Τι είναι η αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς

Ακόμη και απώλεια της όρασης μπορεί να προκαλέσει ο τραυματισμός του αμφιβληστροειδούς χιτώνα του ματιού, ιδιαίτερα μάλιστα εάν το πρόβλημα δεν αντιμετωπιστεί αμέσως.
Ο αμφιβληστροειδής χιτώνας είναι ένα από τα πιο βασικά μέρη του ματιού και
λειτουργεί όπως το φιλμ στη φωτογραφική μηχανή, συγκεντρώνει το φως που διαθλάται από τον οφθαλμικό φακό και διαβιβάζει στον εγκέφαλο τις εικόνες.

Στο κέντρο του αμφιβληστροειδούς βρίσκεται μια εξαιρετικά σημαντική περιοχή που ονομάζεται ωχρά κηλίδα. Αυτή μας επιτρέπει να βλέπουμε ό,τι βρίσκεται ευθεία μπροστά μας. Οταν αποκολληθεί από το τοίχωμα του ματιού, θα πρέπει για να σωθεί η όραση να γίνει αμέσως διάγνωση και θεραπεία.

Οποιαδήποτε καθυστέρηση μπορεί να περιορίσει τα αποτελέσματα ακόμη και μιας τέλειας χειρουργικής αντιμετώπισης για τη διατήρηση ή την αποκατάσταση της όρασης. Και αυτό διότι, όπως συμβαίνει με όλους τους ιστούς του σώματος, η εύρυθμη λειτουργία του αμφιβληστροειδούς εξαρτάται από τη συνεχή παροχή αίματος πλούσιου σε οξυγόνο. Εάν η τροφοδοσία αυτή διαταραχθεί, η όραση κινδυνεύει να χαθεί.

Και όσο περισσότερο παραμένει αποκολλημένος ο αμφιβληστροειδής τόσο πιο δύσκολο είναι να αποκατασταθεί η όραση. Συνεπώς, ο ασθενής πρέπει να απευθύνεται αμέσως στον γιατρό.

Η αποκατάσταση«Είναι πολύ σημαντικό από την εμφάνιση των συμπτωμάτων να μην αφήνουμε χρόνο να περάσει, διότι μικραίνουν συνεχώς οι πιθανότητες αποκατάστασης της όρασης. Και αυτό διότι πρέπει να γίνει και ανατομική αποκατάσταση και λειτουργική αποκατάσταση.

»Οσο λοιπόν δεν πάμε στον γιατρό τόσο λιγότερες είναι και οι πιθανότητες για λειτουργική αποκατάσταση. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί με το χειρουργείο ο χιτώνας να πάει στη θέση του, οπότε έχουμε την ανατομική αποκατάσταση, αλλά να μη λειτουργεί, δηλαδή να μη βλέπει ο ασθενής, άρα να μην έχουμε λειτουργική αποκατάσταση», εξηγεί στα «ΝΕΑ» ο Αρτέμης Κανδαράκης, συντονιστής διευθυντής του Οφθαλμιατρείου Αθηνών, διασυνδεόμενου νοσοκομείου με τον Ευαγγελισμό.

Η ιδιαίτερη επικινδυνότητα αυτής της νόσου έγκειται στο ότι δεν προκαλεί πόνο και έτσι πολλές φορές ο ασθενής την ανακαλύπτει σε προχωρημένο στάδιο, καθώς αναβάλλει την επίσκεψή του στον γιατρό για τα μικρά και λίγο ενοχλητικά συμπτώματα που έχει.

Συχνά, πριν ακόμη αρχίσει να αποκολλάται ο αμφιβληστροειδής ο ασθενής βλέπει μυγάκια, έχει φωτοψία (βλέπει σπινθηρισμούς ακόμη και όταν τα μάτια του είναι κλειστά) ή σκίαση σε κάποιο σημείο του οπτικού πεδίου. Τα συμπτώματα αυτά αρχίζουν όταν προκληθεί ρωγμή ή οπή στον αμφιβληστροειδή, που μπορεί να οφείλεται σε διάφορους λόγους.

Από τις πιο συχνές αιτίες είναι το πολύ έντονο στρες, η πρόοδος της ηλικίας, η μεγάλη μυωπία, το οικογενειακό ιστορικό αποκόλλησης, η επέμβαση καταρράκτη και σοβαροί τραυματισμοί στο μάτι. Οταν συμβεί η αποκόλληση, ο πάσχων χάνει την όρασή του είτε τμηματικά είτε ολοκληρωτικά,, ανάλογα με την έκτασή της.

Η αντιμετώπιση Με οποιαδήποτε βλάβη στον αμφιβληστροειδή χιτώνα, από ασθένεια (τοξοπλάσμωση), αιμορραγία (όπως συμβαίνει στους διαβητικούς), τραυματισμό (π.χ. από το μπαλάκι του τένις), ένταση, ανύψωση μεγάλου βάρους, αυτός μπορεί να σχισθεί και να προκληθούν ρωγμές.

Αυτές μπορεί να οδηγήσουν σε αλλοίωση του σημείου αυτού (σαν λειωμένο ύφασμα που εύκολα μπορεί να σχισθεί).

Εάν η ρωγμή δεν αντιμετωπιστεί, μπορεί να γεμίσει με το νερό που υπάρχει μέσα στο μάτι και να προκαλέσει τελικά αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς.

Η αποκόλληση αντιμετωπίζεται χειρουργικά με διάφορες τεχνικές, μπορεί όμως να περάσουν μήνες ώσπου να αποκατασταθεί η όραση, ενώ σε αρκετές περιπτώσεις η βλάβη είναι μόνιμη, κυρίως στις περιπτώσεις της καθυστερημένης διάγνωσης και θεραπείας.

Η ζημιά εξαρτάται από τις ρωγμές

Την επικινδυνότητα της αποκόλλησης την καθορίζει ο αριθμός των ρωγμών που δημιουργούνται μεταξύ του εσωτερικού χιτώνα του ματιού (αμφιβληστροειδούς) και των άλλων δύο χιτώνων, οι οποίοι φυσιολογικά είναι κολλημένοι μεταξύ τους. Οταν διακινηθεί πολύ υγρό από τις ρωγμές, ο αμφιβληστροειδής δεν αντέχει άλλο και πέφτει (αποκολλάται).

Στη φάση των ρωγμών ο ασθενής έχει κάποιες ενοχλήσεις που συχνά παραμελούνται, διαφορετικά η θεραπεία είναι απλή: με λέιζερ ή φωτοπηξία περιχαρακώνονται οι ρωγμές και ο ασθενής σε μία ημέρα πηγαίνει σπίτι.

Στις παραμελημένες όμως περιπτώσεις, αποκολλάται ίσως το ένα τεταρτημόριο ώστε να γίνουν πολύ ενοχλητικά τα συμπτώματα. Σε αυτές τις περιπτώσεις η θεραπεία γίνεται με αέριο που πιέζει τον αμφιβληστροειδή και τον στέλνει προς τα πίσω για να ξανακολλήσει στη θέση του.

Από εκεί και πέρα ένα τέτοιο περιστατικό χρειάζεται να παρακολουθείται επισταμένα ολόκληρη την πρώτη εβδομάδα, διότι υπάρχει κίνδυνος να ξεκολλήσει ξανά.

Το χειρότερο βέβαια στις αποκολλήσεις είναι η καθολική αποκόλληση, όπου ξεκολλά και το τμήμα που λέγεται ωχρά κηλίδα. Πρόκειται για το σημείο που μας δίνει την κεντρική όραση. Αν δεν κολλήσει η ωχρά, ο ασθενής δεν θα μπορεί να δει σε ευθεία.

Μια επέμβαση πάντως δεν εγγυάται πάντα πλήρη αποκατάσταση της όρασης, καθώς ενδέχεται να υπάρξει μικρή μείωση της όρασης.

Ρεπορτάζ: Γιάννης Δεβετζόγλου, gdevetzoglou@dolnet.gr
Πηγή : ΤΑ ΝΕΑ

Κλικ στις ιστοσελίδες μας: Αρμενιστής, Εμείς και η Κοινωνία μας, Γιάννης Αργυρός Σαντορίνη