν συγκεκριµένοι ανώτατοι µισθοί ανά εκπαιδευτική κατηγορία». Το νέο µισθολόγιο θα επιφέρει συρρίκνωση και στις αµοιβές των συµβασιούχων.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ
Πώς µπορεί να χαθούν 418 ευρώ
Για να µετεξελιχθεί σε πραγµατική η ονοµαστική αύξηση του νέου µισθολογίου πρέπει όλα τα επιδόµατα που θα διατηρηθούν να λειτουργήσουν ως µηχανισµός αναπλήρωσης των καταργηθέντων. Παράδειγµα: Ο βασικός µισθός για την κατηγορία Πανεπιστηµιακής Εκπαίδευσης (ΠΕ) µε έναν χρόνο υπηρεσίας είναι σήµερα 1.024 ευρώ. Το ποσό αυτό «καλύπτεται» από την αύξηση που θα προκύψει από το νέο µισθολόγιο για την αντίστοιχη κατηγορία εργαζοµένων (περίπου 1.090 ευρώ). Οι πραγµατικές όµως αποδοχές λόγω των ειδικών επιδοµάτων είναι σήµερα γύρω στα 1.508 ευρώ. Αρα χάνουν 418 ευρώ τα οποία µένει αδιευκρίνιστο αν θα αναπληρωθούν από το πριµ παραγωγικότητας.
