Οι τροφικές δηλητηριάσεις είναι πολύ συνηθισμένες το καλοκαίρι. Οι υψηλές θερμοκρασίες ευνοούν την αλλοίωση των τροφίμων, αλλά και τον πολλαπλασιασμό βακτηρίων όπως ο σταφυλόκοκκος, η σαλμονέλα, το εντεροβακτήριο, το κλωστρίδιο και η λιστέρια, που ευθύνονται για τα περισσότερα κρούσματα τροφικών δηλητηριάσεων. Η αυξημένη θερμοκρασία κατά τους καλοκαιρινούς μήνες αποτελεί τον βασικότερο προδιαθεσικό παράγοντα για την ταχεία ανάπτυξη των μικροοργανισμών. Οι σημαντικότεροι όμως λόγοι που παθαίνουμε τροφική δηλητηρίαση είναι η συντήρηση των τροφίμων σε θερμοκρασίες υψηλότερες από τις απαιτούμενες και η μη τήρηση των κανόνων υγιεινής κατά τον χειρισμό και το μαγείρεμα των τροφίμων.
'Οταν λ.χ. αφήνει κάποιος το μεσημέρι το μαγειρεμένο φαγητό εκτός ψυγείου, με τη λογική ότι θα το φάει το βράδυ, επιτρέπει την αλλοίωσή του και έτσι πιθανή τροφική δηλητηρίαση. Το ίδιο και όταν επιμένει να τρώει το κρέας του σενιόν ή αντάντε, αλλά και όταν χρησιμοποιεί το πιρούνι με το οποίο γυρίζει το κρέας που ψήνεται για να σερβίρει το ψημένο.
Για να προστατευθείτε από τις τροφικές δηλητηριάσεις, ακολουθήστε τις εξής συμβουλές
- Να βάζετε το φαγητό στο ψυγείο το αργότερο δύο ώρες έπειτα από την ολοκλήρωση του μαγειρέματος. Φροντίστε μόνο να το βάζετε στο πιο ψηλό ράφι, έχοντας τα ωμά τρόφιμα (π.χ. κρέας) μόνα τους στο χαμηλότερο. Γενικώς, ο μη σωστός διαχωρισμός των πρώτων υλών-ωμών τροφών από τις μαγειρεμένες-έτοιμες για κατανάλωση στο ψυγείο (π.χ. ωμό κρέας με αίμα σε δίσκο δίπλα στα φρούτα ή σε ανοιχτή συσκευασία τυριού) αποτελεί συχνή αιτία τροφικής δηλητηρίασης.
- Να πλένετε καλά τα χέρια σας με ζεστό νερό και σαπούνι, τόσο πριν, όσο και κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας του φαγητού, ιδίως όταν ετοιμάζετε κοτόπουλο, κρέας, ψάρια και αυγά. Αν πιάσετε αυτά τα τρόφιμα με γυμνά χέρια, πλύντε τα πριν πιάσετε οποιοδήποτε άλλο αντικείμενο (π.χ. το αλάτι, ένα συρτάρι ή ακόμα και το καπάκι της κατσαρόλας).
- Να πλένετε καλά τις επιφάνειες κοπής των τροφίμων με σαπούνι και ζεστό νερό - το ίδιο και τα σκεύη (μαχαιροπίρουνα, τηγάνια κτλ.) έπειτα από κάθε χρήση.
- Να τρώτε καλομαγειρεμένα τα κρέατα και τα πουλερικά, όχι σενιόν. ούτε αντάντε ή ωμά. Να αποφεύγετε επίσης να τρώτε αυγά ωμά ή α λα κοκ. Να θυμάστε ότι τα τρόφιμα αυτά περιέχουν εκ φύσεως παθογόνους μικροοργανισμούς που μόνο με το καλό μαγείρεμα εξολοθρεύονται.
- Να πλένετε πολύ καλά με τρεχούμενο νερό βρύσης τα φρούτα και τα λαχανικά. Να πετάτε επίσης τυχόν κομμάτια ή φύλλα που έχουν αλλοιωθεί.
- Προσέξτε τι είδους νερό πίνετε. Εάν δεν είστε σίγουροι για το νερό βρύσης στον τόπο όπου παραθερίζετε, να πίνετε εμφιαλωμένο (αρκεί να μην το προμηθεύεστε από μέρη όπου υπάρχουν εμφιαλωμένα νερά εκτεθειμένα στον ήλιο και τη ζέστη).
- Να αποφεύγετε την κατανάλωση πάγου σε χώρους εκτός ξενοδοχείου ή σπιτιού, όταν βρίσκεστε σε περιοχές (εκτός ή εντός Ελλάδας) όπου το πόσιμο νερό είναι επισφαλές.
- Να θυμάστε ότι, μολονότι είναι πολύ δελεαστικό να αγοράζουμε γαλακτοκομικά προϊόντα (λ.χ. μυζήθρα, ξινόγαλα) από το χωριό ή το νησί όπου παραθερίζουμε, κατά κανόνα δεν είναι παστεριωμένα, οπότε μπορεί να αποτελούν εστία μικροβίων.
- Να αποφεύγετε να καταναλώνετε γαλακτοκομικά προϊόντα (από παγωτά έως γιαούρτια) με φουσκωμένη συσκευασία _ και βεβαίως όσα έχουν περίεργη γεύση, μυρωδιά ή υφή.
- Να επιλέγετε πού θα τρώτε με πρώτο κριτήριο επιλογής την τήρηση των κανόνων υγιεινής. Πρέπει να αστράφτουν από καθαριότητα τα πάντα, από το πάτωμα, τα τραπεζομάντιλα και τα παράθυρα έως τα πιρούνια, τα ποτήρια, ακόμα και τα ρούχα και τα μαλλιά των σερβιτόρων και των μαγείρων. Ειδικά οι παρασκευαστές των τροφίμων πρέπει να φοράνε και σκουφάκι και βεβαίως να μην καπνίζουν ούτε να σκουπίζουν τον ιδρώτα από το πρόσωπό τους την ώρα που τυλίγουν λ.χ. τα σουβλάκια σας!