Τρεις είναι οι θρεπτικές ουσίες που απαιτούνται από τα φυτά σε πολύ μεγαλύτερες ποσότητες από τα άλλα στοιχεία. Είναι το άζωτο(N), ο φώσφορος(P) και το κάλιο(K).
Στα τσουβάλια των λιπασμάτων που κυκλοφορούν στην αγορά υπάρχουν οι αριθμοί "3-6-9". Αυτοί οι αριθμοί δείχνουν το ποσοστό του συνολικού βάρους λιπάσματος καθενός από τα τρία βασικά θρεπτικά συστατικά.
Ένα λίπασμα γενικού σκοπού για τον κήπο περιέχει 7% N, 7% P και 7% Κ.
Στη βιολογική γεωργία τα περισσότερα από αυτά τα θρεπτικά συστατικά πρέπει να παρέχονται μέσω της κομποστοποιήσης της οργανικής ύλης.
Υπάρχει μια ποικιλία κοινών οργανικών υλικών που μπορούμε να προσθέσουμε στο έδαφός μας. Μερικά από αυτά είναι η κοπριά, το κομπόστ κήπου ή μανιταριών, η τύρφη, τα φύκια και η φυλλώδες μούχλα.
Φουσκί
Το φουσκί είναι η κοπριά μαζί με τα ούρα και την στρωμνή των οικόσιτων ζώων.
Προσθέτουν N, P και K στο έδαφος. Χρειάζεται όμως προσοχή γιατί το φρέσκο φουσκί μπορεί να βλάψει τα φυτά, τα φύλλα και τις ρίζες, αν εφαρμοστεί νωρίς.
Είναι καλύτερα να αποθηκεύετε υπό κάλυψη, για τουλάχιστον τρεις μήνες πριν από τη χρήση του.Μην αφήνετε το νερό της βροχής να ξεπλένει τα θρεπτικά συστατικά του, ενώ παράλληλα γίνεται η ωρίμανση.
Το φουσκί από διαφορετικά ζώα, διαφέρει σε μεγάλο βαθμό σε περιεχόμενο N-P-K.
Συνήθως η ποσότητα που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε είναι ένας κουβάς ανά τετραγωνικό μέτρο, αλλά αυτό εξαρτάτε κυρίως από το έδαφός μας. Τα αμμώδη εδάφη, ίσως χρειάζονται περισσότερο από τα αργιλώδη εδάφη.Η κοπριά είναι όξινη και είναι ιδιαίτερα χρήσιμη στις πατάτες.
Κομπόστ
Στο κομπόστ το περιεχόμενο των βασικών φυτικών θρεπτικών συστατικών (NPK) είναι συνήθως μικρότερο από τα εμπορικά χημικά λιπάσματα, αλλά είναι συχνά υψηλότερα από το φουσκί. Τα θρεπτικά συστατικά του κομπόστ απελευθερώνονται πιο αργά και συμβάλει έτσι στη βελτίωση της δομής του εδάφους. Εφαρμόζουμε το κομπόστ σκαλίζοντας τα φυτά ή το τοποθετούμε σαν επιφανειακή κάλυψη.
Κομπόστα μανιταριών
Η κομπόστα μανιταριών είναι συνήθως ένα μίγμα κομποστοποιημένου άχυρου, ασβεστόλιθου (ασβέστη) συν μερικά πρόσθετα, όπως αποξηραμένο αίμα. Παλιά όταν υπήρχαν άλογα, χρησιμοποιούταν η κοπριά αντί του κομποστοποιημένου άχυρου.Η κομπόστα μανιταριών προσθέτει μικρότερα ποσά N, P και K στο έδαφος από το κομπόστ. Η ινώδη σύστασή του βοηθάει στη βελτίωση της δομής του εδάφους. Ωστόσο, να θυμάστε τον ασβέστη σε αυτό. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τα όσπρια αλλά όχι για τις πατάτες.
Φυλλώδες μούχλα
Η φυλλώδες μούχλα είναι ένα χρήσιμο υλικό για τη βελτίωση της δομής του εδάφους. Μαζέψτε πεσμένα φύλλα το φθινόπωρο. Φυλάξτε τα ξεχωριστά από το κομπόστ σωρού. Τα φύλλα αποσυντίθενται πολύ αργά. Κρατήστε τα φύλλα υγρά βρέχοντας τα ανά διαστήματα. Ο όγκος τους σταδιακά μειώνεται πολύ. Η φυλλώδες μούχλα περιέχει λίγα ποσά από τα κύρια θρεπτικά συστατικά. Όταν γίνει δύο ή τριών ετών το χρησιμοποιούν ως ένα συστατικό στο σπιτικό κομπόστ για σπόρους, αλλά και για τη βελτίωση της δομής του εδάφους.
Τύρφη
Η τύρφη παράγεται από τα φυτικά υπολείμματα πρασινάδων και βρύων που αποσυντίθεται σε ένα κακώς αποστραγγιζόμενο περιβάλλον. Η τύρφη περιέχει μικρά ποσά από τα κύρια θρεπτικά συστατικά των φυτών και χρησιμοποιείται κυρίως σε κομπόστ για σπόρους.
Φύκια
Τα φύκια προσφέρουν ένα μεγάλο ποσοστό καλίου K. Βοηθάνε στη δομή του εδάφους και στην διατήρηση της υγρασίας.
Επειδή τα φύκια περιέχουν αλάτι θα ήταν ίσως καλύτερο να τα μαζέψουμε μετά από μια βροχερή ημέρα ή να τα ξεπλύνουμε με νερό για να διαλυθεί.
Μπορούμε να τα χρησιμοποιήσουμε στο κομπόστ μας ή να τα τοποθετήσουμε κάτω από τις πατάτες ή τομάτες. Πολλοί τα χρησιμοποιούν και στη καλλιέργεια σπαραγγιών.
Μαλλί
Τα υπολείμματα από μαλλί προβάτων είναι κατάλληλο για κομποστοποίηση. Το υλικό είναι πολύ πλούσιο σε άζωτο και ελευθερώνει τα θρεπτικά συστατικά του αργά. Είναι καλό για τα θαμνώδη φυτά και τα δέντρα.
Τεμαχισμένο ξύλο
Τα πριονίδια και ο τεμαχισμένος φλοιός από ακατέργαστη ξυλεία είναι πολύ καλά οργανικά υλικά για την κατασκευή του κομπόστ μας. θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν κυρίως ως εδαφοκάλυψη για να καταστείλουν τα ζιζάνια.
Χλωρή λίπανση
Η χλωρή λίπανση είναι πολύ χρήσιμη. Μπορείτε να την χρησιμοποιήσετε όταν το έδαφος δεν είναι παραγωγικό. Τα πλεονεκτήματα της περιλαμβάνουν:
- Τα ψυχανθή (π.χ. τριφύλλι, μηδική, κουκιά) με τη βοήθεια των βακτηρίων συλλέγουν άζωτο από τον αέρα και το μεταφέρουν στο έδαφος
- Διατηρούν τη γονιμότητα του εδάφους, γιατί τα θρεπτικά συστατικά δεν ξεπλένονται από τις βροχοπτώσεις
- Κάποια έχουν βαθύ ριζικό σύστημα και μεταφέρουν τις θρεπτικές ουσίες από το υπέδαφος στην επιφάνεια
- Προστατεύουν τη δομή του εδάφους από την διάβρωση των βροχών
- Αποπνίγουν τα ζιζάνια και να δημιουργούν ένα προσωρινό καταφύγιο για ωφέλιμα αρπακτικά
- Όταν το φυτό ενσωματώνετε στο χώμα θρέφει το έδαφος
- Η ρίζα των φυτών βελτιώνει τη δομή του εδάφους
- πολλά, όπως η φακελωτή (phacelia), το λούπινο και το κόκκινο τριφύλλι, έχουν ελκυστική εμφάνιση και μπορείτε να αφήσετε λίγα φυτά να ανθίσουν και να κρατήστε σπόρους.
Πριν ανθίσουν τα φυτά της χλωρής λίπανσης, κόψτε το φύλλωμα πάνω από την επιφάνεια του εδάφους. Το χειμώνα μπορείτε να αφήσετε τα κομμένα φύλλα σαν εδαφοκάλυψη να σαπίσουν. Σε άλλες εποχές χώστε τα κομμένα φύλλα μέσα στο χώμα 15-20 εκατοστά.
Αφήστε τους οργανισμούς του εδάφους να απορροφήσουν την χλωρή λίπανση των φύλλων και φυτέψτε τα φυτά σας μερικές εβδομάδες αργότερα.
Στην αγορά υπάρχουν πολλές ποικιλίες σπόρων χλωρής λίπανσης.
Η φακελωτή (Phacelia) έχει τα πλεονεκτήματα πέρα από διάφορες άλλες καλλιέργειες, δεδομένου ότι δεν συσχετίζεται με οποιεσδήποτε από τις κοινές φυτικές καλλιέργειες και μπορεί να ταιριάξει οπουδήποτε. Έχει επίσης ελκυστικά φύλλα και λουλούδια και είναι εύκολο να συλλεχθεί και να σωθεί ο σπόρος. Καλό είναι να αποφύγετε τις μονοκαλλιέργειες και να καλλιεργείστε ένα συνδυασμό χλωρών λιπάνσεων. Οι συνδυασμοί αυξάνουν μια καλύτερη μάζα φυλλώματος.
Μερικοί καλλιεργητές έχουν διαφορετική στάση απέναντι στη χλωρή λίπανση. Κάποιοι έχουν χρησιμοποιήσει το πλεόνασμα από φυλλώδες καλλιέργειες, όπως το σέλινο και το ραβέντι, ως επιφανειακή κάλυψη για χλωρή λίπανση. Άλλοι υποστηρίζουν ότι μόνο τα ζιζάνια είναι η φυσική χλωρή λίπανση.
Υγρή λίπανση
Είναι δυνατό και λογικό να φτιάξουμε και να χρησιμοποιήσουμε οργανικό υγρό λίπασμα. Αυτό γίνεται διαποτίζοντας οργανική ουσία σε ένα μεγάλο μέρος νερού σε ένα βαρέλι. Το υγρό που δημιουργείτε έχει συνήθως άσχημη μυρωδιά και χρειάζεται να αραιώσουμε πολλές φορές τον όγκο του. Μπορεί να ποτιστεί επάνω στις καλλιέργειες.
Σύμφυτο, τσουκνίδες και κοπριά χρησιμοποιούνται πολύ συχνά.
Το υγρό από το σύμφυτο είναι πλούσιο σε ανθρακικό κάλιο ενώ το υγρό ζωικό λίπασμα είναι πλούσιο σε νιτρικά άλατα. Οι τσουκνίδες παρέχουν μια ισορροπημένη τροφή. Όλα είναι σπουδαία και δίνουν στα φυτά μεγάλη ανάπτυξη και ταυτόχρονα ελέγχουν τα παράσιτα και τις ασθένειες.
Εκτίμηση των ποσοτήτων ΝΡΚ διαφόρων οργανικών λιπασμάτων.
Οργανικό λίπασμα/Περιεχόμενο N%-P%-K%/Κατάλληλη χρήση
Κομπόστα/1,5-2,0-0,5/Πριν την φύτευση σε κάθε καλλιέργεια
Φουσκί αλόγου/0,7-0,2-0,5/Στις πατάτες
Φουσκί αγελάδας/0,6-0,2-1,0/Στις πατάτες
Φουσκί προβάτων/0,7-0,3-0,9/Χρήση σε υγρά λιπάσματα
Φουσκί πτηνών/1,5-1,0-0,5/Χρήση σε μικρές δόσεις και στη κομπόστα
Μούχλα φύλλων/0,5-0,25-0,25/Χρήση για κομπόστα σπόρων
Τύρφη/0,75-λίγο-λίγο/Χρήση για κομπόστα σπόρων
Φύκια/0,25-0,25-0,25/Στις πατάτες, ντομάτες η στη κομπόστα
Μαλλί προβάτων/10-λίγο-λίγο/Στις πατάτες ή στα όσπρια
Κομπόστα μανιταριών/0,5-0,25-0,5/Βελτίωση του εδάφους όχι για πατάτες
Στάχτη ξύλων/0-0-5~10/Σε φρούτα, ντομάτες, πατάτες
Οστεάλευρο/4-22-0/Σε μόνιμα φυτά, δέντρα
Φυτά για χλωρή λίπανση
Όνομα/Σπορά/Στο έδαφος/Συνθήκες εδάφους/γρ.ανά τ.μ.
Ήμερο τριφύλλι/Απρίλιο-Ιούλιο/1 χρόνο/Όχι σε όξινα υγρά εδάφη/2
Κουκιά/Σεπτ.-Νοεμ./Το χειμώνα/Σε βαριά εδάφη/20
Φαγόπυρο Απρίλιο-Αυγ. 1-3 μήνες Σε φτωχά εδάφη/6
Τριφύλλι/Μάρτιο-Αυγ./2-3 μήνες/Σε αμμώδη εδάφη/3
Τριγωνέλλα/Μάρτιο-Αυγ./2-3 μήνες/Σε στραγγισμένα εδάφη/5
Λούπινο/Μάρτιο-Ιούνιο/2-4 μήνες/Σε αμμώδη εδάφη/10
Σινάπι/Μάρτιο-Σεπτ./1-2 μήνες/Σε γόνιμα εδάφη/5
Φακελωτή/Μάρτιο-Σεπτ./1-3 μήνες/Στα περισσότερα/2
Σίκαλη/Αύγ.-Νοέμ./Το χειμώνα/Στα περισσότερα/16
Βίκος/Μάρτιο-Σεπτ./2-3 μήνες/Όχι σε όξινα και στεγνά εδάφη/16
Μηδική/Μάρτιο-Αύγ./3 μήνες/Ελαφριά στεγνά εδάφη/3
Links:
http://www.laosver.gr/news/articles/13528.html
http://www.ftiaxno.gr/2009/03/blog-post_25.html