Διαφορετικές "ταχύτητες" υπάρχουν για την εξαγορά των πλασματικών ετών για τα παιδιά στο Δημόσιο και στα ασφαλιστικά ταμεία. Μεγάλοι κερδισμένοι είναι οι δημόσιοι υπάλληλοι, που μπορούν να αναγνωρίσουν έως και πέντε έτη ασφάλισης για τα παιδιά, παράλληλα με τα υπόλοιπα πλασματικά χρόνια (δηλαδή φέτος μπορούν να εξαγοράσουν έως και εννιά έτη).Στον αντίποδα, όσοι καλύπτονται από ασφαλιστικά ταμεία (μισθωτοί, ελεύθεροι επαγγελματίες κ.ά.) θα πρέπει να συμπεριλάβουν τον πλασματικό χρόνο για τα παιδιά στα έτη που συνολικά θα εξαγοράσουν. Ετσι φέτος μπορούν να αναγνωρίσουν έως και τέσσερα χρόνια, το 2012 πέντε έτη, το 2013 έξι έτη και από το 2014 και μετά επτά χρόνια.
Μάλιστα, το νέο μίνι ασφαλιστικό νομοσχέδιο προβλέπει ρητά ότι ο συνολικός χρόνος που συνυπολογίζεται ή αναγνωρίζεται για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος ή για προσαύξηση του ποσού της σύνταξης δεν μπορεί να υπερβεί το σχετικό ανώτατο όριο ετών που ισχύει κάθε χρονιά, συνυπολογιζόμενου κάθε άλλου χρόνου που έχει τυχόν αναγνωριστεί.
Ετσι οι ενδιαφερόμενοι ασφαλισμένοι που σε προηγούμενο χρονικό διάστημα είχαν προβεί σε σχετική αναγνώριση κάποιου χρόνου (π.χ. στρατός) θα πρέπει να αφαιρέσουν αυτόν τον χρόνο από τα συνολικά 4 έτη που έχουν δικαίωμα να εξαγοράσουν το 2011.
Πάντως για όσους ασφαλίστηκαν μέχρι 31 Δεκεμβρίου 1992 -είτε στο Δημόσιο είτε στα Ταμεία- η εξαγορά πλασματικών ετών ασφάλισης για τα παιδιά μετρά τόσο για τη θεμελίωση δικαιώματος όσο και για την προσαύξηση της σύνταξης. Στον αντίποδα, όσοι μπήκαν στην αγορά εργασίας μετά την 1η Ιανουαρίου 1993 (νέοι ασφαλισμένοι) θα αρκεστούν στην αξιοποίηση των πλασματικών ετών ασφάλισης για την ταχύτερη συμπλήρωση 40 ετών δουλειάς.
Αναλυτικά οι ρυθμίσεις που ισχύουν ανά κατηγορία έχουν ως εξής:
- Δημόσιοι υπάλληλοι, που ασφαλίστηκαν μέχρι 31 Δεκεμβρίου 1992.
- Μέχρι και πέντε πλασματικά έτη για τα παιδιά μπορούν να αναγνωρίσουν φέτος οι δημόσιοι υπάλληλοι. Τα χρόνια αυτά είναι ανεξάρτητα από τα υπόλοιπα πλασματικά έτη, που θα εξαγοραστούν.
- Ετσι φέτος οι δημόσιοι υπάλληλοι μπορούν να αναγνωρίσουν έως και εννιά πλασματικά έτη, το 2012 δέκα έτη, το 2013 έντεκα έτη και από το 2014 και μετά συνολικά δώδεκα έτη.
- Ασφαλισμένοι στα Ταμεία μέχρι 31 Δεκεμβρίου 1992. Τέσσερα πλασματικά έτη ασφάλισης -στα οποία συμπεριλαμβάνεται και ο χρόνος για τα παιδιά- μπορούν να αναγνωρίσουν φέτος οι ασφαλισμένοι. Σταδιακά τα πλασματικά έτη που αναγνωρίζονται θα πάνε στα επτά το 2014.
- Νέοι ασφαλισμένοι γενικά. Η χρήση των πλασματικών ετών γίνεται με την ίδια ακριβώς διαδικασία με τους "παλιούς". Η διαφορά στην περίπτωση των εργαζομένων που έχουν ασφαλιστεί μετά την 1η Ιανουαρίου 1993 είναι ότι δεν έχουν τη δυνατότητα θεμελίωσης σε διάφορες κατηγορίες, όπως και οι εργαζόμενοι που έχουν ασφάλιση πριν από αυτήν την ημερομηνία.
Μοναδικό παράθυρο οι μητέρες ανηλίκων και οι μητέρες τριών τέκνων μέχρι το 2013. Περιπτώσεις όμως που σε αριθμό είναι σχετικά λίγες, καθώς απαιτείται η συμπλήρωση 20ετίας στην ασφάλιση.
Το κόστος για δημόσιο και ιδιωτικό τομέα Το κόστος για την εξαγορά στους Φορείς Κύριας Ασφάλισης του ιδιωτικού τομέα είναι ίσο με το 20% επί του ημερομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη, όπως αυτό ορίζεται κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης. Σήμερα το ποσό αυτό ανέρχεται σε 165 ευρώ περίπου. Στον δημόσιο τομέα το κόστος της εξαγοράς είναι αντίθετα 6,67% επί των συντάξιμων αποδοχών του ενδιαφερομένου. Ανάλογα επομένως με το Μισθολογικό Κλιμάκιο του υπαλλήλου το κόστος μπορεί να κυμανθεί από 80 έως 120 ευρώ.
Τα πλασματικά έτη αναγνωρίζονται και στα επικουρικά ταμεία με τις ίδιες προϋποθέσεις που αναγνωρίζονται και στα ταμεία κύριας ασφάλισης. Οι εισφορές βέβαια είναι μικρότερες και στις περισσότερες περιπτώσεις είναι 6% επί του ημερομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη στο Δημόσιο και 4% επί των συντάξιμων αποδοχών. Οι ασφαλιστικές εισφορές για τις αναγνωρίσεις καταβάλλονται:
- Είτε εφάπαξ, εντός τριμήνου από την κοινοποίηση της απόφασης με έκπτωση 15%,
- Είτε σε μηνιαίες δόσεις, ίσες με τους αναγνωριζόμενους μήνες.
Τα κριτήρια και οι χαμένοι
Δικαίωμα για την αναγνώριση πλασματικών ετών ασφάλισης για τα παιδιά έχουν μόνον όσοι ασφαλισμένοι θεμελιώσουν δικαίωμα μετά την 1η Ιανουαρίου 2011. Οι ασφαλισμένοι που θεμελίωσαν δικαίωμα στο Δημόσιο ή στα Ταμεία μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2010 δεν μπορούν να επωφεληθούν από αυτές τις ευνοϊκές ρυθμίσεις.
Επιπλέον, για την αναγνώριση πλασματικών ετών ασφάλισης υπάρχουν συγκεκριμένοι περιορισμοί.
- Οι δημόσιοι υπάλληλοι πρέπει να συμπληρώσουν 15ετή πραγματική δημόσια υπηρεσία. Σε περίπτωση που ο υπάλληλος έχει χρόνο και σε άλλα Ταμεία κύριας ασφάλισης, ο πραγματικός χρόνος αναγνωρίζεται μόνο σε έναν φορέα της επιλογής του.
- Οι ασφαλισμένοι στα Ταμεία πρέπει να έχουν πραγματοποιήσει τουλάχιστον 3.600 ημέρες εργασίας ή 12 έτη ασφάλισης.
- Αν συντρέχει ασφάλιση σε περισσότερους από έναν φορείς κύριας ή επικουρικής ασφάλισης ή στο Δημόσιο, το δικαίωμα αναγνώρισης μπορεί να ασκηθεί μόνο σε έναν φορέα κύριας και σε έναν φορέα επικουρικής ασφάλισης.
Οι δημόσιοι υπάλληλοι, που θέλουν να αναγνωρίσουν πλασματικό χρόνο για τα παιδιά, θα πρέπει να καταθέσουν αίτηση. Στην αίτηση, εκτός από τα στοιχεία του ασφαλισμένου, θα αναφέρεται και ο ΑΦΜ.
Επιπλέον πρέπει να προσκομίσουν τα εξής δικαιολογητικά:
- Πιστοποιητικό υπηρεσιακών μεταβολών, στο οποίο να αναφέρονται αναλυτικά οι τυχόν προϋπηρεσίες (ακριβή χρονικά διαστήματα).
- Βεβαίωση για τον χρόνο ασφάλισης που έχει τυχόν διανυθεί στην ασφάλιση άλλου φορέα (το δικαιολογητικό αυτό υποβάλλεται μόνο από όσους έχουν προσληφθεί/διοριστεί για πρώτη φορά στο Δημόσιο μετά την 1/1/1983).
- Πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης.
- Πρόσφατη βεβαίωση αποδοχών (του μήνα υποβολής της σχετικής αίτησης).
- Υπεύθυνη δήλωση στην οποία οι δημόσιοι υπάλληλοι θα δηλώνουν:
- ότι τον χρόνο του οποίου ζητούν την αναγνώριση δεν τον χρησιμοποίησαν ούτε θα τον χρησιμοποιήσουν για να πάρουν σύνταξη από άλλο φορέα κύριας ασφάλισης,
- τον τρόπο εξόφλησης της εισφοράς εξαγοράς (με δόσεις ή εφάπαξ).
Φωτοτυπία του δελτίου της αστυνομικής ταυτότητας.