Η λειτουργία πλωτών αυτόνομων και οικολογικών συστημάτων αφαλάτωσης, όπως αυτό που σχεδιάστηκε από ομάδα φορέων του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, με επικεφαλής το Πανεπιστήμιο Αιγαίου...θα μπορούσε να δώσει μια λύση απόλυτα προσαρμοσμένη στις ιδιαίτερες ανάγκες, αλλά και τις συνθήκες των ελληνικών νησιών, με την αξιοποίηση –για καλό σκοπό- των αέρηδων που έτσι κι αλλιώς φυσάνε συχνά στις θάλασσές μας. Όποιος ξεκινάει για να περάσει, έστω και λίγες ημέρες, σ' ένα από τα μικρά νησιά του Αιγαίου το ξέρει πια καλά: θα πει το νερό, νεράκι!
Η έλλειψη νερού παραμένει ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα στα περισσότερα από αυτά (ανάλογα με τις βροχοπτώσεις της χρονιάς, βέβαια), με αποτέλεσμα το πλαστικό μπουκάλι με το εμφιαλωμένο να γίνεται ο απαραίτητος σύντροφος (βοηθούσης και της ζέστης), όπου πας κι όπου σταθείς...
Οι αρνητικές συνέπειες είναι χωρίς αμφιβολία σημαντικές, τόσο για την οικονομική ανάπτυξη των νησιών, όσο και για την ποιότητα ζωής των λίγων εκατοντάδων μόνιμων και των αρκετών χιλιάδων πρόσκαιρων κατοίκων τους, κάθε καλοκαίρι.
Η κάλυψη των υδρευτικών και αρδευτικών αναγκών δεν είναι παντού η ίδια: ποικίλλει από νησί σε νησί, καθώς σε αρκετά από αυτά (τα μεγαλύτερα ή τα πιο προβεβλημένα, όπως η Σύρος, η Τήνος, η Μύκονος, η Σίφνος, η Σέριφος, η Κάρπαθος και βέβαια, η Κως και η Ρόδος) έχουν γίνει σημαντικά έργα και παράλληλα έχουν στηθεί μονάδες αφαλάτωσης, με στόχο την αξιοποίηση του άφθονου θαλασσινού νερού.
Όμως, κάποια άλλα μικρότερα (όπως η Μήλος, η Κίμωλος, η Ηρακλειά, η Σχοινούσα, η Σύμη, η Χάλκη, η Μεγίστη, ακόμα κι αυτή η Πάτμος), βρίσκονται κυριολεκτικά στο έλεος του Θεού, καθώς οι ανάγκες καλύπτονται από μικρής έκτασης έργα και δεξαμενές, των οποίων η απόδοση εξαρτάται άμεσα από τις βροχές, και από τη μεταφορά νερού, από αλλού.
Έτσι, ήταν σχεδόν μοιραία συνέπεια οι ανάγκες αυτές, σε συνδυασμό με τη σημαντική ηλιοφάνεια στα ελληνικά νησιά και την έντονη παρουσία των ανέμων που επικρατούν εκεί, να «προκαλέσουν» τη σχεδίαση και τη δημιουργία της πρώτης στον κόσμο πλωτής μονάδας αφαλάτωσης, η οποία χρησιμοποιεί για τη λειτουργία της μονάχα ανανεώσιμες πηγές ενέργειας: τον άνεμο για την κυρίως λειτουργία του «πλωτού εργοστασίου» και επικουρικά τον ήλιο για την ηλεκτροδότηση των συστημάτων ελέγχου και τηλεχειρισμού της.
Ελληνική πατέντα με διεθνή προβολή
Η μονάδα - στην οποία δόθηκε το επηρεασμένο από την ελληνική Μυθολογία όνομα Υδριάδα- σχεδιάστηκε από Έλληνες επιστήμονες και κατασκευάστηκε από ελληνικά χέρια, δίνοντάς μας σημαντικό προβάδισμα σ' ένα χώρο όπου οι καινοτόμες ιδέες παραμένουν ζητούμενο.
Στη δημιουργία της συνεργάστηκαν - με συντονιστή της κοινοπραξίας το Πανεπιστήμιο Αιγαίου και επικεφαλής τον καθηγητή στο τμήμα Ναυτιλίας & Επιχειρηματικών Υπηρεσιών, Νικήτα Νικητάκο- πολλοί φορείς τόσο από τον ιδιωτικό, όσο και από το δημόσιο τομέα, οι οποίοι διέθεσαν δεκάδες επιστήμονες και τεχνικούς με εκτεταμένη εμπειρία σε ευρύ διεπιστημονικό πεδίο: μελέτες, αυτοματισμούς, αντίστροφη όσμωση, ναυτικές κατασκευές κλπ. με την ενεργό συμπαράσταση της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Το έργο, που συμπεριελάμβανε την κατασκευή και πιλοτική λειτουργία της πρώτης τέτοιας μονάδας, εντάχθηκε στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Ανταγωνιστικότητα του υπουργείου Ανάπτυξης, στο πλαίσιο του Συντονισμένου Προγράμματος Φυσικό Περιβάλλον & Βιώσιμη Ανάπτυξη, και συγχρηματοδοτήθηκε από κοινοτικούς και εθνικούς πόρους, αλλά και από ιδιωτικά (κατά ποσοστό 40%) κεφάλαια.
Ο συνολικός προϋπολογισμός γι' αυτή την πρώτη μονάδα έφτασε τα 2,8 εκατ. €, όμως, το κόστος για τις επόμενες αντίστοιχες υπολογίζεται ότι δεν πρόκειται να ξεπεράσει τα 700.000 €.
Όμως, όσο πρωτότυπη κι αν ήταν η ιδέα, άλλο τόσο δύσκολη αποδείχθηκε η υλοποίησή της, καθώς έπρεπε να δοθούν καινοτόμες λύσεις σε πολλά προβλήματα και να ξεπεραστούν ουκ ολίγα προβλήματα.
Η πλωτή κατασκευή με την ενσωματωμένη ανεμογεννήτρια (που όμοιά της δεν είχε ξαναγίνει ως σήμερα, γι' αυτό χρειάστηκε να ξεπεραστούν και κάποια νομικής φύσεως θέματα), έπρεπε να σχεδιαστεί με τέτοιο τρόπο ώστε τα αρκετά μποφόρ του Αιγαίου να μην επηρεάζουν τη λειτουργία της.
Οι προκλήσεις ήταν να σχεδιαστεί μια στιβαρή κατασκευή, να λυθούν τα προβλήματα της σύζευξης του πλωτού με την ανεμογεννήτρια, να αντιμετωπιστεί με επιτυχία το πρόβλημα της μεταβλητής ισχύος (ώστε η μεταβαλλόμενη ταχύτητα του ανέμου να μην επηρεάζει την απόδοση), να αξιοποιηθούν οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (αιολική και ηλιακή, με φωτοβολταϊκά συστήματα) και να χρησιμοποιηθεί η τεχνολογία της αντίστροφης όσμωσης με τέτοιο τρόπο, ώστε να μειωθούν τα φαινόμενα των επικαθήσεων στις μεμβράνες αφαλάτωσης, να επιτευχθεί υψηλός βαθμός απόδοσης (η συγκεκριμένη μονάδα μπορεί να αποδώσει περίπου 70 κυβικά νερό την ημέρα - αρκετά για να καλύψουν τις ανάγκες περίπου 300 ατόμων) και να μη χρησιμοποιηθεί κάποιας μορφής χημική επεξεργασία, η οποία θα διόγκωνε το κόστος συντήρησης.
Από τη σχεδίαση στην υλοποίηση
Όλα αυτά, τελικά, επιτεύχθηκαν. Η πιλοτική μονάδα κατασκευάστηκε, ρυμουλκήθηκε και αγκυροβόλησε το καλοκαίρι στην Ηρακλειά. Η δοκιμαστική της λειτουργία, κατά την οποία ελέγχθηκαν όλα τα συστήματα σε πραγματικές συνθήκες και έγιναν οι αναγκαίες διορθώσεις, ολοκληρώθηκε με επιτυχία.
Η αρχική ιδέα εξελίχθηκε ακόμα περισσότερο και το τελικό αποτέλεσμα συγκεντρώνει πλέον πολλά και σημαντικά καινοτόμα χαρακτηριστικά.
Καταρχάς, η μονάδα είναι ενεργειακά αυτόνομη και δεν είναι απαραίτητη η σύνδεσή της με το δίκτυο της ΔΕΗ. Διαθέτει, επίσης, σύστημα αυτόματου ελέγχου, μέσω GPRS, για την παρακολούθηση και τον τηλεχειρισμό της, άρα δεν χρειάζεται την παρουσία κάποιου ατόμου για τη λειτουργία της, εκτός ίσως από ένα φύλακα (για τον φόβο των Ιουδαίων, καθώς τα συμφέροντα που διακυβεύονται είναι σημαντικά...).
Mάλιστα, ο αυτόματος έλεγχος επεκτείνεται ακόμα και στην ποιότητα του νερού, το οποίο διατίθεται στην κατανάλωση, κάτι που δεν γίνεται σε μεγάλο βαθμό σήμερα. Τέλος, το φωτοβολταϊκό σύστημα με το οποίο είναι εφοδιασμένη η μονάδα, μπορεί να τροφοδοτήσει ως εναλλακτική πηγή τα συστήματα ελέγχου/τηλεχειρισμού, σε περίπτωση κατά την οποία υπάρξει πρόβλημα με την ανεμογεννήτρια.
http://santoriniostypos.blogspot.com/2011/01/blog-post_09.html