Σε ποιους κλάδους θα µειωθούν και σε ποιους θα υπάρξει αύξηση
Toν χάρτη των ασφαλιστικών εισφορών – εργαζοµένων και εργοδοτών – µαζί µε όλες τις επικείµενες µειώσεις και αυξήσεις τους αλλά και τα προγράµµατα επιδότησής τους για διατήρηση θέσεων εργασίας παρουσιάζουν «ΤΑ ΝΕΑ». Oι έλληνες εργαζόµενοι καταβάλλουν από τις υψηλότερες ασφαλιστικές εισφορές στην Ευρώπη. Από τα 50 ευρώ αύξηση, στην τσέπη του µισθωτού µπαίνουν τα 26, ενώ τα υπόλοιπα 24 ευρώ αφαιρούνται από την Εφορία και τα ασφαλιστικά ταµεία! Oι εισφορές εργαζοµένων και εργοδοτών στην κοινωνική ασφάλιση διαµορφώνονται στην Ελλάδα στο 34% του συνολικού κόστους εργασίας έναντι 31% στην Ε.Ε. των 25. Oι υψηλές ασφαλιστικές εισφορές, αλλά µε χαµηλές συντάξεις και χαµηλού επιπέδου παροχές υγειονοµικής περίθαλψης, σηµαδεύουν το ασφαλιστικό µας σύστηµα. Oπως επισηµαίνει ο πρόεδρος του ΙΝΕ-ΓΣΕΕ καθηγητής Σάββας Ροµπόλης, και στις βόρειες χώρες της Ευρώπης τα ποσοστά αυτά να είναι ίδια ή και υψηλότερα, όµως εκεί υπάρχει σηµαντική επιστροφή του λεγόµενου «κοινωνικού µισθού», κάτι που στην Ελλάδα δεν συµβαίνει.Για τους ασφαλισμενους
Oι εισφορές, προκειµένου για µισθωτούς, υπολογίζονται σε ποσοστό επί του µισθού. Στους αυτοτελώς εργαζόµενους, οι εισφορές δεν εξαρτώνται από το εισόδηµά τους, αλλά είναι πάγιες και οµοιόµορφες και διακρίνονται απλώς σε κατηγορίες, ανάλογα µε το είδος της επαγγελµατικής απασχόλησης των ασφαλισµένων. Oι εισφορές των ασφαλισµένων είναι κύριες ή δευτερεύουσες, ανάλογα εάν συνδέονται µε κανονική καταβολή αποδοχών ή άλλα περιστατικά. Kύριες εισφορές είναι αυτές που καταβάλλονται τακτικά, ενώ δευτερεύουσες αυτές που καταβάλλονται για τις πρόσθετες ή έκτακτες αποζηµιώσεις, σε νεοδιορισµένους, στις αυξήσεις αποδοχών και τις προαγωγές, τα δικαιώµατα εγγραφής, οι καταβολές για την αναγνώριση του γάµου, η συµµετοχή στις παροχές, οι κρατήσεις σε βοηθήµατα ή επιδόµατα και οι διάφορες ειδικές καταβολές. Oι εισφορές των ασφαλισµένων που υπολογίζονται ως ποσοστό επί του µισθού ή µε άλλο τρόπο, είναι διάφορες ανάλογα µε τον κίνδυνο για τον οποίο καταβάλλονται, αλλά και για τον αυτό κίνδυνο υπάρχουν διαφορές στις εισφορές µεταξύ των οργανισµών. Ετσι το ποσοστό της εισφοράς των ασφαλισµένων µισθωτών επί των αποδοχών τους για κύρια σύνταξη κυµαίνεται κατά οργανισµό από 6,67% έως 11%. H εισφορά των ελεύθερων ή ανεξάρτητων επαγγελµατιών σε σταθερά ποσά κυµαίνεται ανάλογα µε την κατηγορία ή την κλάση στην οποία έχει καταταγεί ο καθένας. Για την επικουρική σύνταξη το ποσοστό της εισφοράς των µισθωτών κυµαίνεται από 3% έως 5,5%, για ασθένεια από 1% έως 4% και για εφάπαξ παροχή 1% έως 5%. Οι Ελληνες καταβάλλουν από τις υψηλότερες εισφορές στην Ευρώπη
Το «αγκάθι»
οι ασφαλιστικές
εισφορές είναι υψηλές αλλά δεν ισχύει το ίδιο για τις συντάξεις και το επίπεδο παροχής υγειονοµικής περίθαλψης.
Στα €8 δισ. η εισφοροδιαφυγή
H συνεισφορά των εργοδοτών υπάρχει στους φορείς που ασφαλίζουν µισθωτούς και υπολογίζεται βασικά σε ποσοστό στις αποδοχές των µισθωτών, κυµαίνεται δε για κύρια σύνταξη από 13,33% έως 22%, για επικουρική σύνταξη από 3% έως 7,5%, για ασθένεια από 5,10% έως 6,25% και για εφάπαξ παροχή από 1% έως 6%. τέλος, θα πρέπει να τονιστεί ότι από τις διαρκείς και ενδογενείς παθογένειες του ελληνικού συστήµατος που εµποδίζει την ανάπτυξή του και κλονίζει τη βιωσιµότητά του είναι η αδυναµία σύλληψης της ασφαλιστέας ύλης (εισφοροδιαφυγή). το ύψος της εισφοροδιαφυγής υπολογίζεται σήµερα στα 8 δισ. ευρώ, τα οποία εµφανώς λείπουν από το σύστηµα κοινωνικής ασφάλισης. το ποσό αυτό αφορά τις καθυστερούµενες εισφορές και όχι αυτές που σχετίζονται µε την ανασφάλιστη εργασία.
Πού αυξάνονται οι εισφορές
Επιδότηση για διατήρηση θέσεων
Συνεχίζεται το πρόγραµµα - µαµούθ της επιχορήγησης (γιαδιάστηµα 12 µηνών) 200.000 θέσεων πλήρους απασχόλησης, µε επιδότησητων εργοδοτικών εισφορών και παράλληλα τη διατήρηση τουλάχιστον 400.000 θέσεων εργασίας για χρονικό διάστηµα 18 µηνών. Ξεκίνησετην Τρίτη, 8-2-2011 και συνεχίζεταιη ηλεκτρονική υποβολή αιτήσεων γιασυµµετοχή εργοδοτών του ιδιωτικού τοµέαστο τροποποιηµένο πρόγραµµα του OΑΕ∆ για την επιχορήγηση (γιαδιάστηµα 12 µηνών) 200.000 θέσεων πλήρους απασχόλησης, µε επιδότηση των εργοδοτικών εισφορώνκαι παράλληλα τη διατήρηση τουλάχιστον 400.000 θέσεων εργασίας για χρονικό διάστηµα18 µηνών. Η υποβολή των ηλεκτρονικών αιτήσεων θα λήξει αυτόµατα µέσω του ηλεκτρονικού συστήµατος αιτήσεων ύστερα από την κάλυψη των θέσεων. Oι αλλαγές που επήλθαν στο πρόγραµµα αφορούν τα εξής σηµεία:
1Oι επιχειρήσεις που απασχολούν άνω των 50 ατόµων µπορούν να επιχορηγούνται στο εξής για 30 εργαζοµένους κατ’ ανώτατο όριο αντί των 80 που ίσχυε µε το προηγούµενο πρόγραµµα.
2Στο νέο πρόγραµµα δύνανται να ενταχθούν και οι επιχειρήσεις που απασχολούν έναν εργαζόµενο µε πλήρη απασχόληση. Στην κατηγορία αυτή η επιδότηση αντιστοιχεί στο 75% των µηνιαίων εργοδοτικών εισφορών.
3Σύµφωνα µε την κοινοτική νοµοθεσία, η ενίσχυση που θα λάβει µια επιχείρηση, αθροιζόµενη µε οποιαδήποτε άλλη ενίσχυση έχει λάβει ή θα λάβει, δεν πρέπει να υπερβαίνει το ποσό των 200.000 ευρώ σε οποιαδήποτε περίοδο τριών οικονοµικώνετών. Ειδικά για τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τοµέα των οδικών µεταφορών το συνολικό ποσό ενισχύσεων δεν πρέπει να υπερβαίνει το ποσό των 100.000 ευρώ σε οποιαδήποτε περίοδο τριών οικονοµικών ετών.
κατα τα λοιπα ο προϋπολογισµός του προγράµµατος φθάνει τα 992.000.000 ευρώ.
O εργοδότης υποχρεούται να διατηρήσει πέραν των επιδοτουµένων και αντίστοιχο αριθµό προσωπικού µε µη επιδοτούµενους εργαζοµένους. Προϋπόθεση για την ένταξη στο πρόγραµµα είναι η µη πραγµατοποίηση απολύσεων προσωπικού τρεις µήνες πριν την υποβολή αίτησης για ένταξη σε αυτό, όπως και καθ’ όλη τη διάρκειά του. Σε περίπτωση απολύσεων προσωπικού οφείλει να έχει αντικαταστήσει τον µισθωτό έως την ηµεροµηνία υποβολής της αίτησης. Το πρόγραµµα δίνειέµφαση στις ειδικές οµάδες εργαζοµένων,δηλαδή: άτοµα µε αναπηρία και εργαζοµένους ηλικίας 50 ετών και άνω.
O OΑΕΔ καλύπτει το ποσό που αντιστοιχεί στις µηνιαίες εργοδοτικέςεισφορές του ΙΚΑ - ΕΤΑΜ, για όλους τους κλάδους κύριας και επικουρικής ασφάλισης. Το ποσό επιχορήγησης φθάνει το 100% των εισφορώνγια επιχειρήσεις µε δύο εργαζοµένουςκαι άνω και το 75% για τις επιχειρήσεις µε ένα άτοµο πλήρους απασχόλησης. Oι εισφορές υπολογίζονται µε βάση τις πραγµατικές µηνιαίες ακαθάριστες αποδοχές των εργαζοµένων- επιχορηγουµένων που αντιστοιχούν µέχριτου ύψους των: 2.000 ευρώ για τα άτοµα µε αναπηρία, 1.800 ευρώ για εργαζόµενους ηλικίας 50 ετών και άνω και 1.300 ευρώ για τους κοινούς εργαζοµένους.
Περισσότερες πληροφορίες παρέχονται στην ιστοσελίδα του OΑΕ∆ στηδιεύθυνση www. oaed.gr.
Η ηλεκτρονική υποβολή αιτήσεων για συµµετοχή εργοδοτών του ιδιωτικού τοµέα στο πρόγραµµα του ΟΑΕΔ έχει ήδη αρχίσει και θα λήξει αυτοµάτως µε την κάλυψη των θέσεων
Eρχονται µειώσεις έως και 25%
Μειωση των ασφαλιστικών εισφορών (εργοδοτών και εργαζοµένων) που θα φθάσει το 25% έως το 2013 προωθεί το υπουργείο Εργασίας, σε µια προσπάθεια να περιορίσει το κόστος εργασίας αλλά και την αδήλωτη εργασία. Παράλληλα, µείωση εισφορών επέρχεται και µε το εργόσηµο.
Ειδικότερα, από την 1η Ιουλίου θα αρχίσει η εφαρµογή της ηλεκτρονικής κάρτας εργασίας µε «αντάλλαγµα» τη µείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 10% σε πρώτη φάση. Το µέτρο θα εφαρµοστεί σε εθελοντική βάση και σε περιοχές, κλάδους και είδος ιδιωτικών επιχειρήσεων που θα καθοριστούν µε υπουργική απόφαση. Oπως προκύπτει από τη σχετική ρύθµιση, οι επιχειρήσεις και (για πρώτη φορά) οι εργαζόµενοί τους που θα ενταχθούν, αλλά θα παραβιάσουν το σύστηµα της ηλεκτρονικής καταγραφής της ώρας προσέλευσης και της ώρας αποχώρησης από την εργασία, θα πληρώνουν πρόστιµα. Πρόστιµο και τρίµηνη κατάργηση της έκπτωσης στις ασφαλιστικές εισφορές θα έχουν και όσες επιχειρήσεις εγκαταστήσουν αλλά δεν χρησιµοποιήσουν το νέο σύστηµα. Το ποσοστό έκπτωσης των ασφαλιστικών εισφορών θα είναι αρχικά 10% (θα οριστεί µε υπουργική απόφαση αν το όφελος θα επιµερίζεται στον εργοδότη και στον εργαζόµενο) και θα φτάσει σε βάθος χρόνου στο 25%.
Μεχρι το καλοκαιρι σχεδιάζει η διοίκηση του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ να θέσει σε εφαρµογή τη διάταξη του Ν. 3863/10, µε την οποία η ασφάλιση του απασχολούµενου οικιακού προσωπικού θα γίνεται µε το ειδικό εργόσηµο, µε την ειδική πολύπτυχη επιταγή συγκεκριµένης χρηµατικής αξίας. Στο ποσό του εργοσήµου θα περιλαµβάνεται το ποσό της αµοιβής του εργαζοµένου και το ποσό της εισφοράς εργοδότη και ασφαλισµένου. O απασχολούµενος θα παραλαµβάνει από τον εργοδότη όπου απασχολήθηκε το εργόσηµο (µορφή επιταγής) και θα το εξοφλεί σε οποιαδήποτε τράπεζα έχει συνάψει σύµβαση µε τον οικείο ασφαλιστικό οργανισµό, εν προκειµένω µε το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ. Στη συνέχεια το πιστωτικό ίδρυµα θα αποδίδει τις εισφορές στο ΙΚΑ και θα καταχωρίζεται η ασφάλιση στον εργαζόµενο.
Με τη νεα διαταξη που πρόκειται να τεθεί σε εφαρµογή, το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ φιλοδοξεί να περιορίσει την ανασφάλιστη εργασία, η οποία στις περιπτώσεις απασχόλησης οικιακού προσωπικού ανέρχεται σε ιδιαίτερα µεγάλα ποσοστά. Το ποσοστό του ασφαλίστρου ανέρχεται σε 35,40% (22,18% εργοδότη, 13,22% ασφαλισµένου) επί των προβλεπόµενων ή των συµφωνηµένων αποδοχών, οι οποίες δεν µπορεί να είναι κατώτερες του εκάστοτε ισχύοντος Ηµεροµισθίου Ανειδίκευτου Εργάτη (ΗΑΕ 33,04 ευρώ). Στις συνήθεις περιπτώσεις, για τις οικιακές βοηθούς, υπάρχει δυνατότητα απασχόλησης για 4 ώρες ηµερησίως, οι οποίες αµείβονται µε το 50% του ΗΑΕ. Στην περίπτωση αυτή, η θεώρηση του βιβλιαρίου υγείας προϋποθέτει την πραγµατοποίηση 90 ηµερών απασχόλησης κατά το προηγούµενο έτος ή το προηγούµενο 15µηνο αφαιρουµένων των 3 τελευταίων µηνών πριν από την υποβολή του αιτήµατος.
Στο νέο σύστηµα θα έχουν τη δυνατότητα να ενταχθούν:
n Υπηρεσίες οικογενειακής φροντίδας (καθαριότητα κ.λπ.)
n Παράδοση ιδιαίτερων µαθηµάτων
n Μικροεπισκευές µε εξαίρεση εκείνων που συνιστούν οικοδοµικές εργασίες n Φύλαξη και µεταφορά παιδιών, ηλικιωµένων ή ατόµων µε ειδικές ανάγκες
n Υπηρεσίες αισθητικής φροντίδας (κοµµωτική, περιποίηση προσώπου και σώµατος)
n Νοσηλευτική φροντίδα αρρώστων
n Εργάτες γης που δεν καλύπτονται από τον OΓΑ Για την έναρξη της ασφάλισης ο εργοδότης πρέπει να απογραφεί στο αρµόδιο υποκατάστηµα του ΙΚΑΕΤΑΜ, εκεί δηλαδή όπου θα παρέχεται η εργασία
Η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας διευκρινίζει πως δεν θα υπάρξει κίνδυνος για τα οικονοµικά των Ταµείων από τη µείωση των ασφαλιστικών εισφορών, ενώ η εφαρµογή του µέτρου της ηλεκτρονικής παρακολούθησης θα επιτρέψει τον έλεγχο της αδήλωτης εργασίας, το κόστος της οποίας για τα Ταµεία υπολογίζεται στα 10 δισ. ευρώ.
Σε ειδικό κωδικό οι νέοι 16-24 ετών
Εξάλλου σε ειδικό κωδικό (µε αριθµό 40) πρέπει ναδηλώσουν στο ΙΚΑ - ΕΤΑΜµε τις ΑΠ∆ (Αναλυτική Περιοδική ∆ήλωση) έως τις 28 Φεβρουαρίου οι επιχειρήσεις τους νέους 16 - 24 ετών που έχουν προσλάβει µέσω του OΑΕ∆ για τηναπόκτηση εργασιακής εµπειρίας µε επιδότηση των εισφορών έως το 80% του κατώτατου µισθού (δηλ. έως 591,65 ευρώ) έως 12 µήνες. Εως 28 Φεβρουαρίου θα πρέπει να καταβάλουν και τιςεισφορές που αναλογούν για επιδοτούµενη απασχόληση το 2010 (Oκτώβριο - Νοέµβριο και ∆εκέµβριο). Αυτά προβλέπει εγκύκλιος του ΙΚΑ - ΕΤΑΜ για 10.000 άνεργους νέους για τους οποίους προβλέπεται η επιδότηση µέσω του OΑΕ∆ των εισφορών στο80% του µισθού για 12 µήνες (α’στάδιο) και στο 70% για άλλους 12 µήνες µετά της λήξη της σύµβασηςαπόκτησης εργασιακής εµπειρίας και εφόσον συµφωνηθεί η συνέχιση της απασχόλησης (β’ στάδιο).
Σύµφωνα µε την εγκύκλιο: εάν έχουν ήδη υποβληθεί ΑΠ∆ µε λανθασµένα στοιχεία επιδοτουµένων, τα υποκαταστήµατα του ΙΚΑ - ΕΤΑΜ θα ενηµερώσουν τουςεργοδότες να καταθέτουν νέες ΑΠ∆ µε µαγνητικά µέσα. Εάν έχουν αποδοθεί από επιδοτούµενες επιχειρήσεις επιπλέον ασφαλιστικές εισφορές ενώ δεν τις όφειλαν, δύναται να επιστραφούν ως αχρεωστήτως καταβληθείσες ή να συµψηφιστούν. Oι ΑΠ∆ που θα υποβληθούν µέχρι τις 28/2/2011 θα θεωρηθούν εµπρόθεσµες (χωρίς κυρώσεις). Oι εισφορές που αντιστοιχούν στις αποδοχές µισθολογικών περιόδων 10ος /2010, 11ος/2010 και 12ος/2010 και αφορούν τους επιχορηγούµενους εργαζόµενους θα θεωρηθούν εµπρόθεσµες εφόσον καταβληθούν έως τις 28/2/2011.
Ο χάρτης των εισφορών