Παρασκευή 1 Απριλίου 2011

Ο κόσμος των σαργών

Ο κοινός σαργός παραμένει ακόμα και στις μέρες μας ένα από τα είδη σε επάρκεια, ίσως εξαιτίας της μεγάλης προσαρμοστικότητας που δείχνει να διαθέτει σε κάθε είδους βυθό, του αρκετά υψηλού δείκτη νοημοσύνης, αλλά και του μεταναστευτικού χαρακτήρα που εμφανίζει κάποιες περιόδους του χρόνου. Η αριθμητική του υπεροχή απέναντι στα άλλα άσπρα, η μεγάλη θηρευτική του αξία, η νοστιμιά του, αλλά και η καταξίωση μέσα στον κύκλο των ψαροκυνηγών, εκείνων που επιτυγχάνουν τακτικά καλές ψαριές με σαργούς, τον έχει καταστήσει ένα αξιοζήλευτο θήραμα και το κυνήγι του έχει αποκτήσει το δικό του πολυάριθμο fun, που ολοένα και μεγαλώνει.

Το σαργό μπορούμε να τον συναντήσουμε παντού και σε όλα τα βάθη που μπορεί να καταδυθεί ένας ελεύθερος δύτης και ίσως είναι ένα από τα πρώτα θηράματα που γνωρίζει ο άπειρος ψαροτουφεκάς. Το ότι δεν έχει σταθερή συμπεριφορά απέναντι στους διώκτες του, τον έχει βοηθήσει να επιβιώνει σε μία εποχή πολύ δύσκολη για την παράκτια πανίδα και όχι μόνο. Είναι φορές που οι αριθμοί που συναντώνται είναι εξαιρετικά εντυπωσιακοί, άσχετα αν εμείς καταφέρνουμε να αποσπάσουμε ελάχιστους ή και κανέναν από το κοπάδι τους. Παρακάτω θα ασχοληθούμε με τα προσφιλέστερα μέρη που συχνάζουν, αλλά και με μερικούς τρόπους προσέγγισης και σύλληψής τους.

Ένα σημείο που φωνάζει από μόνο του για την ύπαρξη σαργών είναι οι πλάκες που σχηματίζουν κενά στο εσωτερικό τους και που μπορούν να μας προσφέρουν το καταπληκτικό θέαμα μεγάλων συγκεντρώσεων. Όταν η πλάκα δεν είναι μεγάλης διαμέτρου καλό θα ήταν να ανακαλύψουμε τις πιθανές εξόδους και να προσπαθήσουμε να χτυπήσουμε κάποια κομμάτια ερευνώντας κάθε φορά και διαφορετική έξοδο. Στην περίπτωση που η πλάκα είναι τεράστιου μεγέθους τα πράγματα είναι αρκετά δύσκολα, επειδή μπορούν να τραβηχτούν σε σημεία που δεν τα φτάνει η βέργα μας αλλά και επειδή οι πλάκες αυτές συνήθως έχουν πολλές εξόδους διαφυγής.

Υπάρχουν βέβαια και οι γνήσιοι σαργότοποι που είναι συνήθως πορώδη βράχια που θυμίζουν ηφαιστειακό υλικό, με πολλούς διαδρόμους επικοινωνίας και με ένα ευρύχωρο θάλαμο συγκέντρωσης ο οποίος είναι στο σκοτεινότερο σημείο της συστάδας αυτής και πολλές φορές δεν γίνεται να εντοπιστεί από τους κυνηγούς αφού η πρόσβαση είναι αδύνατη. Τις φωλιές αυτές τις ανακαλύπτουμε είτε τυχαία, είτε τις προδίδουν ένας ή περισσότεροι σαργοί που τρυπώνουν σε αυτές ενοχλημένοι από την παρουσία μας.
Η καλύτερη τακτική που μπορούμε να ακολουθήσουμε τώρα είναι να πλησιάσουμε εξαιρετικά αθόρυβα προς το σημείο εισόδου των σαργών, αφού πρώτα τους δώσουμε λίγα λεπτά για να ηρεμήσουν. Στη συνέχεια επιλέγουμε ένα σημείο στην ευθεία της φωλιάς όπου η απόσταση της εισόδου και της ακίδας της βέργας μας θα είναι πάνω από ένα μέτρο και εκεί καρτερεύουμε για κάποια δευτερόλεπτα πανέτοιμοι για βολή με την εμφάνιση των πιο αξιόλογων κομματιών του κοπαδιού.

Αν δεν έχουμε κάνει θορύβους, αυτό δεν θα αργήσει να γίνει φανερώνοντας τους σαργούς να παρελαύνουν μπροστά στα μάτια μας φτάνοντας στην είσοδο ένας-ένας και παραχωρώντας τη θέση του στον επόμενο. Αν δε βρίσκουμε το μέγεθος των πρωτοεμφανιζόμενων σαργών ικανοποιητικό περιμένουμε ακόμα λίγο για να εμφανιστούν τα μεγαλύτερα μέλη του κοπαδιού. Η βολή είναι απαραίτητο γίνει ταχύτατα και καλύτερα να είναι από το κεφάλι προς την ουρά, ακινητοποιώντας έτσι το ψάρι και αποφεύγοντας την μετάδοση των σπασμών του στα υπόλοιπα. Η ίδια κίνηση θα επαναληφθεί για όσες φορές βλέπουμε ότι τα ψάρια εμφανίζονται και μάλλον δεν θα είναι πάνω από 2-3 αφού τα σπαρταρίσματα και οι δικοί μας θόρυβοι θα τα πονηρέψουν.

Όταν σταματήσει η κίνηση στην είσοδο ή θα πρέπει να συνεχίσουμε το ψάρεμα μας αλλού και να επανέλθουμε αργότερα χρησιμοποιώντας την ίδια τεχνική, ή να πάρουμε στο χέρι ένα κοντό όπλο και να πλησιάσουμε στη φωλιά προσπαθώντας να εντοπίσουμε πρώτα τους σαργούς χωρίς να ανάψουν το φακό όσοι τον χρησιμοποιούν,ο οποίος θα τους τρομοκρατήσει ακόμα περισσότερο. Το καθαρό ασημένιο χρώμα τους είναι ικανό ακόμα και στα υποφωτισμένα σημεία να τους φανερώσει. Στην περίπτωση όπου ο θάλαμος που συγκεντρώνονται είναι τυφλός, δηλαδή χωρίς άλλες εξόδους, οι σαργοί είναι ευάλωτοι και θα μπορούσαμε να τους πάρουμε σχεδόν όλους. Καλό θα ήταν να μην το κάνουμε γιατί έτσι θα χάσουμε μία ανεξάντλητη πηγή σαργών όπου κάθε φορά θα μπορούμε να παίρνουμε τρία-τέσσερα κομμάτια, ενώ αν τα αποδεκατίσουμε το θαλάμι θα αργήσει πολύ να ξαναγεμίσει, αν δεν εγκαταλειφθεί οριστικά.

Κατά τις περιόδους μετανάστευσης, αν είμαστε τυχεροί, θα δούμε μεγαλειώδεις στρατιές σαργών να κολυμπούν στα μεσόνερα αναζητώντας νέο τόπο εγκατάστασης. Πέρα όμως από το υπέροχο θέαμα που προσφέρει μία μεγάλη στρατιά σαργών 100 και περισσότερων κομματιών, δεν είναι βέβαιο ότι θα κάνουμε και μια εξαιρετική ψαριά, αφού οι σαργοί ανήκουν στην κατηγορία των πολύ επιφυλακτικών ψαριών που φροντίζουν να κρατούν σε απόσταση οτιδήποτε άγνωστο. Η κατά μέτωπο ήρεμη βουτιά σε αυτές τις περιπτώσεις θα μας δώσει ένα-δύο κομμάτια από τα άκρα του κοπαδιού δίνοντας όμως την ευκαιρία στα υπόλοιπα μέλη να εξαφανιστούν στα ανοιχτά. Μία παλαιότερη τακτική που ίσως απέδιδε μεγαλύτερο αριθμό σαργών ήταν η πρόκληση θορύβου εκ μέρους του ψαροκυνηγού χτυπώντας τα πέδιλά με δύναμη στην επιφάνεια, δημιουργώντας έτσι πανικό στο κοπάδι. Σε αυτή την περίπτωση θα δούμε τους σαργούς να αποσπώνται από τον πυρήνα τους δείχνοντας αδυναμία κοινής αντίδρασης.

Αρκετά από τα ψάρια θα χαθούν από το οπτικό μας πεδίο, αλλά ένας ικανός αριθμός θα βραχώσει κάτω από τα πόδια μας.. Το καρτέρι εδώ δεν ενδείκνυται γιατί τα ψάρια μετά το σοκ που ήδη έχουν περάσει, δεν έχουν καμία διάθεση να δουν και από κοντά αυτό που το προκάλεσε. Αν και προσωπικά έχω δοκιμάσει αυτή τη μέθοδο κατά το παρελθόν, την εγκατέλειψα σύντομα και οριστικά, αφού χτίζοντας την ηθική μου υποβρύχια οντότητα αποφάσισα πως η μέθοδος αυτή είναι αθέμιτη αφενός και αφετέρου θυμίζει τους παλιούς «κλαμπανάδες» ψαράδες που χτυπούσαν τα ξύλα στην επιφάνεια της θάλασσας και οδηγούσαν τα κατατρομαγμένα ψάρια προς τα δίχτυα τους.

Σε απογευματινά ψαρέματα λίγο πριν σουρουπώσει, θα βρούμε μεγάλους σαργούς να παραμένουν ακίνητοι στο βυθό, με κολλημένο το πλευρό τους σε βράχια ή ακόμα και σε εντελώς ακάλυπτες επιφάνειες, παραλλάζοντας το ασημένιο τους χρώμα με ένα άλλο πιο άτονο.Πιθανολογώ πως πιάνουν πόστα για τον βραδινό τους ύπνο. Η στάση τους αυτή τους βοηθάει πραγματικά να μην γίνονται εύκολα αντιληπτοί από ένα κακό παρατηρητή του βυθού, αλλά αποτελούν ένα εύκολο ακίνητο στόχο για όποιον τους δει και έτσι επιτρέπουν μια πολύ άνετη βολή.
Εδώ θα ήθελα να εξαιρέσω τους πολύ μεγάλους σαργούς -πάνω από κιλό -, οι οποίοι αποφασίζουν πολλές φορές να ξεκολλήσουν από τον βυθό και απομακρυνθούν με μεγάλη ταχύτητα σε ασφαλέστερα νερά. Πολύ καλές ψαριές με σαργούς τέτοιας συμπεριφοράς έγιναν στο Ακρωτήρι της Σαντορίνης τον Αύγουστο του ΄98, όπως και στη. Κιτριανή της Σίφνου την ίδια εποχή.

Μία άλλη περίπτωση είναι όταν βρεθούμε επάνω από ένα σαργό σε βάθη γύρω στα δέκα μέτρα ή και περισσότερο που δεν μας είχε αντιληφθεί μέχρι εκείνη τη στιγμή, επειδή πιθανόν έτρωγε ή ήταν προσηλωμένο το βλέμμα του σε άλλη κατεύθυνση. Είναι πολύ πιθανό να αποτελέσει ένα πανεύκολο θήραμα το οποίο μπορεί να παραμείνει ακινητοποιημένο στο βυθό με τη μούρη προς το βυθό σε μια απέλπιδα προσπάθεια να μην τον αντιληφθούμε.
Αυτό συμβαίνει σε ψάρια που ίσως δεν έχουν έλθει πάλι σε επαφή με τον άνθρωπο με αποτέλεσμα να μη γνωρίζουν την ταχύτητα που διαθέτει στο νερό. Έτσι αισθάνονται πολιορκημένα θεωρώντας κάθε προσπάθεια απόδρασης εντελώς μάταιη.

Κάποτε οι σαργοί αμέσως μόλις αντίκριζαν τον ψαροκυνηγό συνήθιζαν να τρυπώνουν στους πλησιέστερους βράχους κι έτσι αποτελούσαν εύκολα θηράματα. Σήμερα το σκηνικό έχει αλλάξει. Τα ψάρια αυτά έχουν γίνει πολύ επιφυλακτικά στην επαφή τους με τον άνθρωπο, ο οποίος με τη σειρά του έπρεπε να ανακαλύψει νέους τρόπους προσέγγισης των ψαριών αυτών πέρα από το καρτέρι που δεν ταιριάζει με την ψυχοσύνθεση όλων μας.
Μία δοκιμασμένη και αποτελεσματική μέθοδος όταν αντικρίζουμε ένα ή περισσότερους σαργούς να περιφέρονται τριγύρω μας είναι να σταματάμε την κάθε μας κίνηση, αφήνοντας το σώμα μας εντελώς ακίνητο στην επιφάνεια με το όπλο κολλημένο επάνω μας, έχοντας φροντίσει ο αναπνευστήρας μας να είναι αδειανός από νερά προκειμένου να αποφύγουμε το θορυβώδες γουργουρητό που δημιουργείται όταν αναπνέουμε. Το μόνο που θα κινείται θα είναι τα μάτια μας που θα πρέπει να παρακολουθούν συνεχώς τους σαργούς.

Πρέπει να επισημανθεί ότι στη μέθοδο αυτή, η υπομονή για κάποια λεπτά της ώρας είναι απαραίτητη, αλλά μπορεί να αποδειχτεί ότι τελικά άξιζε τον κόπο. Τα ψάρια μόλις καταλάβουν πως το ακίνητο σώμα που βρίσκεται κοντά τους είναι μάλλον κάτι το άψυχο που έχει παρασυρθεί από τα ρεύματα και επομένως ακίνδυνο. Πολλές φορές έχουν την τάση να απομακρύνονται κάποια μέτρα από εμάς και να επιστρέφουν αμέσως, πλησιάζοντάς μας σε κάθε επιστροφή όλο και περισσότερο.

Εδώ θα πρέπει να δείξουμε κάποια αυτοσυγκράτηση και να μην προσπαθήσουμε να κάνουμε βολή όταν κάποιος σαργός μας έχει πλησιάσει αρκετά, αφού είναι σίγουρο πως αν η φωλιά τους είναι εκεί κοντά σε λίγο θα αρχίσουν να τρυπώνουν, κρατώντας κάποια μικρή επιφύλαξη για το δήθεν ακίνδυνο σώμα. Είναι πολύ πιθανό η είσοδός τους αυτή να μας αποκαλύψει ολόκληρη αποικία σαργών και να κάνουμε μια καλή ψαριά. Μόνο στην περίπτωση που η διαμόρφωση του βυθού δεν είναι τέτοια που να μπορεί να κρύψει τα ψάρια, θα επιχειρήσουμε βολή σε κάποιο πλησίασμα, αφού θα έχουμε φροντίσει να κρατάμε το όπλο μας στην ευθεία της πορείας του ψαριού.

Τελειώνοντας θα ήθελα να αναφερθώ στην περιφερική όραση του σαργού. Τα μάτια του είναι σε τέτοια θέση που του επιτρέπουν τη κατόπτευση ενός πεδίου της τάξης των 60-65 μοιρών περίπου όταν αυτοί βρίσκονται κοντά στο βυθό. Αυτό σημαίνει ότι αν βρεθούμε από πάνω του μάλλον δε θα μας δει. Διαθέτει όμως το χάρισμα της πλευρικής γραμμής και της ακοής δια των οποίων αντιλαμβάνεται την παραμικρή μετατόπιση νερού, τον παραμικρό θόρυβο ή απροσεξία εκ μέρους μας. Έχοντας υπόψη αυτά τα ατού του σαργού, κυνηγήστε τον εκείνες τις ημέρες που το κύμα σκάει στα βράχια σε ρηχά νερά, εφαρμόζοντας την τεχνική του συρσίματος στο βυθό και εκμεταλλευόμενοι το ότι οι θόρυβοι και οι μετατοπίσεις νερού που προκαλούνται εξαιτίας μας είναι πολύ μικρότεροι από αυτούς ενός έντονου κυματισμού.

Καλές αναδύσεις

http://kostasandreopoulos.blogspot.com/2010/07/blog-post_475.html