Αμερικανοί αρχαιοβοτανολόγοι κατάφεραν
να “αποκρυπτογραφήσουν” χάπια τα οποία έφτιαχναν οι γιατροί στην αρχαία
Ελλάδα. Τα φάρμακα εντοπίστηκαν σε γυάλινα δοχεία, μέσα σε ελληνικό
πλοίο το οποίο ναυάγησε το 130 π.Χ. και μετέφερε γυαλικά από τη Συρία
και φάρμακα, τα οποία είχαν παραμείνει άθικτα από το νερό, αφού τα προστάτευαν τα γυάλινα δοχεία, το ναυάγιο ανακαλύφτηκε το 1989 ανοικτά της Τοσκάνης.Μετά από 20 χρόνια ερευνών, οι μελετητές κατάφεραν να αναλύσουν τα
σκευάσματα, διαπιστώνοντας πως κάθε χάπι ήταν μείγμα από τουλάχιστον
δέκα διαφορετικά εκχυλίσματα φυτών, όπως ο ιβίσκος και το σέλινο, και τα
οποία χρησίμευαν για τη θεραπεία των ασθενών στην αρχαία Ελλάδα.
Στα χάπια εντοπίστηκαν ίχνη από καρότο, ραπανάκι, σέλινο, άγριο κρεμμύδι, βαλανίδια, λάχανο, ήμερο τριφύλλι (αλφάλφα), αχίλλεια, όπως και ιβίσκος, που πιθανώς είχε εισαχθεί από την Ανατολική Ασία, την Ινδία ή την Αιθιοπία.
Ο Πεδάνιος Διοσκουρίδης, ιατρός και βοτανολόγος (πρόδρομος των φαρμακοποιών), κατά τον 1ο αιώνα μ.Χ., περιέγραφε στα κείμενά του το καρότο ως πανάκεια για πολλά προβλήματα υγείας, θεωρώντας, για παράδειγμα, ότι αν κανείς το έχει φάει προκαταβολικά, δεν τον βλάπτουν τα ερπετά, ενώ παράλληλα βοηθά στη σύλληψη παιδιού.
Η ανάλυση των αρχαίων παρασκευασμάτων-χαπιών, εκτός από τις νέες πληροφορίες, έχει δημιουργήσει και νέα μυστήρια για τους αρχαιοβοτανολόγους. Η μελέτη του DNA δείχνει ότι τα χάπια πιθανότατα περιείχαν και ηλίανθους, ένα φυτό που οι επιστήμονες ως τώρα πίστευαν ότι δεν υπήρχε στον «παλαιό κόσμο», πριν οι Ευρωπαίοι το ανακαλύψουν στην Αμερική.
Αν το εύρημα επιβεβαιωθεί, οι βοτανολόγοι θα πρέπει να αναθεωρήσουν την παραδοσιακή ιστορία του φυτού και την παγκόσμια διασπορά του, όπως δήλωσε ο Τουγουέιντ, αν και παραμένει ακόμα η πιθανότητα η παρουσία ηλίανθου στα αρχαία χάπια να προέρχεται από πρόσφατη γενετική «μόλυνση».
Ελπίζουν μάλιστα οι επιστήμονες πως θα καταφέρουν να αποκρυπτογραφήσουν και τις ακριβείς μετρήσεις που έκαναν οι αρχαίοι Έλληνες γιατροί για να παρασκευάσουν τα φάρμακά τους, αισιοδοξώντας πως ίσως ανοίξουν έτσι νέοι δρόμοι στη φαρμακολογική έρευνα.
Στα χάπια εντοπίστηκαν ίχνη από καρότο, ραπανάκι, σέλινο, άγριο κρεμμύδι, βαλανίδια, λάχανο, ήμερο τριφύλλι (αλφάλφα), αχίλλεια, όπως και ιβίσκος, που πιθανώς είχε εισαχθεί από την Ανατολική Ασία, την Ινδία ή την Αιθιοπία.
Ο Πεδάνιος Διοσκουρίδης, ιατρός και βοτανολόγος (πρόδρομος των φαρμακοποιών), κατά τον 1ο αιώνα μ.Χ., περιέγραφε στα κείμενά του το καρότο ως πανάκεια για πολλά προβλήματα υγείας, θεωρώντας, για παράδειγμα, ότι αν κανείς το έχει φάει προκαταβολικά, δεν τον βλάπτουν τα ερπετά, ενώ παράλληλα βοηθά στη σύλληψη παιδιού.
Η ανάλυση των αρχαίων παρασκευασμάτων-χαπιών, εκτός από τις νέες πληροφορίες, έχει δημιουργήσει και νέα μυστήρια για τους αρχαιοβοτανολόγους. Η μελέτη του DNA δείχνει ότι τα χάπια πιθανότατα περιείχαν και ηλίανθους, ένα φυτό που οι επιστήμονες ως τώρα πίστευαν ότι δεν υπήρχε στον «παλαιό κόσμο», πριν οι Ευρωπαίοι το ανακαλύψουν στην Αμερική.
Αν το εύρημα επιβεβαιωθεί, οι βοτανολόγοι θα πρέπει να αναθεωρήσουν την παραδοσιακή ιστορία του φυτού και την παγκόσμια διασπορά του, όπως δήλωσε ο Τουγουέιντ, αν και παραμένει ακόμα η πιθανότητα η παρουσία ηλίανθου στα αρχαία χάπια να προέρχεται από πρόσφατη γενετική «μόλυνση».
Ελπίζουν μάλιστα οι επιστήμονες πως θα καταφέρουν να αποκρυπτογραφήσουν και τις ακριβείς μετρήσεις που έκαναν οι αρχαίοι Έλληνες γιατροί για να παρασκευάσουν τα φάρμακά τους, αισιοδοξώντας πως ίσως ανοίξουν έτσι νέοι δρόμοι στη φαρμακολογική έρευνα.