Ο ξυλόφουρνοςΠλέον τους σύγχρονους ξυλόφουρνους τους συναντάμε σε ένα ενιαίο σύστημα μαζί με το μπάρμπεκιου, δηλαδή την ψησταριά. Έχει δύο καταπακτές. Στην πάνω μπαίνει το φαγητό και στην κάτω τα ξύλα. Στη πάνω καταπακτή, υπάρχει και ένα θερμόμετρο ώστε να δείχνει την εσωτερική θερμοκρασία του φούρνου.
Πως ανάβουμε τον ξυλόφουρνο
Στην κάτω καταπακτή είπαμε πως μπαίνουν τα ξύλα. Πάντα κάτω κάτω βάζουμε προσανάματα. Προτιμήστε τα φυσικά που δεν είναι άλλα από ξερά χόρτα και φρύγανα. Το φρύγανο ειναι ιδανικό προσάναμα. Πάνω από το προσάναμα βάζουμε ξύλα μικρού μεγέθους ώστε να βοηθήσουμε στο να πάρουν εύκολα φωτιά τα μεγαλύτερα ξύλα που τα τοποθετούμε και αυτά πάνω από τα μικρότερα. Τα μικρά ξύλα μπορεί να είναι από ξεραμένους κορμούς αμπελιών ή ξύλα σε μικρό μέγεθος. Τα ξύλα πρέπει να είναι κοντά το ένα με το άλλο ώστε να φουντώσουν γρήγορα.
Αφού λοιπόν φτιάξαμε μια στριμωγμένη πυραμίδα απο ξύλα με κάτω κάτω τα προσανάματα και πάνω πάνω τα μεγάλα ξύλα, στα προσανάματα βάζουμε μια μπαλίτσα απο χαρτί (εφημερίδα, χαρτί κουζίνας) και με ένα αναπτήρα (προτιμήστε αυτούς που έχουν μακριά "μύτη" ώστε να μη καείτε), βάζετε φωτιά στο χαρτί. Η φωτιά καίει απευθείας το χαρτί και εξαπλώνεται στα προσανάματα. Σε αυτή τη στιγμή περιχύνουμε και με οινόπνευμα ώστε να φουντώσουμε για τα καλά τη φωτιά. Εάν δείτε ότι η φωτιά σε κάποιο σημείο πάει να σβήσει, διοχετεύστε αέρα με ένα φαράσι (τι πιο κλασικό...) ή με ενα κοντάρι (σφουγγαρίστρας π.χ) που δεν έχει πλαστικό πάνω του, και φυσήξτε αέρα μέσα από το σωλήνα στο σημείο που πάει να σβήσει η φωτιά. Σε αυτό το σημείο τα μικρά ξύλα θα έχουν πάρει φωτιά και με τη σειρά τους θα αρπάξουν και τα μεγάλα ξύλα. Η ποσότητα των ξύλων πάντα ποικίλει ανάλογα με την ποσότητα του φαγητού. Για μεγάλα ταψιά σε μέγεθος αυτών που έχουμε στους κανονικούς φούρνους, 3 μισά κούτσουρα είναι αρκετά. Όταν πια πάρουν φωτιά και τα μεγάλα ξύλα "ανοίγουμε" τη φωτιά (με τη βοηθεια της τσιμπίδας) σε όλο το εύρος του φούρνου ώστε το ψήσιμο να γίνει ομοιομόρφο.Το ψήσιμο
Το σωστό ψήσιμο στο ξυλόφουρνο είναι αργό και ποτέ βιαστικό! Μην βάλετε πολλά ξύλα και φτάσετε θερμοκρασίες όπως 200 βαθμοί και 250. Και το φαγητό θα γίνει απ' έξω και μέσα θα ειναι ωμό και υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να το πάρετε σε μορφή κάρβουνου! Η ιδανική θερμοκρασία ειναι 160 βαθμοί. Το φαγητό μπορεί να είναι από την αρχή μέσα στη καταπακτή, δε μας πειράζει. Θα μας πειράξει αν είναι ψωμί ή ζύμη ψωμιού που φουσκώνει, γιατί υπάρχει κίνδυνος υπερχείλισης της ζύμης από το σκεύος! Πάντα έχουμε κλειστή την πόρτα της καταπακτής του φαγητού για να μη χάνουμε πολύτιμη θερμοκρασία. Μόνο όταν είναι απαραίτητο ανοίγουμε για να ελέγχουμε! Στο ενδιάμεσο τσεκάρουμε και τη φωτιά μας μήπως χρειαστεί και άλλα ξυλά. Το κρέας (αν θέλετε να φάτε στις 2) θα το βάλετε από τις 11 και νωρίτερα μη σας πω (άμα είναι μεγάλο κομμάτι όπως π.χ μπούτι), οπότε τη φωτιά θα πρέπει να την έχετε ανάψει από νωρίς το πρωί για να σιγοψηθεί και να γίνει λουκούμι. Τα γεμιστά θέλουν σκάρτη μια ωρίτσα. Το ψωμί και οι πίτσες το πολύ μισή ωρα. Εδώ είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί ώστε να μη μας καεί.
ΦαγητάΤα φαγητά που μπορούμε να μαγειρέψουμε σε ξυλόφουρνο είναι όσα και αυτά που μαγειρεύουμε στο κανονικό και τα χωρίζουμε σε δυο κατηγορίες. Σε αυτά που προσθέτουμε νερό για βρασμό και στα στεγνά. Στεγνά είναι το ψωμί, η πίτσα και όλα τα παράγωγα της ζύμης. Στη πίτσα δε βάζουμε ταψάκια με τρύπες από κάτω αλλά ενιαία, γιατί εκεί που έχει τρυπίτσες υπάρχει πιθανότητα να αρπάξει απο κάτω. Στα φαγητά που προσθέτουμε νερό για βρασμό είναι το κρέας. Το νερό που θα προσθέσουμε στο ταψί να είναι σε ύψος όσο να μισοκαλυφθούν οι πατάτες (εάν έχει πατάτες). Στη περίπτωση που κάνουμε γιουβέτσι, αφού έχουμε βάλει το κρέας και κοντεύει να είναι έτοιμο, προσθέτουμε και το ζυμαρικό με νερό τόσο όσο να το καλύψει. Όπως και στο κανονικό φούρνο θα θέλει ανακάτεμα σε τακτά διαστήματα για να μη λασπώσει. Υπέροχο αποτέλεσμα θα έχετε εάν φτιάξετε κάποιο κρέας με συνταγή σε πήλινο μαζί με λαχανικά και τυρί. Εκεί θα βάλετε λίγο νερό γιατί τα λαχανικά "βγάζουν" αρκετό! Στα γεμιστά βάζετε λίγο ή καθόλου νερό, γιατί οι ντομάτες και τα υπόλοιπα λαχανικά θα βγάλουν αρκετό νερό ώστε να φτάσει μέχρι τη μέση και λίγο παρακάτω του ταψιού.
Μερικά μικρά μυστικά ακόμαΌταν ψήνω πίτσα ή ψωμί βάζω στη καταπακτή του φαγητού ξυλαράκια απο θυμάρι και μυρίζει υπέροχα η πίτσα και στο ψωμί βάζω φασκόμηλο. Τα μυρωδικά τα βάζω κοντά στο ταψάκι ώστε με τη θερμοκρασία να απλωθεί το άρωμα! Τα αρωματικά φυτά που θα βάλουμε πρέπει να είναι φρέσκα και όχι αποξηραμένα. Μην απογοητευθήτε αν δεν έχετε με την πρώτη δοκιμή το τέλειο αποτέλεσμα. Όσο πιο πολύ ασχολείστε με τον ξυλόφουρνο, τόσο πιο ωραίο αποτέλεσμα θα έχετε! Όλα εξαρτώνται από το μέγεθος της φωτιάς σε συνάρτηση με την ποσότητα του φαγητού.
Όσες έχουν λοιπόν ξυλόφουρνο, ας βρουν μια λουκούλια συνταγή και ας κάνουν τη δοκιμή τους! Το αποτέλεσμα θα σας ανταμείψει!