Η φράση επικίνδυνα ψάρια ίσως παραπέμπει σε εικόνες θρίλερ με καρχαρίες και σκυλόψαρα. Ευτυχώς στα νερά μας οι συναντήσεις με επικίνδυνα καρχαριοειδή είναι ελάχιστες. Έτσι λέγοντας επικίνδυνα ψάρια εννοούμε είδη, που μάλλον από δική μας υπαιτιότητα μπορούν να μας δημιουργήσουν πρόβλημα.
Σε αυτή την κατηγορία ανήκουν οι σκορπιοί, η δράκαινα, κάποια είδη σαλαχιών και φυσικά η γνωστή μας σμέρνα. Τα παραπάνω είδη γενικά δεν θεωρούνται υψηλής γευστικής αξίας και σε καμία περίπτωση δεν προσφέρουν τις ψαρευτικές συγκινήσεις που αναζητά ο ψαροτουφεκάς. Είναι απαραίτητο όμως να τα έχουμε υπόψη μας ώστε να αποφύγουμε κακοτοπιές που πιθανόν θα χαλάσουν το ψάρεμα μας και ίσως μας βάλουν σε μπελάδες.
Οι δράκαινες ανήκουν στην οικογένεια των τραχινιδών. Η μεγάλη δράκαινα (Trachinus araneus) χαρακτηρίζεται από το μικρότερο κεφάλι το οποίο καταλήγει σε ένα στόμα το οποίο έχει διεύθυνση προς τα πάνω. Μπορεί να φτάσει στα 40 εκατοστά και είναι αρκετά επικίνδυνη. Έχει επτά δηλητηριώδης αγκαθωτές ακτίνες στο ραχιαίο πτερύγιο, ενώ και στην άκρη του επικαλύμματος υπάρχει ένα αγκάθι. Αυτά συνδέονται με δηλητηριώδεις αδένες, το δηλητήριο των οποίων ενεργεί τόσο στο νευρικό σύστημα του ανθρώπου όσο και στο αίμα όταν αυτός έχει την ατυχία να τσιμπηθεί.
Το αποτέλεσμα σε αυτή την περίπτωση είναι ο έντονος και με διάρκεια πόνος, η λιποθυμία, ο εμετός και ο υψηλός πυρετός. Οι παρενέργειες ενός τέτοιου τσιμπήματος διαφέρουν από άνθρωπο σε άνθρωπο ανάλογα με τις άμυνες και τις αντιστάσεις του οργανισμού του. Τα ίδια ισχύουν και για τη μικρή δράκαινα (Trachinus draco) η οποία διαφέρει μορφολογικά ως προς τα χρώματα σε σχέση με τη μεγάλη δράκαινα. Οι δράκαινες ζουν και κυνηγούν σε αμμώδεις περιοχές. Τις ζεστές μέρες του χρόνου οι δράκαινες γίνονται νωχελικές στις αντιδράσεις τους και έτσι δεν αποκλείετε κάποιος κολυμβητής να πατήσει μία και φυσικά να δεχθεί ένα αναπάντεχο τσίμπημα. Σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να βγούμε αμέσως έξω από το νερό και αν είναι δυνατόν να επισκεφθούμε ένα σημείο που θα μας προσφέρουν τις πρώτες βοήθειες. Αυτό είναι σημαντικό γιατί το τσίμπημα μιας δράκαινας (όσο μεγαλύτερη είναι σε μέγεθος, τόσο πιο επώδυνο το τσίμπημα) μπορεί σε ορισμένους να δημιουργήσει αλλεργικό σοκ με πολύ άσχημα επακόλουθα. Στο ίδιο μοτίβο και το τσίμπημα από τους σκορπιούς και τις σκορπίνες.
Η σκορπίνα ή σκόρπαινα είναι σε εμφάνιση ένα από τα πιο άσχημα ψάρια. Ζει συνήθως σε βαθύτερα νερά και μπορεί να φθάσει και τα 45 εκατοστά μήκος σώματος. Το χρώμα της είναι κυρίως κόκκινο και συνοδεύεται με τις ιδιαίτερες αποχρώσεις του βυθού. Το τσίμπημα γίνεται από τα δηλητηριώδη αγκάθια του ραχιαίου πτερυγίου, όμως ιδιαίτερα επώδυνο είναι όταν το τσίμπημα γίνει από τα αγκάθια που βρίσκονται στο επικάλυμμα. Ο σκορπιός είναι πιο μικρός από τη σκορπίνα και μπορεί να φθάσει τα 20-25 εκατοστά μήκος σώματος. Είναι πιο κοινό είδος και συναντάται εύκολα στα πολύ ρηχά. Οι εξαιρετικές δυνατότητες του στη παραλλαγή, κάνει πιθανή μια τυχαία επαφή μαζί του. Μερικές φορές η σκόρπαινα γίνεται αρκετά μεγάλη και αποτελεί ένα καλό θήραμα. Είναι εύκολο να χτυπηθεί με ψαροτούφεκο, αλλά χρειάζεται μεγάλη προσοχή κατά το ξεψάρισμα.
Η σμέρνα ανήκει στην οικογένεια των μουρενοειδών. Το σώμα της είναι φιδίσιο με χρώμα που ποικίλει στις αποχρώσεις του καφέ και συμπληρώνεται από βούλες υποκίτρινου χρώματος. Το κεφάλι της καταλήγει σε κωνοειδές σχήμα και η μασέλα της είναι εξαιρετικά δυνατή. Αυτό είναι και το πρόβλημα. Τα δόντια της σμέρνας έχουν μια κλήση προς τα μέσα, έτσι αν δαγκώσει κάτι δεν μπορεί να το αφήσει, παρά μόνο αν αποκολλήσει το κομμάτι που δάγκωσε.
Η σκορπίνα ή σκόρπαινα είναι σε εμφάνιση ένα από τα πιο άσχημα ψάρια. Ζει συνήθως σε βαθύτερα νερά και μπορεί να φθάσει και τα 45 εκατοστά μήκος σώματος. Το χρώμα της είναι κυρίως κόκκινο και συνοδεύεται με τις ιδιαίτερες αποχρώσεις του βυθού. Το τσίμπημα γίνεται από τα δηλητηριώδη αγκάθια του ραχιαίου πτερυγίου, όμως ιδιαίτερα επώδυνο είναι όταν το τσίμπημα γίνει από τα αγκάθια που βρίσκονται στο επικάλυμμα. Ο σκορπιός είναι πιο μικρός από τη σκορπίνα και μπορεί να φθάσει τα 20-25 εκατοστά μήκος σώματος. Είναι πιο κοινό είδος και συναντάται εύκολα στα πολύ ρηχά. Οι εξαιρετικές δυνατότητες του στη παραλλαγή, κάνει πιθανή μια τυχαία επαφή μαζί του. Μερικές φορές η σκόρπαινα γίνεται αρκετά μεγάλη και αποτελεί ένα καλό θήραμα. Είναι εύκολο να χτυπηθεί με ψαροτούφεκο, αλλά χρειάζεται μεγάλη προσοχή κατά το ξεψάρισμα.
Η σμέρνα ανήκει στην οικογένεια των μουρενοειδών. Το σώμα της είναι φιδίσιο με χρώμα που ποικίλει στις αποχρώσεις του καφέ και συμπληρώνεται από βούλες υποκίτρινου χρώματος. Το κεφάλι της καταλήγει σε κωνοειδές σχήμα και η μασέλα της είναι εξαιρετικά δυνατή. Αυτό είναι και το πρόβλημα. Τα δόντια της σμέρνας έχουν μια κλήση προς τα μέσα, έτσι αν δαγκώσει κάτι δεν μπορεί να το αφήσει, παρά μόνο αν αποκολλήσει το κομμάτι που δάγκωσε.
Η σμέρνα κατοικεί σε όλα τα βάθη, ακόμα και σε πολύ ρηχά νερά. Εκεί θα την δούμε στο βραχώδες περιβάλλον να ξετρυπώνει από κάποια τρύπα. Η θωριά της παραπέμπει σε επιθετικό χαρακτήρα και καθώς ανοιγοκλείνει το στόμα της μοιάζει να απειλεί τον δύτη. Η αλήθεια είναι ότι η σμέρνα δεν θα επιτεθεί στο δύτη που περνά έξω από το θαλάμι της. Ανοιγοκλείνει το στόμα της γιατί έτσι αναπνέει. Η σμέρνα θα γίνει επικίνδυνη όταν χτυπηθεί σε κακό σημείο, τότε θα προσπαθήσει να δαγκώσει ότι βρεθεί μπροστά της. Επίσης έλκεται από τη μυρωδιά του αίματος, γι' αυτό καλό είναι όταν κάνουμε ψαχτήρι σε περιοχές που γνωρίζουμε ότι υπάρχουν σμέρνες να μην κρεμάμε σκοτωμένα ψάρια στη μέση μας. Αν σας αρέσει το κρέας τη σμέρνας, τότε η βολή θα πρέπει να γίνεται με ακρίβεια στο κεφάλι. Τέλος θα πρέπει να προσέχουμε κατά τις περιόδους που βλέπουμε από γειτονικές τρύπες να βγαίνουν δύο σμέρνες. Ίσως είναι εποχή αναπαραγωγής και τότε η σμέρνα μπορεί να γίνει πολύ επιθετική.
Λέγοντας σαλάχι ή σελάχι εννοούμε ένα μεγάλο εύρος από είδη που ανήκουν στην οικογένεια των ραγιδών. Ο αετός, η τρυγόνα, το διαβολόψαρο και η ρίνα είναι μερικά από αυτά. Τα σαλάχια μπορεί να γίνουν επικίνδυνα για τον ψαροτουφεκά, λόγω ενός πριονωτού αγκαθιού που έχουν στη βάση της ουράς τους.
Αν μετά το χτύπημα δεν γίνουν οι κατάλληλοι χειρισμοί, είναι πολύ πιθανόν ο δύτης να δεχθεί ένα χτύπημα με αυτό το αγκάθι. Ο πόνος είναι δυνατός και γίνεται περισσότερο έντονος καθώς περνά η ώρα. Μάλιστα ανάλογα με το είδος του σαλαχιού και τις αντοχές του οργανισμού του ψαροκυνηγού ίσως δημιουργηθούν λιποθυμικές τάσεις κτλ. Μάλιστα θα πρέπει να τονιστεί, ότι λόγο του αγκιστρωτού σχήματος του αγκαθιού είναι πολύ δύσκολο να βγει. Είναι καλύτερο όταν βρίσκεστε κοντά σε σημείο που μπορείτε να πάρετε τις πρώτες βοήθειες, να αφήσετε σε κάποιον ειδικό το βγάλσιμο του αγκαθιού. Για να αποφύγουμε όλα αυτά είναι καλό να κόβουμε το αγκάθι του σαλαχιού αμέσως μετά το χτύπημα του και να είμαστε πάντα πολύ προσεκτικοί.
Καταλήγοντας, θα πρέπει να αναφέρουμε ότι αρκετά είδη ψαριών μπορεί να γίνουν επικίνδυνα. Ας σκεφτούμε τα κοφτερά δόντια του λούτσου, το δάγκωμα του γοφαριού, της συναγρίδας ή του φαγκριού.
Το θέμα είναι ότι τα ψάρια δεν φταίνε ποτέ.
Εμείς εισβάλουμε στο δικό τους χώρο.
Ας φροντίσουμε τουλάχιστον αυτό να γίνεται με διακριτικό τρόπο και τόσο αποτελεσματικά ώστε ούτε τα ψάρια να υποφέρουν και φυσικά ούτε εμείς.
Καταλήγοντας, θα πρέπει να αναφέρουμε ότι αρκετά είδη ψαριών μπορεί να γίνουν επικίνδυνα. Ας σκεφτούμε τα κοφτερά δόντια του λούτσου, το δάγκωμα του γοφαριού, της συναγρίδας ή του φαγκριού.
Το θέμα είναι ότι τα ψάρια δεν φταίνε ποτέ.
Εμείς εισβάλουμε στο δικό τους χώρο.
Ας φροντίσουμε τουλάχιστον αυτό να γίνεται με διακριτικό τρόπο και τόσο αποτελεσματικά ώστε ούτε τα ψάρια να υποφέρουν και φυσικά ούτε εμείς.