Σάββατο 30 Ιουνίου 2012

Οδηγίες θηλασμού για τις πρώτες 40 ημέρες

Οι οδηγίες που ακολουθούν ισχύουν για υγιή τελειόμηνα νεογέννητα. Αν το μωρό σας είναι πρόωρο, χαμηλού βάρους γέννησης ή άρρωστο ισχύουν γενικώς τα ίδια, μόνο που ίσως χρειαστείτε βοήθεια για να το κάνετε να προσκολληθεί σωστά και να θηλάσει για ώρα. Για οποιαδήποτε βοήθεια απευθυνθείτε στο Ιατρείο, το κατάστημα “Περί θηλασμού” (2310-242727), το Σύνδεσμο Θηλασμού Ελλάδας (La Leche League) ή σε πιστοποιημένες Συμβούλους Θηλασμού και Γαλουχίας.

A. ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ΘΗΛΑΣΜΟΥ
Βάλτε το μωρό σας να θηλάσει το συντομότερο δυνατόν μετά τον τοκετό. Θηλάστε αποκλειστικά. Μη δίνετε συμπλήρωμα, τσάι, νερό ή πιπίλα τουλάχιστον για τις πρώτες 40 ημέρες της ζωής του μωρού σας. Θηλάστε πολύ συχνά. Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι το μωρό θα περνά περισσότερες από 18 ώρες το 24ωρο θηλάζοντας, ώσπου να σαραντίσει. Κάτι τέτοιο είναι τελείως φυσιολογικό και αναμενόμενο. Αυτό το διάστημα, ίσως να μην προλαβαίνετε να ασχοληθείτε με τίποτε άλλο. Κάθε φορά που το μωρό ψάχνει με το στόμα, βάζει τα χέρια στο στόμα ή κλαίει βάλτε το αμέσως στο στήθος, ακόμα κι αν θήλαζε ακατάπαυστα για 3 ώρες μέχρι πριν από 5 λεπτά.
Εάν έχετε θηλάσει τα μεγαλύτερα παιδιά σας θα έχετε εξαρχής άφθονο γάλα και οι ώρες θηλασμού θα είναι πολύ λιγότερες. Τα νεογέννητα μπαίνουν από μόνα τους σε κάποιο πρόγραμμα όταν γίνουν 40 ημερών και μειώνουν πάρα πολύ τις ώρες θηλασμού όταν γίνουν 3 μηνών.
Πρέπει να ξυπνάω το μωρό;
Πρέπει να ξυπνάτε το νεογέννητο ώσπου:
  1. Να γίνει 2 εβδομάδων και
  2. Να έχει ανακτήσει το βάρος γέννησης και 200 γρ. επιπλέον
  3. Να κάνει τσίσα 8 φορές το 24ωρο.
Ξυπνήστε το νεογέννητο ανά 2 ώρες από την έναρξη του προηγούμενου θηλασμού κατά τη διάρκεια της ημέρας και ανά 3 ώρες την νύχτα και θηλάστε το. Εάν δεν ξυπνά εύκολα και δεν μπορείτε να το κάνετε να προσκολληθεί στο στήθος και να θηλάσει, τότε γδύστε το ή/και βρέξτε το πρόσωπό του με δροσερό νερό για να ξυπνήσει.
Αφού γίνουν τα παραπάνω, σταματήστε να το ξυπνάτε τη νύχτα. Μπορείτε να το ξυπνήσετε νύχτα μόνο εάν εσείς ξυπνήσετε με πολύ πρησμένο στήθος και πρέπει να θηλάσει για να σας αποσυμφορήσει. Κατά τη διάρκεια της ημέρας, μόνο αν δεν ξυπνά μόνο του ξυπνήστε το ανά 3ώρο.
Πότε αλλάζω στήθος;
Κατά τις πρώτες 2 εβδομάδες, αν το νεογέννητο γκρινιάζει ή χάσει το ενδιαφέρον του την ώρα που θηλάζει, μπορείτε να το βάλετε να θηλάσει από το άλλο στήθος. Αλλιώς, ολοκληρώνετε το θηλασμό από το ίδιο στήθος. Όταν κοιμηθεί βαθιά και ξυπνήσει, τότε αλλάζετε στήθος.
Αφού το νεογέννητο γίνει 2 εβδομάδων, θηλάστε σε κάθε γεύμα από ένα στήθος μόνο. Μην αλλάζετε στήθος όταν το μωρό σας θηλάζει καλά ή/και το ακούτε να καταπίνει, ακόμη κι αν έχουν περάσει τα πρώτα 10 λεπτά που σας είπαν (λανθασμένα) ότι είναι χρόνος για αλλαγή.
Έχω αρκετό γάλα;
Τα σημάδια ότι έχετε αρκετό γάλα είναι τα εξής: ακούτε το μωρό να καταπίνει και φαίνεται ικανοποιημένο. Εσείς η ίδια διψάτε πολύ. Επίσης, όταν ένα μωρό χορταίνει έχει 6-8 βρεγμένες (με τσίσα) πάνες το 24ωρο. Επειδή οι πάνες είναι πολύ απορροφητικές και τα τσίσα του μωρού πολύ λίγα, βάζετε μέσα σε κάθε καθαρή πάνα ένα κομμάτι χαρτοπετσέτα. Αν το πιάσετε σε λίγο και είναι βρεγμένο σημαίνει πως το μωρό σας έκανε τσίσα. Επίσης, θέλουμε το μωρό τις πρώτες ημέρες της ζωής του να κάνει κακά σε ποσότητα περίπου 4 κουταλιές της σούπας συνολικά το 24ωρο.
Β. ΣΤΑΣΗ ΘΗΛΑΣΜΟΥ  
H σωστή στάση θηλασμού είναι ως εξής: Καθίστε με το μωρό στην αγκαλιά σας. Το σώμα του μωρού πρέπει να είναι ολόκληρο στραμμένο προς το σώμα σας. Η κοιλιά του μωρού να ακουμπά το στομάχι σας. Αυτός που σας κοιτάζει πρέπει να βλέπει την πλάτη του μωρού σας.
Πιάνετε το στήθος με το αντίθετο χέρι σας (αρ.χέρι-δεξί στήθος) χωρίς να ακουμπάτε τα δάχτυλά σας στη θηλή ή τη θηλαία άλω (ολόκληρο το σκούρο τμήμα δηλαδή να είναι ελεύθερο). Κουνάτε το στήθος πάνω-κάτω χαϊδεύοντας τα χείλη του μωρού με τη θηλή. Όταν ανοίξει διάπλατα το στόμα του, φέρτε το μωρό πιο κοντά, να πιάσει το στήθος. Πρέπει να έχει στο στόμα του όχι μόνο τη θηλή αλλά και μεγάλο τμήμα γύρω από τη θηλή, την περιοχή που λέγεται θηλαία άλως.
Ο θηλασμός δεν πονά. Αν πονάτε κάτι έχει γίνει λάθος. Πρέπει να βγάλετε το μωρό από το στήθος και να το τοποθετήσετε σωστά. Βγάζετε το μωρό από το στήθος με τον εξής τρόπο: γλιστράτε το μικρό σας δάχτυλο (αριστερό χέρι-δεξί στήθος) στο στόμα του μωρού βαθιά περίπου 3 εκατοστά, ώστε το μωρό να θηλάσει το δάχτυλο σας και να αφήσει την θηλή. Ξανακάνετε την προσπάθεια να το τοποθετήσετε σωστά στο στήθος όσες φορές χρειαστεί για να έχει το μωρό στο στόμα όλη τη θηλή, μεγάλο τμήμα της θηλαίας άλω (το καφέ τμήμα γύρω απ’ τη θηλή), να μην πονάτε, να φαίνεται ικανοποιημένο και να ακούγεται να καταπίνει.
Για να θηλάσετε ξαπλωμένη ή σε άλλες στάσεις ζητήστε να σας το δείξουμε. Θηλάστε πάντα σε αναπαυτική για εσάς την ίδια στάση. Υποστηρίζετε το σώμα σας με σκληρά μαξιλάρια κάτω από τα χέρια σας, στον αυχένα κι επάνω στα πόδια σας, ώστε να μην σηκώνετε το βάρος του μωρού, απλώς να το συγκρατείτε σε σωστή στάση. Τα μαξιλάρια θηλασμού βοηθούν πολύ. Το να θηλάζεις είναι πολύ πιο εύκολο από το να διαβάζεις πώς γίνεται.
Γ. ΥΓΙΕΙΝΗ ΤΗΣ ΜΗΤΕΡΑΣ
Μην πλένετε τις θηλές σας με οτιδήποτε. Οι θηλές έχουν το ίδιο δέρμα με τα χείλη μας: όπως δεν τα σαπουνίζετε για να φιλήσετε το μωρό, έτσι δεν χρειάζεται να πλένετε τις θηλές. Ότι τεχνητό κάνετε θα τις ξεράνει και θα σας πονούν. Η μόνη περιποίηση των θηλών είναι να τρέχει επάνω τους νερό καθώς κάνετε μπάνιο ή ντους. Τις άλλες ώρες αφήνετε το γάλα να στεγνώσει επάνω τους μετά το θηλασμό: αυτό τις καθαρίζει με τον πιο σωστό τρόπο. Πλένετε τα χέρια σας κάθε φορά πριν βγείτε από την τουαλέτα. Έτσι θα είναι πάντα καθαρά για να πάρετε το μωρό αγκαλιά και να το θηλάσετε ανά πάσα στιγμή.
Δ. ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΑΛΛΑ
Κατά τη διάρκεια του θηλασμού σίγουρα διψάτε και επιτρέπεται να πίνετε, κυρίως νερό, ποτέ κάτι ζεστό γιατί μπορεί να πέσει πάνω στο μωρό και να το κάψετε. Πρέπει να πίνετε συνολικά περισσότερα από 3 λίτρα νερό το 24ωρο. Το μωρό δεν παθαίνει τίποτα, αν η μητέρα του τρώει ή πίνει την ώρα που το θηλάζει. Φάτε καλά. Τρώτε τρία καλά μεγάλα γεύματα το 24ωρο (π.χ. για βραδινό όχι ένα μήλο, αλλά φαγητό, σαλάτα, φρούτο) και 2 ενδιάμεσα μικρότερα (φρούτο, γιαούρτι, αυγόφετες, παγωτό, ξηρούς καρπούς, κλπ). Είναι απαραίτητο το καλό φαγητό για να ξαναβρείτε τους ρυθμούς σας και να αρχίσετε να απολαμβάνετε το μωρό σας. Δε θα παχύνετε.
Η σωστή διατροφή είναι ο μόνος τρόπος για να αντέξετε την κούραση των πρώτων εβδομάδων με το καινούριο μωρό. Επιτρέπεται να τρώτε τα πάντα. Αποφύγετε μόνο το γάλα και τα ανθρακούχα αναψυκτικά. Επίσης, μην πίνετε αλκοόλ ώσπου να σαραντίσετε. Δε χρειάζεται να τρώτε και να πίνετε τίποτα εάν δεν σας αρέσει. Κοιμηθείτε όποτε βρίσκετε την ευκαιρία. Πρέπει να καταφέρνετε να κοιμάστε πάνω από 6 ώρες συνολικά το 24ωρο. Ένας μεσημεριανός ύπνος θηλάζοντας, βοηθά πολύ να κοιμηθείτε και να ξεκουραστείτε και οι δυο.
Καλοδεχθείτε κάθε δυνατή βοήθεια που θα σας κάνει να ασχολείστε μόνο με το μωρό. Ζητήστε να σας μαγειρεύουν και να σας καθαρίζουν το σπίτι αν είναι δυνατόν. Κατά την περίοδο της γαλουχίας, και ειδικά αφού σαραντίσετε, επιτρέπεται να έχετε μια φυσιολογική δραστηριότητα αν θέλετε και αν προλαβαίνετε. Μπορείτε να κάνετε οτιδήποτε μπορείτε να φανταστείτε, π.χ. από σεξ μέχρι βάψιμο μαλλιών, κι από γυμναστήριο μέχρι αποτρίχωση. Συζητήστε για τα προβλήματά σας σχετικά με το θηλασμό μόνο με φίλες σας που κατάφεραν να θηλάσουν για πολύ καιρό ή με ειδικούς. Όλοι οι άλλοι θα σας μπερδέψουν και θα σας φοβίσουν.
ANNA ΠΑΤΣΟΥΡΟΥ - ΠΑΙΔΙΑΤΡΟΣ - ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΜΗΤΡΙΚΟΥ ΘΗΛΑΣΜΟΥ IBCLC